Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną dyrektora izby celnej, który nie zgadzał się z wykładnią przepisów dotyczących zakresu odpowiedzialności przedstawiciela pośredniego (sygnatura akt: I FSK 98/12).

Sąd uznał, że obowiązek podatkowy w VAT ciąży zarówno na importerze-zleceniodawcy, jak i na przedstawicielu pośrednim. W tym wypadku mamy do czynienia ze zobowiązaniem solidarnym.

Sprawa dotyczyła podatniczki, która prowadziła działalność jako przedstawiciel pośredni. Pod koniec października 2008 r. złożyła zgłoszenie celne, występując o dopuszczenie do obrotu używanego i uszkodzonego volvo sprowadzonego z USA. Określiła jego wartość celną na nieco ponad 17 tys. zł. Auto miało niecały rok i ta wartość wzbudziła podejrzenia fiskusa. Ostatecznie zweryfikował wartość długu celnego, akcyzy oraz VAT z tytułu importu. Organ określił VAT zarówno na importera, jak i przedstawiciela. Chodziło o prawie 14 tys. zł zaległości.

Kobieta nie chciała płacić VAT za właściciela auta i złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. Twierdziła, że udzielone jej pełnomocnictwo nie miało charakteru pełnomocnictwa pośredniego, które skutkowałoby zobowiązaniem jej do pokrycia należności podatkowo-celnych.

WSA uwzględnił skargę, ale z innych przyczyn. Jego zdaniem treść decyzji sugeruje, iż organy celne podstawę prawną odpowiedzialności solidarnej w zakresie VAT wywiodły z art. 38 ust. 1 ustawy o VAT. Stanowi on, że do poboru należności podatkowych stosuje się odpowiednio przepisy celne dotyczące poboru i wymiaru cła. Jednakże solidarności nie można domniemywać, musi ona wynikać z jednoznacznego przepisu prawa. A art. 38 ust. 1 ustawy o VAT, w ocenie sądu I instancji, wydaje się odsyłać do stricte technicznych przepisów celnych dotyczących poboru i wymiaru cła. Sąd zauważył, że odpowiedzialność solidarną przewidziano w art. 15 ust. 9 ustawy o VAT, ale chodzi o przedstawiciela podatkowego, który odpowiada z podatnikiem za zobowiązania podatkowe. W wypadku długu celnego odpowiedzialność solidarna przedstawiciela pośredniego i importera wynika zaś jednoznacznie z art. 201 ust. 3 i 213 wspólnotowego kodeksu celnego.

NSA nie podtrzymał jednak stanowiska korzystnego dla skarżącej. Jak podkreśliła sędzia NSA Grażyna Jarmasz, art. 38 ust. 1 ustawy o VAT nie odsyła tylko do kwestii technicznych. Wyrok jest prawomocny.