Gdy na świat przyjdzie martwe dziecko lub noworodek umrze w ciągu pierwszych ośmiu tygodni życia, urlop macierzyński skraca się do ośmiu tygodni po rozwiązaniu.

Zasady tych uszczupleń określa art. 180[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link]. Dotyczy to też utraty potomka z ciąży mnogiej. Przez tyle czasu, ile rodzicielka korzysta z urlopu, także tego skróconego, przysługuje jej zasiłek macierzyński.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Pani Klara 5 września 2010 r. urodziła martwą córkę.

Przysługuje jej urlop macierzyński w wymiarze ośmiu tygodni od daty porodu.[/ramka]

Gdyby jednak śmierć dziecka nastąpiła w ciągu tygodnia poprzedzającego upływ dwóch miesięcy życia dziecka, pracownica ma prawo do siedmiu dni urlopu macierzyńskiego, począwszy od daty zgonu noworodka.

[ramka][b]Przykład 2[/b]

Pani Martyna 1 września 2010 r. urodziła córkę.

Dziecko zmarło 24 października. Matka ma jeszcze siedem dni urlopu macierzyńskiego, licząc od śmierci córki.

Jeśli jednak umiera starsze dziecko, czyli po ośmiu tygodniach od urodzenia, zatrudniona może przebywać na macierzyńskim przez siedem dni od daty jego zgonu.[/ramka]

[ramka][b]Przykład 3 [/b]

Pani Klaudia 1 czerwca 2010 r. urodziła syna. U noworodka zdiagnozowano wadę serca. Wskutek tego zmarł 1 września 2010 r. Pani Klaudii przysługiwał urlop macierzyński, ale tylko siedem dni od śmierci syna.

Bez względu na to, czy jedno z dzieci pochodzących z mnogiej ciąży urodziło się martwe, czy zmarło przed, czy po upływie ośmiu tygodni życia, pracownica korzysta z urlopu macierzyńskiego w wymiarze stosownym do liczby potomstwa pozostałego przy życiu.[/ramka]

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Pani Kornelia 4 września 2010 r. urodziła trojaczki. Jedno z dzieci kilka dni po porodzie zmarło.

Pani Kornelii przysługuje 31 tygodni urlopu macierzyńskiego, bo przy życiu pozostało dwoje dzieci.[/ramka]

Kodeks pracy nie zawiera definicji poronienia ani urodzenia martwego dziecka (zgonu płodu).

Wskazuje je załącznik („Kryteria oceny stosowane przy dokonywaniu wpisów w dokumentacji dotyczących czasu trwania ciąży, poronień, urodzeń żywych i zgonów płodów”) do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8B59EF2A7A5BAA9C686EE723EF829A19?id=184423]rozporządzenia ministra zdrowia z 21 grudnia 2006 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej oraz sposobu jej przetwarzania (DzU nr 247, poz. 1819 ze zm.)[/link].

Jako poronienie określa wydalenie lub wydobycie z ustroju matki płodu, który nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli, o ile nastąpiło to przed upływem 22 tygodnia ciąży (21 tygodni i 6 dni).

Z kolei zgonem płodu (urodzeniem martwym) określa się zgon następujący przed całkowitym wydaleniem lub wydobyciem z ustroju matki, o ile nastąpił po upływie 22 tygodnia ciąży lub później. „O zgonie świadczy to, że po takim wydaleniu lub wydobyciu płód nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli” – wynika z załącznika.

[ramka][b]Ile urlopu macierzyńskiego [/b]

- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,

- 31 tygodni w razie urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,

- 33 tygodnie przy urodzeniu trojga dzieci przy jednym porodzie,

- 35 tygodni, gdy urodzi się czworo dzieci w jednym porodzie,

- 37 tygodni przy urodzeniu minimum pięciorga dzieci przy jednym porodzie. [/ramka]

[ramka][b]Samodzielne życie poza organizmem matki[/b]

W sytuacji gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, przerwanie ciąży jest dopuszczalne do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem ciężarnej.

Według standardów Światowej Organizacji Zdrowia płód osiąga tę zdolność w 23 tygodniu ciąży. Jeżeli jednak zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego, aborcja jest dopuszczalna do 12 tygodnia ciąży (art. 4a ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F00265FF8BCB3BC178187A2A9543EC09?id=71744]ustawy z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, DzU nr 17, poz. 78 ze zm.)[/link][/ramka]

[i]Autorka jest adwokatem, prowadzi kancelarię adwokacką w Płocku[/i] [/i]