Takie stanowisko zajęła [b]warszawska izba skarbowa w interpretacji z 7 stycznia 2008 r. (IP-PB3-423-294/07-3/IK)[/b], dotyczącej usług zarządzania w branży hotelarskiej.

Wnioski z niej płynące mają jednak charakter uniwersalny i mogą być przeniesione również na inne branże. Aby sprawdzić, czy z tytułu świadczenia usług zarządczych jest ryzyko powstania zakładu zagranicznej spółki w Polsce, trzeba wnikliwie przeanalizować postanowienia umów o świadczenie tych usług w kontekście polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) oraz właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

[srodtytul]Co to jest zakład...[/srodtytul]

Przez zagraniczny zakład – zgodnie z art. 4a pkt 11 ustawy o CIT – rozumie się m.in. stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa. W szczególności zakładem może być oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabryka, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych.

Ustalając, czy działalność zagranicznego przedsiębiorcy doprowadziła w Polsce do powstania zakładu, należy również uwzględnić postanowienia odpowiednich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę, jeżeli takie istnieją.

Większość umów jest oparta na modelowej konwencji OECD (dalej konwencja). Przewidują podobną definicję zakładu do tej z ustawy o CIT. Jednak konwencja a za nią umowy wprowadzają dodatkowe modyfikacje/doprecyzowania definicji zakładu, np. wymieniają kilka czynności, których ciągłe wykonywanie w stałej placówce nie doprowadza do wykreowania zakładu w państwie, gdzie taka placówka jest zlokalizowana. Są to m.in.

- składowanie, wystawianie lub wydawanie dóbr bądź towarów należących do przedsiębiorstwa,

- utrzymywanie stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa działalności o charakterze przygotowawczym czy pomocniczym.

[srodtytul]...i kiedy powstaje[/srodtytul]

Jak wynika z postanowień ustawy o CIT i konwencji odnoszących się do zakładu, dana działalność zasadniczo doprowadza do powstania zakładu w Polsce, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

- istnieje placówka w Polsce,

- ma ona stały charakter,

- jest wykorzystywana w celu prowadzenia działalności zagranicznego przedsiębiorstwa.

Jeśli działalność zagranicznego przedsiębiorcy skutkuje powstaniem zakładu w Polsce, będzie on obowiązany do zapłaty CIT od dochodów osiąganych przez ten zakład. Ponadto będzie prowadził księgi rachunkowe dla zakładu.

[srodtytul]Zarządzanie hotelem[/srodtytul]

Przyjrzyjmy się, jakie okoliczności, zdaniem warszawskiej izby skarbowej, mogą prowadzić do powstania zakładu. Jej interpretacja dotyczyła amerykańskiej spółki działającej w branży hotelarskiej. Świadczyła ona usługi zarządcze dla spółek zlokalizowanych na całym świecie, w tym w Polsce. Polska spółka była właścicielem budynku i zawarła z amerykańską umowę o świadczenie takich usług dotyczących działalności hotelu w Polsce.

Zgodnie z nią amerykańska spółka sprawowała ogólny nadzór nad działalnością hotelu. Sprawdzała przestrzeganie przez hotel ustalonych standardów oraz wydawała polecenia m.in. co do architektury i wystroju, menu, polityki cenowej i innych aspektów funkcjonowania hotelu. Nie miała w Polsce personelu (jej pracownicy przyjeżdżali tu sporadycznie) ani lokalu do własnej dyspozycji. Ewentualne spotkania pracowników obu spółek odbywały się na terenie hotelu (w restauracji, kawiarni, pokojach). Wynagrodzenie amerykańskiej spółki z tytułu usług zarządczych było zasadniczo uzależnione od przychodów hotelu. Uznała ona, że w rozumieniu polsko-amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jej działalność w Polsce nie prowadzi do powstania tu zakładu.

[srodtytul]Stała placówka w Polsce[/srodtytul]

Izba Skarbowa w Warszawie była przeciwnego zdania. Stwierdziła, że działalność spółki doprowadziła do powstania polskiego zakładu na podstawie art. 8 ust. 1 umowy polsko-amerykańskiej, bowiem spółka posiadała w Polce stałe miejsce prowadzenia działalności. Były nim – według izby – pomieszczenia, w których jej pracownicy spotykali się z personelem spółki polskiej. Ponadto izba zauważyła, że charakter działalności prowadzonej w Polsce przez amerykańską spółkę pokrywał się z zakresem jej podstawowej działalności, polegającej na zarządzaniu hotelami. Usługi świadczone przez amerykańską spółkę nie były incydentalne, bowiem sprawowała ona stały nadzór nad działalnością hotelu. Także sposób kalkulacji wynagrodzenia za usługi zarządcze świadczył o ich ciągłym charakterze.

W rezultacie izba uznała, że działalność amerykańskiej spółki doprowadziła do powstania zakładu w Polsce, a zatem spółka ta powinna alokować część osiąganych przez nią przychodów w Polsce i opodatkować tę część polskim CIT.

[i]Autorka jest doradcą podatkowym w PricewaterhouseCoopers[/i]