Spółką komandytowo-akcyjną (dalej: S.K.A.) jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za jej zobowiązania przynajmniej jeden komplementariusz odpowiada bez ograniczeń, natomiast minimum jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Jak wypowiedzieć umowę
W świetle art. 149 § 2 k.s.h. wykluczone jest wypowiedzenie umowy tej spółki przez akcjonariusza. Utrata członkostwa przez wspólnika w S.K.A. możliwa jest wyłącznie na skutek zbycia akcji (sprzedaży) bądź ich umorzenia. Przy czym, konieczne jest unicestwienie wszystkich należących do niego akcji. Natomiast, gdy akcjonariusz posiada równocześnie status komplementariusza, to jako komplementariusz może wypowiedzieć umowę, jako akcjonariusz zaś zbyć całość akcji (ewentualnie je umorzyć). Tylko łączne dokonanie obu czynności wywoła efekt w postaci definitywnego wystąpienia ze spółki. W przeciwnym wypadku, w zależności od rodzaju czynności, tzn. unicestwienia akcji albo wypowiedzenia stosunku spółki (ewentualnie przeniesienia przez komplementariusza ogółu jego praw i obowiązków w spółce na inną osobę w trybie art. 10 k.s.h.), osoba będąca akcjonariuszem-komplementariuszem bądź utraci status tylko akcjonariusza, bądź tylko komplementariusza >patrz przykłady 1–3.
Przykład 1
Pani Marcelina ma status akcjonariusza-komplementariusza w S.K.A. Chcąc wystąpić ze spółki, sprzedała wszystkie akcje. Nie wypowiedziała jednak jako komplementariusz umowy spółki zawartej na czas nieoznaczony. Pani Marcelina nadal jest więc komplementariuszem. Utraciła jedynie status akcjonariusza.
Przykład 2
Sytuacja jak w przykładzie 1, z tą różnicą, że pani Marcelina nie dokonała zbycia akcji, a jedynie jako komplementariusz wypowiedziała umowę spółki, zachowując wszystkie wymogi formalne (ze skutkiem na 31 grudnia 2014 r.). Pani Marcelina nadal jest więc akcjonariuszem podmiotu. Od 1 stycznia 2015 r. nie jest tylko komplementariuszem.
Przykład 3
Sytuacja jak w przykładzie 1, z tą różnicą, że pani Marcelina dokonała zarówno zbycia akcji, jak również, przy zachowaniu wszystkich warunków formalnych, wypowiedziała umowę spółki. 31 grudnia 2014 r. o północy utraciła ona zatem status uczestnika ww. podmiotu (jako akcjonariusz i komplementariusz).
Wszystko to jednoznacznie wskazuje zatem, że jedynie komplementariusz może wypowiedzieć umowę spółki komandytowo-akcyjnej >patrz wzór wypowiedzenia. Warunkiem jest jednak, aby statut przewidywał taką możliwość >patrz przykład 4. Stosuje się wówczas odpowiednio (tj. z uwzględnieniem zachodzących różnic) przepisy o spółce jawnej. Tak więc, jeżeli statut podmiotu zawarto na czas nieoznaczony, względnie na czas życia komplementariusza, pisemne oświadczenie o jego wypowiedzeniu składa się na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego (jeżeli statut nie stanowi inaczej) >patrz przykład 5. Kieruje się je do wszystkich pozostałych wspólników (a więc również do akcjonariuszy) albo tylko tych komplementariuszy uprawnionych do reprezentacji spółki. Jeżeli umowę zawarto na czas oznaczony, to nie można jej wypowiedzieć, chyba że statut odmiennie reguluje tę kwestię >patrz przykład 6.
Przykład 4
Pani Dagmara jest komplementariuszem w S.K.A. 15 czerwca 2015 r. złożyła pani Kindze (tj. komplementariuszowi uprawnionemu do reprezentowania spółki) pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu kontraktu podmiotu ze skutkiem na koniec 2015 r. (bo rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, umowę spółki zaś zawarto na czas nieoznaczony). Pani Kinga stwierdziła, że wykluczone jest wypowiedzenie umowy spółki, ponieważ takiej ewentualności nie przewiduje jej statut. Pani Dagmara ripostowała, że skoro w kwestii wypowiedzenia umowy S.K.A. przez komplementariusza stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej i zachowała ona wszystkie wymogi formalne (tj. oświadczenie o wypowiedzeniu złożyła na piśmie, w ustawowo zakreślonym terminie, wspólnikowi uprawnionemu do jego odbioru), to z końcem 2015 r. o północy utraci ona status wspólnika S.K.A. Nic bardziej błędnego. Pani Dagmara miałaby rację tylko wówczas, gdyby statut spółki dopuszczał możliwość wypowiedzenia umowy tego podmiotu przez komplementariusza. Skoro zaś, w opisanym przypadku, tak nie jest, to taka ewentualność jest wykluczona. Pani Dagmara może jedynie nakłonić pozostałych wspólników, aby walne zgromadzenie podjęło uchwałę o zmianie statutu poprzez wprowadzenie zapisu pozwalającego komplementariuszowi na wypowiedzenie umowy spółki.
Przykład 5
Pani Roksana (komplementariusz), powołując się na zapis w statucie S.K.A., wypowiedziała umowę 8 września 2014 r. ze skutkiem na koniec 2014 r. Pani Oliwia, komplementariusz uprawniony do reprezentacji spółki, stwierdziła, że oświadczenie o wypowiedzeniu pani Roksana powinna była złożyć do 30 czerwca 2014 r., ponieważ tak stanowi art. 61 § 1 k.s.h., który ma odpowiednie zastosowanie do S.K.A. Stanowisko pani Oliwii nie jest właściwe. Nie ma przeszkód, aby w statucie odmiennie w stosunku do powołanego przepisu uregulowano kwestię terminu wypowiedzenia umowy podmiotu.
Przykład 6
Umowę S.K.A. zawarto na 2 lata. Statut stanowi, że komplementariusz może ją wypowiedzieć, składając pisemne oświadczenie pozostałym komplementariuszom na 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego (który pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Pani Greta (komplementariusz), powołując się na ww. zapis statutu, wypowiedziała w ww. czasie umowę spółki. Pani Iga, jeden z pozostałych dwóch komplementariuszy, stwierdziła, że nie jest to dopuszczalne, bo kontrakt podmiotu nie jest bezterminowy. To nie jest słuszny pogląd. Statut S.K.A. może przewidywać, że umowa spółki zawarta na czas oznaczony podlega wypowiedzeniu przez komplementariusza na zasadach określonych w statucie.
Uwaga! Ewentualność wypowiedzenia umowy S.K.A. dotyczy sytuacji, w której w podmiocie pozostają jeszcze inni komplementariusze. W przypadku wypowiedzenia kontraktu spółki przez jedynego komplementariusza będzie to przesłanka rozwiązania spółki (przy założeniu, że statut nie stanowi inaczej) >patrz przykład 7 i 8.
Przykład 7
Pani Iwona (jedyny komplementariusz) wypowiedziała umowę S.K.A. Z uwagi na to, że statut spółki nie stanowi inaczej, okoliczność ta zapoczątkuje proces likwidacji podmiotu, chyba że wspólnicy uzgodnią inny sposób zakończenia jego działalności.
Przykład 8
Sytuacja jak w przykładzie 7, z tą różnicą, że statut S.K.A. stanowi, że wypowiedzenie umowy przez jedynego komplementariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania tego podmiotu. Tak więc wypowiedzenie dokonane przez panią Iwonę nie spowoduje ani otwarcia likwidacji spółki, ani nie zapoczątkuje poszukiwania innego sposobu zakończenia jej bytu prawnego.
Wystąpienie komplementariusza powoduje obowiązek rozliczenia się z nim w ostatnim dniu roku obrotowego, w którym upłynął termin wypowiedzenia. Wartość jego udziału kapitałowego oznacza się na podstawie osobnego bilansu uwzględniającego wartość zbywczą majątku podmiotu. Co do zasady rozliczenie następuje w pieniądzu, ale możliwa jest też wypłata w naturze, gdy tak stanowi statut. Przy czym, zwrot w naturze dokonywany jest zawsze, gdy rzecz została oddana spółce do korzystania. W sytuacji zaś, w której wartość udziału kapitałowego jest ujemna, wspólnik ten zobligowany jest wyrównać spółce brakującą przypadającą na niego wartość. Ponadto uczestniczy on w zyskach i stratach tylko ze spraw jeszcze niezakończonych. Nie ma prawa prowadzenia spraw podmiotu, ale może żądać wyjaśnień i rachunków. Występujący komplementariusz ma również prawo do zysku i uczestniczy w stracie z końcem każdego roku obrotowego, który najczęściej pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Analogicznie należy obliczyć wartość udziału kapitałowego komplementariusza, będącego jednocześnie akcjonariuszem, w zakresie wkładów wniesionych poza kapitałem zakładowym. Należy przyjąć, że w sytuacji, w której statut nie precyzuje dodatkowych warunków wypowiedzenia umowy przez komplementariusza i nie nakłada na niego np. obowiązku zbycia akcji na rzecz spółki lub osoby trzeciej (obowiązek ten byłby nie do wyegzekwowania w przypadku akcji na okaziciela), wówczas może on zatrzymać swoje akcje.
Uwaga! Przepis art. 65 k.s.h. – regulujący zagadnienia dotyczące rozliczeń z występującym komplementariuszem albo komplementariuszem- akcjonariuszem – ma wyłącznie dyspozytywny charakter, co oznacza, że statut S.K.A. może zawierać odmienne postanowienia w tym zakresie.
Jak to jest z nowym komplementariuszem
Dopuszczalna jest zmiana składu S.K.A.. Podobnie zresztą jak każdej innej spółki osobowej. Możliwość ta polega albo na zbyciu ogółu praw i obowiązków wspólnika (na zasadzie art. 10 k.s.h., jednak w tym trybie w S.K.A. tylko co do komplementariuszy), albo też na poszerzeniu kręgu uczestników o kolejne osoby.
Warunki przystąpienia do S.K.A. akcjonariuszy i komplementariuszy są odmienne. Dalej omówię jedynie reguły przystąpienia do spółki nowych komplementariuszy. Przede wszystkim taką ewentualność musi dopuszczać statut spółki >patrz przykład 9. W przeciwieństwie do akcjonariuszy możliwe jest całkowite zablokowanie przystąpienia do tego podmiotu nowego komplementariusza. To ograniczenie nie działa tylko, gdy w spółce są wyłącznie akcje na okaziciela. Jeśli pierwotne brzmienie statutu nie zawiera wzmianki o dopuszczalności przystąpienia do spółki nowego komplementariusza, a powstanie opcja jego przystąpienia, wtedy trzeba zmodyfikować statut. Nie ma przeszkód, aby na tym samym walnym zgromadzeniu dotychczasowi komplementariusze wyrazili zgodę na zmianę statutu w opisanym zakresie i na przystąpienie nowego komplementariusza.
Przystąpienie nowego komplementariusza polega na tym, że w tym charakterze wstępuje do spółki ktoś zupełnie nowy albo też następuje modyfikacja statusu wspólnika z dotychczasowego akcjonariusza na komplementariusza.
Przykład 9
Pani Konstancja akcjonariusz w S.K.A. chciałaby uzyskać status komplementariusza. Pani Donata, dotychczasowy jedyny komplementariusz, odmówiła, twierdząc, że takiej opcji nie przewiduje statut. Ma rację. Do chwili zmiany statutu wykluczone jest przystąpienie pani Konstancji do S.K.A. w charakterze komplementariusza.
Co zrobić dalej
Następnie niezbędne jest:
- Wyrażenie zgody na to przystąpienie przez wszystkich dotychczasowych komplementariuszy – sposób wyrażenia tej akceptacji nie został uregulowany. Istnieje więc ewentualność jej notarialnego zaprotokołowania w trakcie walnego zgromadzenia albo też wyartykułowania aprobaty w formie odrębnego, wydaje się, że również notarialnego, oświadczenia poza zgromadzeniem >patrz przykład 10.
- Złożenie przez nowego komplementariusza notarialnego (pod rygorem nieważności) oświadczenia o: przystąpieniu do S.K.A., aprobacie treści statutu i wartości jego wkładu/ów > patrz przykład 11.
- Podjęcie przez walne zgromadzenie notarialnej pod rygorem nieważności (i za zgodą wszystkich komplementariuszy, co jest oczywiste, bo ci dotychczasowi muszą przecież zaaprobować przystąpienie określonej osoby do spółki w charakterze komplementariusza, ten nowy natomiast akceptuje treść statutu uwzględniającą n/w informacje, również pod rygorem nieważności) uchwały o zmianie statutu w zakresie: imienia i nazwiska albo nazwy nowego komplementariusza, jego siedziby, adresu albo adresu do korespondencji oraz oznaczenia jego wkładu/ów i jego/ich wartości >patrz przykład 12.
- Zgłoszenie wpisu nowego komplementariusza do KRS w ciągu 7 dni od daty podjęcia uchwały o zmianie statutu.
Przykład 10
Sytuacja jak w przykładzie 9, przy czym statut przewiduje ewentualność przystąpienia do S.K.A. nowego komplementariusza. Pani Donata nie wyraziła jednak zgody na zmianę statusu pani Konstancji, argumentując, że w spółce musi pozostać co najmniej jeden akcjonariusz (pani Konstancja zamierzała zaś sprzedać wszystkie akcje). Abstrahując od motywów, jakimi kierowała się przy podjęciu decyzji pani Donata, jej sprzeciw wyłącza możliwość przystąpienia pani Konstancji do spółki w roli komplementariusza.
Przykład 11
Pan Marcin (kandydat na przyszłego komplementariusza w S.K.A.) złożył oświadczenie o: przystąpieniu do spółki, wyrażeniu zgody na brzmienie statutu i wartości jego wkładu (wkład 10 tys. zł). Na skutek przeoczenia notariusz zaprotokołował jedynie dwa ostatnie oświadczenia. Pan Marcin uznał, że można naprawić owo uchybienie poprzez dołączenie pisemnego oświadczenia o przystąpieniu przez niego do S.K.A. w charakterze komplementariusza. Nie jest to słuszne stanowisko. Takie oświadczenie z uwagi na niedochowanie formy aktu notarialnego będzie dotknięte sankcją nieważności – wniosek o wpisanie nowego komplementariusza w KRS zostanie oddalony. Nie ma znaczenia, że pozostałe oświadczenia złożono w notarialnej formie.
Przykład 12
Sytuacja jak w przykładzie 11, z tą różnicą, że wszystkie wymagane oświadczenia pana Marcina znalazły odzwierciedlenie w akcie notarialnym. Walne zgromadzenie (za zgodą wszystkich komplementariuszy) podjęło jednak pisemną uchwałę o zmianie statutu uwzględniającą przystąpienie pana Marcina do S.K.A. w roli komplementariusza. Uchwała ta jest zatem nieważna, bo nie zachowano formy aktu notarialnego. Wniosek zaś o wpisanie nowego komplementariusza w KRS zostanie oddalony.
Gdy akcjonariusz staje się komplementariuszem, nie musi to oznaczać, że traci status akcjonariusza >patrz przykład 13 i 14.
Przykład 13
Sytuacja jak w przykładzie 10, z tą różnicą, że pani Donata wyraziła zgodę na zmianę statusu pani Konstancji, a w spółce jest jeszcze jeden akcjonariusz. Jeżeli zatem pani Konstancja faktycznie dokona zbycia wszystkich akcji, wówczas przestanie być akcjonariuszem (przy założeniu, że nie wniesie wkładu na kapitał zakładowy tylko inne fundusze), a stanie się wyłącznie komplementariuszem.
Przykład 14
Sytuacja jak w przykładzie 9, ale pani Konstancja nie zamierza sprzedać swoich akcji. W takim przypadku będzie akcjonariuszem i komplementariuszem.
Nowy komplementariusz powinien wnieść wkłady na inne niż kapitał zakładowy fundusze (jeżeli wniesie wkłady również na kapitał zakładowy, wówczas jednocześnie będzie akcjonariuszem). Gdy jednak nastąpiłoby umorzenie akcji, to wydaje się, że brak jest przeszkód, aby wkłady wniesione na kapitał zakładowy „zaliczyć" na wkłady komplementariusza na te inne fundusze. Wniesienie wkładu na kapitał zakładowy przez nowego komplementariusza pociąga za sobą obowiązek powzięcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego. Uzyskanie statusu komplementariusza przez akcjonariusza jest możliwe, gdy w spółce jest jeszcze co najmniej jeden akcjonariusz.
Uwaga! Nowy komplementariusz odpowiada także za zobowiązania S.K.A. istniejące w chwili wpisania go do KRS. Jeżeli komplementariuszem stanie się dotychczasowy akcjonariusz, to odpada, w konsekwencji, wyrażona w art. 135 k.s.h., generalna zasada braku jego odpowiedzialności za ww. zobowiązania spółki.
Postanowienia statutu niezgodne z dyspozycją art. 136 k.s.h. (stanowiącego o zasadach przystąpienia do S.K.A. nowego komplementariusza) nie wywołują skutków prawnych wobec osób trzecich, a ewentualnie tylko w stosunkach wewnętrznych (jeżeli tak stanowi statut) >patrz przykład 15 i 16.
Przykład 15
Pan Patryk jest komplementariuszem (jednym z dwóch) w S.K.A. Wcześniej był akcjonariuszem (utracił ten status). W chwili wpisu pana Patryka do KRS (w nowej roli) spółka miała zadłużenie wobec jej kontrahentów w wysokości 20 tys. zł. Pan Patryk stwierdził, że nie ponosi odpowiedzialności za długi, bo powstały i stały się wymagalne, gdy był jeszcze akcjonariuszem. Akcjonariusz zaś nie odpowiada za zobowiązania spółki. Nie jest to właściwy pogląd. Pan Patryk stał się komplementariuszem. Odpowiada zatem za zobowiązania spółki, istniejące w dacie wpisania go do KRS (czyli m.in. za te w kwocie 20 tys. zł), solidarnie ze spółką i pozostałym komplementariuszem. Jest to odpowiedzialność osobista, nieograniczona i subsydiarna (wierzyciele mogą dochodzić zaspokojenia z prywatnego majątku pana Patryka, gdy egzekucja z majątku S.K.A. okaże się bezskuteczna).
Przykład 16
Sytuacja jak w przykładzie nr 15, z tą różnicą, że statut S.K.A. stanowi, iż osoba przystępująca do spółki w charakterze komplementariusza odpowiada za jej zobowiązania istniejące w chwili wpisania nowego komplementariusza do KRS. Jeżeli status komplementariusza uzyskał dotychczasowy akcjonariusz, wówczas w przypadku zapłaty przez niego w całości lub w części zobowiązania podmiotu może on się domagać solidarnej zapłaty uiszczonej przez siebie kwoty od pozostałych komplementariuszy (w częściach równych). Jest to dopuszczalny zapis. W takiej sytuacji, panu Patrykowi, który ewentualnie zapłaci za S.K.A. 20 tys. zł albo określoną część tej kwoty, będzie przysługiwało roszczenie regresowe (o zapłatę połowy uiszczonej sumy) względem drugiego komplementariusza. Opcja ta byłaby wykluczona, gdyby statut S.K.A. nie zawierał ww. postanowienia, albo gdyby pan Patryk nie był wcześniej akcjonariuszem, tylko zupełnie nowym wspólnikiem.
Uwaga! Statut S.K.A. może przewidywać, że warunkiem przystąpienia do niej będzie spełnienie przez nowego komplementariusza dodatkowych przesłanek, np. posiadanie kierunkowego wykształcenia >patrz przykład 17.
Przykład 17
Statut S.K.A. stanowi, że możliwe jest przystąpienie do spółki nowego komplementariusza. Pretendent do uzyskania takiego statusu musi jednak legitymować się wyższym wykształceniem i mieć co najmniej 35 lat. Osobom niespełniającym ww. kryteriów dotychczasowi komplementariusze zobowiązani są odmówić zgody na przystąpienie do spółki w opisanym charakterze. Takie uregulowanie jest dopuszczalne. Jeżeli kandydat na nowego komplementariusza nie będzie w odpowiednim wieku albo/i nie udokumentuje wyższego wykształcenia, wówczas nie dołączy do S.K.A. w roli komplementariusza.
Pozbawienie prawa reprezentowania
Spółkę komandytowo-akcyjną reprezentują komplementariusze. Ewentualne ujęcie tego prawa zaś może mieć charakter dobrowolny bądź przymusowy, a także pierwotny lub następczy. Z pierwotnym mamy do czynienia, gdy komplementariusz wyraził zgodę na odebranie mu tego uprawnienia w pierwszej wersji statutu. Jest zatem dobrowolne >patrz przykład 18.
Następcze natomiast, czyli na późniejszym etapie trwania spółki, pociąga za sobą konieczność zmiany statutu podmiotu i wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy. Jeżeli wspólnik zaakceptował pozbawienie go prawa reprezentacji, zmiana statutu jest skuteczna >patrz przykład 19. W przeciwnym razie powinien on zgłosić sprzeciw wobec uchwały do protokołu walnego zgromadzenia albo gdy np. nie był na nim obecny, w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. W tej drugiej opcji, na złożenie sprzeciwu ma maksymalnie 1 miesiąc od daty powzięcia uchwały >patrz przykład 20. Sprzeciw niweczy uchwałę o pozbawieniu komplementariusza prawa reprezentacji i zmianę statutu, chyba że spółka w jego następstwie wystąpi ze stosownym powództwem (o ujęcie komplementariuszowi prawa reprezentacji) do sądu rejonowego (przy wartości przedmiotu sporu do 75 tys. zł) lub okręgowego (jeżeli w.p.s. przekracza 75 tys. zł – sądu gospodarczego właściwego dla siedziby podmiotu, a pozew zostanie uwzględniony.
Przykład 18
Panowie: Michał, Piotr i Paweł zamierzają zawrzeć umowę spółki komandytowo-akcyjnej. Dwaj ostatni mają być komplementariuszami, przy czym pan Piotr nie chce reprezentować S.K.A. Z uwagi na to, w statucie znalazł się zapis, że owo uprawnienie przysługuje wyłącznie panu Pawłowi. Zapis ten jest prawidłowy. Pan Piotr mógł zrezygnować z prawa reprezentacji podmiotu już na etapie podpisywania statutu.
Przykład 19
Sytuacja jak w przykładzie nr 18, z tą różnicą, że pan Piotr stwierdził, iż nie chce mieć prawa do reprezentowania spółki już po podpisaniu statutu. Jego decyzja pociągnie zatem za sobą obowiązek podjęcia przez walne zgromadzenie notarialnej uchwały w/s zmiany statutu, za zgodą wszystkich komplementariuszy, pod rygorem nieważności.
Przykład 20
Walne zgromadzenie S.K.A., za zgodą wszystkich pozostałych komplementariuszy, podjęło uchwałę o pozbawieniu pani Justyny (komplementariusza) prawa reprezentowania spółki. Pani Justyna nie zgadza się z decyzją. Powinna ona zgłosić sprzeciw albo do protokołu walnego zgromadzenia, a jeżeli nie była na nim obecna bądź już po jego odbyciu uznała, że owa decyzja jest dla niej krzywdząca, w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym, pod warunkiem, że nie minął 1 miesiąc od daty powzięcia przedmiotowej uchwały. Zaniechanie zgłoszenia przez panią Justynę sprzeciwu jest równoznaczne w skutkach z aprobatą decyzji o pozbawieniu jej prawa reprezentacji S.K.A.
Jedyną drogą do odjęcia komplementariuszowi prawa reprezentacji, który się temu sprzeciwił, jest zatem prawomocne orzeczenie sądu gospodarczego. Przy czym, pozbawienie prawa reprezentacji na podstawie wyroku może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów. Kodeks spółek handlowych nie definiuje jednak tego pojęcia ani nie zawiera choćby przykładowego wyliczenia owych istotnych przyczyn. Orzecznictwo także milczy na ten temat. Nie ma przeszkód, aby katalog tych przesłanek umieścić w statucie spółki. Nie jest on wiążący dla sądu, który o tym, czy zaistniał ww. ważny powód rozstrzyga na podstawie okoliczności konkretnej sprawy.
Odebranie komplementariuszowi z mocy prawomocnego orzeczenia prawa reprezentacji podmiotu, wbrew jego sprzeciwowi, zwalnia tego wspólnika od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania podmiotu powstałe od chwili wykreślenia go z KRS jako osoby umocowanej do dokonywania w imieniu spółki czynności prawnych >patrz przykład 21. Jeżeli zaś zgłoszono sprzeciw, który zniweczył uchwałę o zmianie statutu i pozbawieniu komplementariusza prawa do reprezentacji podmiotu albo gdy wyraził on zgodę (w pierwotnym brzmieniu statutu bądź w wyniku jego zmiany) na ujęcie mu prawa reprezentacji, okoliczności te nie powodują żadnej zmiany w sferze jego odpowiedzialności za długi wobec osób trzecich, nadal jest więc ona osobista, nieograniczona, solidarna oraz subsydiarna > patrz przykład 22.
Przykład 21
Pani Aleksandra prawomocnym wyrokiem sądu gospodarczego została pozbawiona prawa reprezentacji S.K.A. Stosowny wpis pojawił się w KRS 17 czerwca 2015 r. Pani Aleksandra ponosi zatem odpowiedzialność osobistą za ewentualne zaległości spółki istniejące na dzień 16 czerwca 2015 r. Długi powstałe dopiero 17 czerwca 2015 r. albo później nie będą już obciążać pani Aleksandry.
Przykład 22
Pani Weronika (komplementariusz), od początku istnienia S.K.A., nie była uprawniona do jej reprezentacji. Uważa, że to uwalnia ją od odpowiedzialności za ewentualne zaległości spółki. Nie jest właściwy pogląd. Okoliczność ta nie powoduje zmiany w sferze jej odpowiedzialności za długi podmiotu wobec osób trzecich (ewentualnie może modyfikować zasady tej odpowiedzialności w relacjach wewnętrznych, a więc między komplementariuszami a spółką, pod warunkiem, że statut S.K.A. tak stanowi).
Autorka jest adwokatem
Podstawa prawna: art. 10, a nadto 22 § 2, 61, 65 w zw. z art. 126 § 1 pkt 1, a także art. 130 pkt 4 i 7, art. 125, 131, 132, 135–137, 139, 146 § 2 pkt 8, art. 148 § 1 pkt 4 oraz art. 149 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tj. DzU z 2015 r., poz. 4), art. 73 § 2 oraz art. 77 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tj. DzU z 2015 r., poz. 539) w zw. z art. 2 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tj. DzU z 2015 r., poz. 4), art. 22 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. DzU z 2015 r. poz. 238), art. 2 ust. 2 pkt 2 ustawy z 24 maja 1989 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych (DzU z 1989 r. nr 33, poz. 175 ze zm.), art. 16, 17 pkt 4 oraz 40 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tj. DzU z 2015 r., poz. 539).
