Pomocny będzie tu § 37 ust. 1 – 3 rozporządzenia w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU z 2004 r. nr 97, poz. 970 ze zm.). Mówi on, że:

a) kwoty w walucie obcej wykazywane na fakturze przeliczamy na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień wystawienia faktury, jeżeli faktura jest wystawiana w terminie, w którym podatnik jest do tego zobowiązany;

b) w przypadku niewystawienia faktury w terminie, kwoty w walucie obcej przeliczamy na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez NBP bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień powstania obowiązku podatkowego;

c) gdy na dzień wystawienia faktury (pkt a) albo na dzień powstania obowiązku podatkowego (pkt b) bieżący kurs średni waluty obcej nie jest wyliczony i ogłoszony, do przeliczenia stosujemy kurs wymiany ostatnio wyliczony i ogłoszony.

Przed ujęciem w księgach czy ewidencjach każdy dowód księgowy, a więc i faktura VAT, powinien być przeliczony na walutę polską

Powstaje jednak pytanie, według jakich przepisów (polskich czy właściwych dla dostawcy towarów) oceniać, czy faktura wystawiona była w terminie? W praktyce ocena ta przeprowadzana jest według polskich przepisów (odpowiednio stosowanych). Jeśli zatem zagraniczny dostawca wystawił fakturę w terminach określonych polskimi przepisami (a więc do siódmego dnia od wydania towaru), to wykazane na niej kwoty w obcej walucie przeliczamy na złote według kursu z dnia wystawienia faktury (z zastrzeżeniem jednak wspomnianego wcześniej pkt c). W przeciwnym razie kwoty te przeliczamy według kursu z dnia powstania obowiązku podatkowego (z zastrzeżeniem pkt c).

Z odpowiednim stosowaniem przepisów mogą być jednak problemy. Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w interpretacji z 13 kwietnia 2006 r. (1472/ RPP1/443-203/2006) stwierdził, że „(…) odpowiednie stosowanie przepisów ust. 1 – 3 § 37 rozporządzenia w przypadku importu usług może być niemożliwe w przypadku oceny terminowości wystawienia fak-tury przez zagranicznego kontrahenta. Faktury te wystawiane są według różnych zasad obowiązujących w kraju wystawcy faktury (z reguły nieznanych nabywcy). Niedopuszczalne byłyby sytuacje, w których ocena terminowości dokonywana byłaby bądź to przez pryzmat wewnętrznych przepisów państw obcych, bądź polskich przepisów, ponieważ polskie organy podatkowe nie są uprawnione, a polscy podatnicy zobowiązani dokonywać oceny, czy dana faktura wystawiona przez kontrahenta zagranicznego została wystawiona w terminie, w którym był on zobowiązany do jej wystawienia na gruncie przepisów wewnętrznych państwa jego siedziby, jak również podmiot zagraniczny nie jest zobowiązany do stosowania polskich przepisów w tym zakresie (…) Prawidłowe będzie dokonanie przeliczenia kwot wykazanych w walutach obcych na złote według wyliczonego i ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski bieżącego kursu średniego waluty obcej na dzień powstania obowiązku podatkowego w imporcie usług”.

Interpretacja ta wprawdzie dotyczy importu usług, ale z uwagi na podobne uregulowania może być pomocna przy ocenie, według jakich kursów przeliczać kwoty wykazane na fakturach wystawionych przez zagranicznych dostawców towarów, jeżeli podatnikiem z tytułu tych dostaw jest ich nabywca. Pamiętajmy jednak, że jest to interpretacja w indywidualnej sprawie i chroni tylko podatnika, któremu jej udzielono.

Autor jest doradcą podatkowym w BDO Numerica SA