Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 lutego 2012 r. (II FSK 1432/ 10).
Czego dotyczył spór
We wniosku o interpretację wnioskodawca wyjaśnił, że jest wspólnikiem-komandytariuszem spółki komandytowej. Spółka powstała z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wpis o przekształceniu do Krajowego Rejestru Sądowego nastąpił 25 sierpnia 2008 r.
Postanowienie sądu o wpisaniu spółki komandytowej do KRS doręczono jej pełnomocnikowi 4 września 2008 r. Kilka dni później wnioskodawca złożył w urzędzie skarbowym oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej w formie 19-proc. podatku liniowego.
We wniosku wyjaśnił jednak, że przekształcana spółka z o.o. miała zawarte dwie umowy prowadzenia rozliczeniowych rachunków bankowych, na których naliczane były odsetki. Na 31 sierpnia 2008 r. oba banki naliczyły i zaksięgowały na rachunkach odsetki za kolejny okres rozliczeniowy.
Łącznie naliczono 12,19 zł odsetek. Wnioskodawca zauważył, że odsetki miały być naliczane kwartalnie, więc bank naliczył je za wcześnie. Zapytał, czy fakt zaksięgowania odsetek miał wpływ na skuteczność oświadczenia o wyborze liniowej stawki podatku. Wnioskodawca uważał, że ma prawo do zastosowania 19-proc. stawki do dochodów z działalności gospodarczej (udziału w spółce komandytowej).
Oświadczenie złożył bowiem przed uzyskaniem pierwszego przychodu z tytułu udziału w spółce komandytowej. Jego zdaniem kwota skapitalizowanych odsetek bankowych, która wpłynęła na konto bankowe spółki z o.o. 31 sierpnia 2008 r., nie była przychodem z tytułu udziału w spółce komandytowej.
Wnioskodawca podkreślał, że nie mógł złożyć oświadczenia o wyborze opodatkowania liniowego wcześniej niż 4 września 2008 r., gdy powziął informację o wpisaniu spółki komandytowej do KRS. Przed tą datą nie przysługiwało mu w ogóle takie prawo, bo był wyłącznie wspólnikiem spółki z o.o. bez statusu przedsiębiorcy.
Spóźniony wniosek
Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem. Zauważył, że 25 sierpnia 2008 r. KRS wydał postanowienie o wpisie do rejestru spółki komandytowej. Zgodnie zaś z art. 552 kodeksu spółek handlowych z chwilą wpisu do rejestru spółka przekształcana stała się spółką przekształconą.
Na dzień 31 sierpnia 2008 r. na rachunkach bankowych spółki z o.o. powstał zaś przychód w postaci odsetek w wysokości 12,19 zł. W związku z tym, zdaniem fiskusa, spółka komandytowa uzyskała pierwszy przychód 31 sierpnia 2008 r. To z kolei oznacza, że podatnik spóźnił się ze złożeniem oświadczenie o wyborze sposobu opodatkowania i nie ma prawa stosować 19-proc. stawki.
Komandytariusz zaskarżył interpretację do sądu, ale przegrał. Oddalając skargę, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zauważył, że kwestię następstwa prawnego w wyniku przekształcenia spółek na gruncie prawa podatkowego reguluje art. 93a § 1 i 2 ordynacji podatkowej.
Przewiduje on tzw. sukcesję uniwersalną w zakresie praw i obowiązków podatkowych, czyli następstwo prawne. W ocenie WSA, choć nie można uznać tożsamości spółki przekształcanej i przekształconej, to jednak zachodzi pewnego rodzaju ciągłość, kontynuacja realizacji praw i obowiązków podatkowoprawnych.
W wypadku wspólnika spółki osobowej, która powstała w wyniku przekształcenia, nie można mówić o rozpoczęciu działalności gospodarczej spółki w ciągu roku, ale o rozpoczęciu uzyskiwania przychodu z działalności gospodarczej przez jej wspólnika. W sytuacji, w jakiej znalazł się skarżący, istotna była nie data rozpoczęcia działalności gospodarczej spółki komandytowej, ale data powstania po stronie jej wspólników pierwszego przychodu.
Wcześniejszy wybór
Takiego samego zdania był NSA. Oddalając skargę kasacyjną, przypomniał, że spółka przekształcana nie jest traktowana jako podmiot likwidowany. Proces przekształcenia zależy od woli wspólników, którzy powinni mieć kontrolę na jego skutkami.
– Nic nie stało na przeszkodzie, żeby oświadczenie o wyborze liniowej stawki złożyć tuż po uchwale wspólników – podkreślił sędzia sprawozdawca Zbigniew Romała.
Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika bowiem, że formę opodatkowania można wybrać wcześniej, a jeśli później nie ziszczą się przesłanki do korzystania z niej, można wrócić do zasad ogólnych.