Czy pracodawca może odmówić zaliczenia udokumentowanych okresów zatrudnienia pracy za granicą do uprawnień pracowniczych?
Nie.
Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 149) udokumentowane okresy zatrudnienia, przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego, są zaliczane do okresów pracy w Polsce w zakresie uprawnień pracowniczych.
Uznanie stażu pracy za granicą jest istotne ze względu na uprawnienia pracownicze – np. prawo do urlopu wychowawczego, wymiar urlopu wypoczynkowego, wysokość dodatku stażowego, prawo do nagrody jubileuszowej – przy których uwzględnia się okresy zatrudnienia u wszystkich pracodawców.
Treść art. 86 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy została zmieniona od 1 lutego 2009 r. ustawą z 19 grudnia 2008 r. (DzU z 2009 r. nr 6, poz. 33). Od tej daty do uprawnień pracowniczych zalicza się każda zagraniczna praca, niezależnie od:
- kraju, w którym była wykonywana,
- potwierdzenia przez pracownika opłacania składek na Fundusz Pracy,
- obywatelstwa pracownika.
Zatrudniony ma obowiązek udokumentować okresy zatrudnienia za granicą.
Do stażu pracy zalicza się przy tym wszelkie okresy pracy za granicą, w tym te, które miały miejsce przed wejściem w życie nowelizacji przepisów, czyli przed 1 lutego 2009 r.
Takie stanowisko prezentuje również Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, wskazując, że od 1 lutego 2009 r. wszystkie okresy pracy w innych krajach wpływają na łączny staż zatrudnienia w Polsce bez względu na to, kiedy wystąpiły. Zdaniem ministerstwa wynika to wprost ze zmienionego art. 86 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, gdzie nowością jest wliczanie do ogólnego stażu zatrudnienia:
- obywatelom państw Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i związanych z nimi umowami o korzystaniu ze swobody przepływu osób – okresów pracy w tych krajach bez względu na to, czy zainteresowany opłacił z ich tytułu składki na Fundusz Pracy,
- obywatelom innych krajów – okresów pracy w jakimkolwiek państwie, również niezależnie od opłacenia składek na Fundusz Pracy.
Zgodnie z powołanym przepisem warunkiem zaliczenia okresu zatrudnienia za granicą jest jego udokumentowanie. Mogą to być wszelkie dokumenty, które w sposób wiarygodny co najmniej uprawdopodobniają fakt zatrudnienia w określonym czasie u danego pracodawcy zagranicznego, jak:
- zagraniczny odpowiednik polskiego świadectwa pracy,
- umowy o pracę,
- zaświadczenie o zatrudnieniu wystawione przez zagranicznego pracodawcę,
- dokumenty potwierdzające uzyskane wynagrodzenie,
- dokumenty dotyczące zgłoszenia i podlegania ubezpieczeniu społecznemu itp.
Na podstawie art. 8 ustawy o języku polskim (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 43, poz. 224) pracownik ma obowiązek dostarczyć pracodawcy oprócz wersji oryginalnej dokumentu zagranicznego również jego tłumaczenie na język polski dokonane przez tłumacza przysięgłego. Koszt tłumaczenia ponosi zatrudniony.
Biorąc dodatkowo pod uwagę art. 9 § 2 kodeksu pracy, który mówi, że postanowienia wewnętrzne pracodawcy nie mogą być mniej korzystne niż przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, pracodawca ma obowiązek:
- uwzględnić dokumenty potwierdzające okres zatrudnienia za granicą oraz
- naliczyć i wypłacić należności za okres nieprzedawniony zgodnie z art. 291 § 1 k.p., a także
- ustalić, czy pracownik po przedstawieniu dokumentów nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze.
Gdyby mimo udokumentowania stażu pracy za granicą pracodawca nie chciał wypłacić należnego dodatku stażowego lub innych należności wynikających ze stosunku pracy, zatrudnionemu pozostaje dochodzenie należnych mu świadczeń przed sądem pracy.
—oprac. Jerzy Szydłak, specjalista
