Pracodawca ma obowiązek przeprowadzić szkolenie w zakresie BHP w stosunku do każdego nowo przyjmowanego pracownika. Inaczej jest, gdy zatrudniony podejmuje pracę na tym samym stanowisku i u tego samego pracodawcy, po zakończeniu poprzednio obowiązującej strony umowy o pracę. Szef jest zobowiązany również do przeprowadzania szkoleń okresowych wszystkich zatrudnionych pracowników.
Zgodnie z art. 304 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, pracodawca ma również obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Przepis ten dotyczy osób świadczących pracę w ramach niepracowniczych stosunków zatrudnienia cywilnoprawnego (tj. umowy typu zlecenie, umowy o dzieło, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług).
[srodtytul]Odpowiednie warunki[/srodtytul]
Należy wziąć pod uwagę, że obowiązek zapewnienia warunków BHP spoczywa na zleceniodawcy tylko w dwóch przypadkach, tj. gdy zleceniobiorca ma wykonywać pracę na terenie zakładu pracy lub gdy wprawdzie praca nie będzie wykonywana na terenie zakładu pracy, ale miejsce jej wykonywania określa zleceniodawca. Jeśli zaś umowa-zlecenia pozwala zleceniobiorcy wybrać swobodnie miejsce świadczenia usług na rzecz zleceniodawcy, wówczas zleceniodawca nie musi zapewniać zleceniobiorcy warunków pracy zgodnych z zasadami BHP.
Stosowanie przepisów BHP do osób zatrudnionych w ramach form niepracowniczych ustawodawca uregulował bardzo szeroko w art. 207 § 2 k.p. Określony tym przepisem ogólny obowiązek ochrony zdrowia i życia zatrudnionych osób rodzi wiele obowiązków po stronie pracodawcy określonych w szczegółowych uregulowaniach kodeksu pracy oraz w przepisach wykonawczych, a których celem jest właśnie ochrona zdrowia oraz życia zatrudnionego.
Żaden przepis kodeksu pracy nie zobowiązuje jednak pracodawcy do przeprowadzenia przeszkolenia w zakresie BHP osób zatrudnionych na innej podstawie niż stosunek pracy. Pracodawca ustala samodzielnie, czy przy uwzględnieniu rodzaju, warunków i miejsca wykonywania pracy konieczne jest przeszkolenie danej osoby w zakresie BHP w celu spełnienia wymogów ustawowych, tj. zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
[srodtytul]Zagrożenie dla zdrowia[/srodtytul]
Zgodnie ze stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy – pracodawca ma obowiązek przeprowadzenia szkolenia w zakresie BHP, jeśli rodzaj wykonywanej pracy, stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy lub przebiegiem procesów jest tak znaczny, że wskazane jest, aby do wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby fizyczne mające przeszkolenie w zakresie zasad BHP.
Praktyka pokazuje, że szkolenie BHP powinno być przeprowadzane dla zleceniobiorców, którzy mają wykonywać prace stwarzające szczególne zagrożenia dla życia lub zdrowia tej osoby (lub osób trzecich).
[b]Należy podkreślić, że to pracodawca ponosi odpowiedzialność za zapewnienie osobom świadczącym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych odpowiednich bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.[/b]
Pracodawca z tej odpowiedzialności zwolnić się nie może. Może jednak odpowiednio wynegocjować umowę ze zleceniobiorcą, na mocy której to zleceniobiorca będzie zobowiązany do wykonania pewnych obowiązków z zakresu BHP, jak np. uzyskanie świadectwa w zakresie obsługi określonych maszyn itp.
[ramka][b]Uprawnienia PIP[/b]
Zadaniem PIP jest m.in. nadzór i kontrola pracodawców pod względem zapewnienia osobom świadczącym pracę na podstawie stosunków cywilnoprawnych odpowiednich warunków BHP.
Kontrola ta ogranicza się jednak tylko do umów ze zleceniobiorcami świadczącymi pracę na terenie zakładu pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.
Pracodawca, który nie zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, dopuszcza się wykroczenia przeciwko prawom pracownika i podlega karze grzywny w wysokości od tysiąca do 30 tys. zł.[/ramka]
