Pracownicy pełniący funkcje związkowe poza macierzystym zakładem pracy, np. w regionalnych strukturach związku, mają prawo do zwolnienia od pracy. Przysługuje im ono na czas niezbędny do wykonania czynności wynikających z ich funkcji związkowej, jeżeli nie mogli ich wykonać w czasie wolnym. Zachowują oni prawo do wynagrodzenia.
Na tym tle dochodzi często do sporów z pracodawcami. Wynikają one z tego, że wiele kwestii praktycznych nie zostało rozstrzygniętych w przepisach. Nie regulują one przede wszystkim okresu, na jaki pracodawca powinien udzielić zwolnienia.
Według Sądu Najwyższego „pracodawca powinien udzielić zwolnienia, jeżeli czynność nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy i ma charakter doraźny, czyli niecierpiący zwłoki, a jednocześnie jej podjęcie w tym dniu jest niezbędne dla zachowania praw związku, jego członków lub pracowników" (SN z 6 czerwca 2001, sygn. I PKN 460/2000). Trudno określić czas zwolnienia, jednak co do zasady kilka godzin powinno wystarczyć na wykonanie czynności doraźnej.
Pracodawca może weryfikować wniosek o zwolnienie pod względem formalnym i merytorycznym. Jeśli nie ma stosownego wniosku o zwolnienie od pracy lub jest on niezasadny, pracodawca może odmówić. W takiej sytuacji opuszczenie stanowiska pracy stanowiłoby ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych.
Zdarzają się wnioski o zwolnienie w tym trybie w celu udziału w zdarzeniach, np. posiedzeniach władz związku, zaplanowanych z wielomiesięcznym wyprzedzeniem. W takiej sytuacji trudno mówić o czynności doraźnej. Wniosek o zwolnienie nie będzie zatem uzasadniony i zachodzą podstawy do jego negatywnego rozpatrzenia.
Jeżeli działacz związkowy korzysta już ze zwolnienia od obowiązku świadczenia pracy na podstawie art. 31 ustawy o związkach zawodowych, to nie ma przeszkód, aby czynności wynikające z funkcji związkowej poza zakładem pracy (inne niż doraźne) wykonał w ramach limitu wynikającego z art. 31 ustawy o związkach zawodowych albo w ramach urlopu bezpłatnego.
Autorka jest adwokatem, partnerem WKB Wierciński,Kwieciński, Baehr
Czytaj też artykuły:
Zobacz więcej w serwisie:
»
»
»
»
Związki zawodowe i rady pracowników
»
