O kim mowa? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w kodeksie karnym skarbowym. To w jego przepisach mowa jest o tym, kiedy popełnione zostaje przestępstwo lub wykroczenie skarbowe i kogo po spełnieniu jakich warunków można za to ukarać.
Aby w ogóle można było mówić o odpowiedzialności za popełniony czyn, trzeba ustalić, że dana osoba jest winna. Najczęściej w grę wchodzi wina umyślna. Jak wynika z kodeksu karnego skarbowego czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeśli sprawca ma zamiar jego popełnienia, tzn. chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, godzi się na to.
Oczywiście jeśli pojawią się nierzetelności w wypełnionym zeznaniu, nie można od razu zakładać, że przedsiębiorca zataił pewne kwoty celowo, bo chciał oszukać fiskusa. W praktyce najczęściej są to pomyłki i przeoczenia.
Kto zatem odpowie za nadużycia podatkowe w firmie? Czy zawsze będzie to właściciel? Odpowiedź na te pytania znajdziemy w art. 9 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B8333B3629D2CAA3BE3D15E1DB4B2DE5?id=186065]kodeksu karnego skarbowego[/link]. Wynika z niego, że [b]za przestępstwa lub wykroczenia skarbowe odpowiada jak sprawca ten, kto zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,[/b] której przepisy prawa przyznają zdolność prawną.
O kim mowa? Spróbujmy od wyjaśnienia pojęcia „sprawy gospodarcze” Kodeks karny skarbowy nie definiuje go. Przyjmuje się, że jest to podejmowanie różnych kroków związanych z działalnością firmy. A to powoduje, że w kręgu winnych może się znaleźć całkiem sporo osób. Będzie to nie tylko prezes firmy czy główny księgowy, ale również dyrektor finansowy.
[b]Zdaniem Sądu Najwyższego [/b]ukarany może być również doradca podatkowy zajmujący się sprawami księgowo-podatkowymi firmy (zob. [b]wyrok z 22 lutego 2006 r., III KK 213/05)[/b]. Dlaczego? Bo doradztwo podatkowe to zajmowanie się sprawami gospodarczymi. Spełniona jest więc przesłanka pozwalająca na pociągnięcie do odpowiedzialności karno-skarbowej.
[ramka][b]Niekoniecznie właściciel[/b]
Za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe odpowiada w zasadzie ten, kto jej popełnił. Czasem sprawców może być kilku (działających wspólnie i w porozumieniu ze sobą). Wtedy każdy z nich odpowiada w granicach swej umyślności lub nieumyślności i to niezależnie od odpowiedzialności pozostałych osób. Okoliczności, które łagodzą albo w niektórych wypadkach nawet wyłączają odpowiedzialność, uwzględniane są wówczas tylko względem tej osoby, której dotyczą.
Kary wymierzane są konkretnej osobie. Wyjątkiem jest jednak odpowiedzialność posiłkowa lub odpowiedzialność podmiotów zbiorowych.[/ramka]
