Opodatkowaniu VAT w Polsce podlega między innymi odpłatne świadczenie usług na jej terytorium (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). A zatem nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym, czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju, decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. art. 28a-28o ustawy o VAT oraz § 4–6 rozporządzenia wykonawczego z 4 kwietnia 2011 r.

Przepisy te przewidują między innymi szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Miejscem świadczenia tych usług jest miejsce położenia nieruchomości (art. 28e ustawy o VAT).

Fiskus ma inne zdanie...

Usługami związanymi z nieruchomościami są nie tylko usługi wprost wymienione w art. 28e ustawy o VAT, ale również wszelkie inne usługi związane z konkretnymi nieruchomościami, tj. usługi ukierunkowane (w dowolny sposób) na konkretne nieruchomości. W związku z tym dominuje stanowisko, że usługami związanymi z nieruchomościami są między innymi usługi parkingowe. Stanowisko takie zajęła, przykładowo, Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 31 maja 2012 r. (ITPP2/443-264b/12/AK). W piśmie tym czytamy, że „ustawodawca, określając w art. 28e powołanej ustawy, miejsce świadczenia dla usług związanych z nieruchomościami, objął tą regulacją także usługi w zakresie użytkowania i używania nieruchomości, do których należy również zaliczyć przejazdy autostradami i mostami oraz korzystanie z parkingów".

...niż sąd

Prawidłowość tego stanowiska budzi jednak pewne wątpliwości w świetle wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 23 listopada 2011 r. (III SA/Wa 686/11). Wyrok ten nie dotyczy co prawda typowych usług parkingowych (usług parkowania pojazdów samochodowych), lecz usługi udostępniania płyty lotniska na postój statkom powietrznym. Usługi te mają jednak bardzo podobny charakter, gdyż w tym drugim przypadku są to w istocie usługi parkowania samolotów.

W wyroku tym czytamy, że „co do opłat postojowych, nie są one usługami, o których mowa w art. 28e ustawy o VAT. Usługa ta polega bowiem na zapewnieniu przewoźnikowi możliwości postoju jego statku powietrznego we wskazanym mu miejscu na płycie lotniska, a nie na dzierżawie nieruchomości. Wbrew twierdzeniom ministra finansów, opłaty lotniskowej nie można utożsamiać z opłatą za przyznanie praw do używania nieruchomości. Opłata lotniskowa ma charakter wynagrodzenia za eksploatację części płyty lotniska. Nie można w tym przypadku zakładać, że właściciel lotniska z wyodrębnionymi miejscami postojowymi przenosi na przewoźnika lub udziela przewoźnikowi praw do używania nieruchomości – części płyty lotniska. Przewoźnik nie nabywa żadnych praw do fragmentu lotniska, lecz płaci za postój na stanowisku wskazywanym pilotowi podczas lądowania albo już po wylądowaniu. Przewoźnik nie ma swobody wyboru miejsca na płycie lotniska. Niezasadny jest zatem pogląd, że opłaty za parkowanie na płycie lotniska należy utożsamiać z usługami wynajmu nieruchomości".

Ścisły związek z nieruchomością

Ze stanowiskiem tym trudno się jednak zgodzić. Wbrew stanowisku sądu, z treści art. 28e ustawy o VAT nie wynika, aby usługami związanymi z nieruchomościami były wyłącznie usługi polegające na przyznawaniu praw do używania nieruchomości. Za usługi związane z nieruchomościami należy uznać również usługi, których wykonanie nie byłoby możliwe bez istnienia nieruchomości, z którą są związane. Taki właśnie charakter mają usługi parkingowe (czy to usługi parkingu pojazdów samochodowych, czy parkingu statków powietrznych, czy wreszcie parkingu jeszcze innych pojazdów). W konsekwencji usługi te należy zaliczyć do usług związanych z nieruchomościami.

Zmiana stanowiska

Co ciekawe, niedawno WSA w Warszawie (czyli ten sam sąd, który wydał cytowane wyżej orzeczenie) wydał wyrok, w którym zajął stanowisko diametralnie inne od zaprezentowanego wcześniej. W wyroku z 26 listopada 2012 r. (III SA/Wa 652/12) czytamy, że „nie można zgodzić się z twierdzeniem skarżącej, iż przedmiotowe usługi świadczone przez nią na rzecz podatników, jak i innych podmiotów, nie są usługami związanymi z nieruchomością, gdyż spełniają przesłanki ww. przepisów art. 28e ustawy o VAT. Usługi, o których mowa we wniosku, są związane z obsługą operacji startu, lądowania, postoju statków powietrznych, obsługą pasażerów i ładunków, statków powietrznych i ich załóg, usługi te wykonywane są na lotnisku, które to jest konkretną nieruchomością. Jak zostało wskazane powyżej, lotnisko jest wydzielonym obszarem na lądzie, wodzie lub innej powierzchni, w takiej sytuacji nie ma znaczenia, iż nie dochodzi do sytuacji, gdzie inny podmiot staje się posiadaczem zależnym danej nieruchomości, faktem jest, iż przedmiotowa usługa wykonywana jest w sposób nierozerwalny od nieruchomości i nie ma możliwości wyświadczenia tej usługi bez wykorzystania lotniska".

Co prawda wyrok ten dotyczy usług o szerszym charakterze niż usługi postoju (parkingu), lecz argumenty sądu znajdują pełne zastosowanie do wszelkiego rodzaju usług parkingowych, w tym usług parkingu pojazdów samochodowych.

Reasumując, miejsce świadczenia usług parkingowych przez spółkę z o.o. znajduje się na terytorium Polski (oczywiście zakładając, że prowadzony przez spółkę parking położony jest w Polsce). Świadczenie tych usług podlega zatem bezwzględnemu opodatkowaniu VAT w Polsce. Dotyczy to również usług parkingowych świadczonych na rzecz zagranicznych firm.

—autor jest doradcą podatkowym