Termin urlopu wypoczynkowego etatowca może być zmieniony nie tylko na jego wniosek
umotywowany istotnymi przyczynami (art. 164 § 1 k.p.). Dopuszczalne jest to też ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy, gdyby absencja podwładnego miała poważnie zakłócić tok pracy. Taką sytuację przewiduje art. 164 § 2 k.p. To zatrudniający ocenia okoliczności uzasadniające zmianę czasu urlopu. Za tą modyfikacją przemawiają jednak tylko ważne względy dotyczące organizacji pracy. Przykładowo będzie to niezapowiedziana kontrola urzędu, w trakcie której powinien być obecny pracownik mający wtedy zaplanowany urlop. Muszą to więc być nagłe przyczyny. Jeżeli zatem wystąpią zdarzenia możliwe do przewidzenia przy planowaniu urlopów, szefowi nie wolno dokonać jakichkolwiek zmian w terminach wypoczynku.
W doktrynie powszechnie przyjmuje się, że istnieją podstawy do zastosowania w drodze analogii art. 167 § 2 k.p. W konsekwencji pracownik może się domagać od zatrudniającego zwrotu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z przesunięciem terminu urlopu, a przełożony musi je pokryć.
Jest też przeciwny pogląd. W razie stwierdzenia, że szef przesunął pauzę wypoczynkową bez pojawienia się zdarzeń objętych art. 164 § 2 k.p., etatowcowi przysługuje tylko prawo domagania się odszkodowania (np. wydatków związanych z urlopem, których nie zwrócono) za niewłaściwe wykonanie przez szefa zobowiązania udzielenia tej pauzy w ustalonym wcześniej okresie (art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Zwolennicy tego stanowiska uważają, że skoro ustawodawca wprost nie przewidział w art. 164 § 2 k.p. wymogu zwrotu przez firmę podwładnemu kosztów spowodowanych przesunięciem urlopu, to takie zobowiązanie w rezultacie jej nie obciąża. Wymóg ten istnieje tylko w art. 167 § 2 k.p. przy zwrocie etat owcowi kosztów pozostających w bezpośrednim związku z odwołaniem go z wypoczynku.
Urlopu niewykorzystanego z powodu jego przesunięcia na zasadzie art. 164 § 2 k.p. zatrudniający musi udzielić najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego (art. 168 k.p.), w terminie uzgodnionym z etatowcem. Tak stanowi § 5 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).
Anna Borysewicz, adwokat