Rozwój przedsiębiorstwa zapewniają tylko ciągłe inwestycje, doskonalenie produktów i usług oraz wprowadzanie kolejnych wyrobów. Kto o tym zapomina, szybko popadnie w kłopoty. Konkurencja firm rodzimych i zagranicznych jest bardzo silna i raczej nie ma co liczyć na zmiany tej tendencji. O sukcesie decyduje w dużej mierze również jej zdolność do innowacji. A nowe idee rodzą się tylko w umysłach kreatywnych, odpowiednio mobilizowanych i edukowanych pracowników oraz ich szefów. Im lepiej wyszkolona kadra zarządzająca, tym większe ma szanse na dobre wyniki kierowany przez nich biznes.

[srodtytul]Dla dużych i małych[/srodtytul]

Inwestycja w pracownika i przeprowadzenie rzetelnego szkolenia, które rzeczywiście ma przynieść zakładane rezultaty, wcale nie jest tanie. Dlatego w Polsce, chociaż widać znaczną poprawę, wiele firm rezygnuje z tego. Dzięki funduszom możemy ograniczyć koszty finansowe związane z inwestycją w podwładnego. Chodzi w szczególności o Europejski Fundusz Społeczny, z którego pochodzą dotacje na podnoszenie kwalifikacji naszych i osób przez nas zatrudnianych, w ramach programu „Kapitał ludzki”. Choć w 2008 r. środki przeznaczone na ten cel zostały już lub wkrótce zostaną rozdysponowane i nie będzie więcej konkursów o granty, to z początkiem 2009 r. worek z pieniędzmi otworzy się ponownie. Już teraz warto więc przygotować się do ich pozyskania i dowiedzieć się, jak i gdzie się o nie ubiegać. Pomoc dla firm w tym względzie polega zasadniczo na zwrocie wyłożonych na szkolenie pracowników pieniędzy maksymalnie w 80 proc. – dla małych przedsiębiorstw, zatrudniających do 50 pracowników.

[srodtytul]Mniej dla większych[/srodtytul]

W nadchodzącym roku zmienią się poziomy dofinansowania szkoleń dla średnich i dużych firm, czyli mających ponad 50 pracowników. Wynika to z wejścia w życie 29 sierpnia br. rozporządzenia unijnego o tzw. wyłączeniach blokowych (DzUrz UE nr 214 z 9 sierpnia 2008 r.). Reguluje ono zasady udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom, w tym dotyczy to tematyki szkoleniowej. Dlatego Ministerstwo Rozwoju Regionalnego pracuje nad nowelizacją rozporządzeń w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach programu operacyjnego oraz przez PARP.

[ramka][b]Ile można zyskać[/b]

Od przyszłego roku maksymalne dofinansowanie projektu dla szkoleń ogólnych wynosi:

- 80 proc. dla mikro- i małych przedsiębiorstw

- 70 proc. dla średnich (do tej pory mogły korzystać z 80 proc.)

- 60 proc. dla największych.

Przy szkoleniach specjalistycznych najwyższe wsparcie to:

- 45 proc. dla dla mikro- i małych,

- 35 proc. dla średnich (do tej pory były traktowane tak samo jak mikro- i małe),

- 25 proc. dla największych.[/ramka]

[srodtytul]Podnieś pułap[/srodtytul]

Tak jak dotychczas pułapy można podnieść o 10 pkt proc., gdy szkolenie jest skierowane do osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji lub do niepełnosprawnych. W żadnym jednak wypadku wsparcie nie przekroczy 80 proc. tzw. wydatków kwalifikowanych. Warto również pamiętać o tym, że przygotowując projekt edukacyjny, trzeba starać się rozdzielić elementy szkolenia ogólnego i specjalistycznego (jeżeli oba te elementy się pojawiają). Jeżeli tego nie zrobimy lub nie uda się ustalić, jaki charakter ma szkolenie, będzie przysługiwać dotacja jak dla szkoleń specjalistycznych, czyli dużo niższa.

[srodtytul]Wydatki kwalifikowane[/srodtytul]

Dofinansowanie dostaniemy tylko na tzw. wydatki kwalifikowane poniesione na szkolenia. Natomiast wydatki niekwalifikowane to te, które przedsiębiorca musi ponieść sam (czyli w całości poświęcić na to własne pieniądze).

Na szczęście lista wydatków kwalifikowanych w projektach edukacyjnych jest bardzo szeroka i obejmuje m.in. te poniesione na:

- wynagrodzenia osób prowadzących szkolenie (łącznie z obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne),

- podróże służbowe, zakwaterowanie i wyżywienie osób prowadzących szkolenie oraz uczestników,

- materiały szkoleniowe,

- amortyzację środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (jednak wyłącznie w takim zakresie, w jakim są one wykorzystywane do realizacji szkolenia; przykładowo przy zakupie komputera i rzutnika do prezentacji, który później będzie wykorzystywany w firmie do innych celów, koszt amortyzacji może objąć tylko ten okres, w którym rzeczywiście sprzętu tego używano do szkolenia),

- koszty ogólne związane z realizacją szkolenia, w tym koszty obsługi administracyjno-księgowej i finansowej projektu.

Natomiast wydatkiem niekwalifikowanym jest, co do zasady, np. podatek VAT. Zasady rozliczania tych wydatków ilustrujemy poniżej.

[ramka][b]przykład[/b]

Firma X realizuje szkolenie dla własnych pracowników. Zatrudnia wykładowcę (1000 zł) i kupuje materiały dydaktyczne za 500 zł netto (610 zł z VAT). Koszty ogólne wynoszą 300 zł. Wyżywienie uczestników to 700 zł netto (854 zł z VAT). Łączne koszty projektu sięgną zatem 2764 zł. W tym wydatki kwalifikowane stanowią 2500 zł. Zakładając, że firma X jest małym przedsiębiorcą a szkolenie ma charakter ogólny, to wartość dofinansowania może wynieść 2000 zł (80 proc. wydatków kwalifikowanych). Tym samym firma X będzie musiała z własnej kieszeni wyłożyć 500 zł na pokrycie pozostałych kosztów kwalifikowanych i 264 zł na pokrycie wydatków niekwalifikowanych.

Gdyby natomiast było to szkolenie specjalistyczne, dofinansowanie wyniosłoby 1125 zł. Wtedy firma musiałaby z własnych pieniędzy wyłożyć 875 zł na pokrycie pozostałej części wydatków kwalifikowanych i 264 zł na wydatki niekwalifikowane.[/ramka]

[srodtytul]W kilku województwach...[/srodtytul]

W 2009 r. – tak jak teraz – o środki z unijnej kasy na kursy i szkolenia załogi będziemy się starać za pośrednictwem programu „Kapitał ludzki”. Do jakiej konkretnie instytucji składamy wniosek, zależy od wielkości projektu. Na poziomie krajowym wnioski dotyczące dużych przedsięwzięć przyjmuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Wkrótce to ona właśnie ogłosi konkursy w zakresie działania 2.1 „Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki”. O dofinansowanie mogą się ubiegać tylko te firmy, które planują realizować projekt szkoleniowy w kilku województwach, a jego wartość przekroczy 400 tys. zł. W praktyce chodzi więc o zakłady o rozbudowanej strukturze (dysponują oddziałami, filiami w co najmniej dwóch województwach). Takie kryteria wynikały jednak z tzw. planu działania na 2008 r. W tej chwili trwają prace nad analogicznym planem na 2009 r. i trudno przesądzić, czy takie same warunki będą wtedy obowiązywać. Należy się jednak spodziewać podobnych, gdyż wynika to z tzw. uszczegółowienia (detalicznego opisu priorytetów) danego programu.

[srodtytul]...i lokalnie[/srodtytul]

Ale nie wszyscy przedsiębiorcy mają tak duże potrzeby szkoleniowe. Dla nich są dostępne środki w regionalnej części programu „Kapitał ludzki”, zwłaszcza działanie 8.1 „Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie”. Za jego realizację odpowiadają w każdym województwie urzędy marszałkowskie lub wojewódzkie urzędy pracy. W 2008 r. minimalna wartość przedsięwzięcia, na jaki opiewał wniosek, przekracza 50 tys. zł (chociaż w niektórych województwach pułap jest inny). W ramach tego działania w nadchodzącym roku to urzędy marszałkowskie lub pracy ogłaszają konkursy i przeprowadzają nabór wniosków. Szczegółowe kryteria, jakie powinny one spełniać (w tym minimalna wartość projektu), znajdą się również w planach działania na 2009 r. Dlatego, jeżeli chcemy dobrze się przygotować do rywalizacji o pieniądze na szkolenia, należy systematycznie i na bieżąco śledzić strony internetowe wskazanych urzędów >[link=http://grafik.rp.pl/grafika2/211410]patrz tabela[/link].

[srodtytul]Plan działania[/srodtytul]

To ważny dokument, który pozwoli przygotować wniosek spełniający kryteria dostępu, czyli taki, który zostanie pozytywnie oceniony i będzie mógł uzyskać dofinansowanie. W nim znajdziemy bowiem m.in. takie dane, jak minimalna i maksymalna wartość projektu, czyli ile możemy wydać na kursy i szkolenia. Projekty, które nie zmieszczą się w tych widełkach, zostaną odrzucone z przyczyn formalnych i cała praca nad wnioskiem pójdzie na marne.

Ponadto znajdziemy tam kryteria decydujące o ocenie wniosków. Przykładowo na wyższą notę będą mogły liczyć takie kursy, na które skierujemy osoby w wieku 50+ lub niemające wykształcenia wyższego (średniego). Innym kryterium decydującym o przyznaniu dodatkowych punktów może być szkolenie z dziedzin uznanych za strategiczne (czyli takich, które będą szczególnie istotne dla danego województwa). To tylko przykłady, o rzeczywistych warunkach zadecydują właśnie władze wojewódzkie, tworząc swoje plany działań i kierując się w ich doborze potrzebami regionu.

[ramka][b]Zdaniem eksperta: Beata Tylman, menedżer zespołu dotacji i ulg inwestycyjnych Deloitte[/b]

Nowe wyłączenia blokowe wprowadzają dwie podstawowe modyfikacje w dofinansowaniu szkoleń. Po pierwsze, zmieniają się progi wsparcia na mniej korzystne od dotychczasowych dla średnich i dużych firm przy szkoleniach specjalistycznych. Po drugie, został podniesiony maksymalny próg dotacji z 1 na 2 mln euro. Jest to jednak limit na jeden projekt, a nie jak dotychczas na jedno przedsiębiorstwo w konkretnym projekcie. Kolejna zmiana polega na postawieniu przed zainteresowanymi tzw. wymogu występowania efektu zachęty – duzi przedsiębiorcy muszą dodatkowo udowodnić, że przyznanie pomocy jest im niezbędne.[/ramka]

[srodtytul]WARTO POSŁAĆ ZATRUDNIONEGO ZA PÓŁ DARMO NA STUDIA[/srodtytul]

[b]Wolno nam też skorzystać z dotowanych przez Unię studiów oferowanych przez uczelnie, jak i posłać na nie swoich pracowników. Co ważne, podwładni mogą zgłosić udział nawet bez zgody szefa[/b]

W tym wypadku obowiązują jednak inne, ale bardzo proste zasady.

Firma nie składa żadnego wniosku o dofinansowanie i nie przechodzi weryfikacji. Po prostu znajduje uczelnię, która ma zawartą umowę z PARP i oferuje studia dofinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego. Następnie trzeba się na takie studia zapisać i niezależnie od wielkości firmy zapłacić 20 proc. ich kosztów. W tym wypadku poziom dofinansowania jest taki sam zarówno dla pracowników dużych firm, jak i tych najmniejszych. 80 proc. pokrywają fundusze unijne. Oferta szkoleniowa będzie dostępna na stronie PARP ([link=http://www.parp.gov.pl]www.parp.gov.pl[/link] w zakładce „Baza ofert szkoleniowych dofinansowanych z EFS”). Informacji można również szukać bezpośrednio na uczelniach. Czytelnikom wyjaśniamy jednak, bo takie wątpliwości się pojawiają, że nie można wybrać dowolnych studiów (kierunku, specjalizacji), a tylko takie, które są objęte dofinansowaniem. O tym, jakie to będą studia, decydowały uczelnie, składając wnioski do PARP. Firmom wolno wybierać tylko z tej oferty. W przeciwnym wypadku, na normalnych zasadach, trzeba zapłacić pełną cenę szkolenia.

Jeszcze inny sposób podniesienia wiedzy, jaki ma pracodawca, który chce wyszkolić podwładnych, polega na skorzystaniu z kursów organizowanych przez niezależne firmy szkoleniowe. To wyspecjalizowane podmioty, które samodzielnie walczą o unijne dotacje i zajmują się ich rozliczaniem. One również dbają o to, aby zareklamować swoje usługi i znaleźć przyszłych kursantów.

Zaletą organizowanych przez zewnętrzny podmiot szkoleń jest minimum formalności (podobnie jak przy studiach nie trzeba samemu składać wniosku i rozliczać projektu). Wystarczy, że zapiszemy na taki kurs pracowników. Minusem natomiast może być niedostateczne przygotowanie oferty szkoleniowej w stosunku do rzeczywistych potrzeb firmy. Jednak organizatorów takich szkoleń jest na rynku coraz więcej i mają oni coraz bogatszą ofertę. Jeżeli w grę nie wchodzą zatem bardzo specjalistyczne kursy, skorzystanie z takiej drogi może być bardzo opłacalne. Poziom dofinansowania zależy w tym wypadku od wielkości firmy, która korzysta z edukacji, i rodzaju szkolenia (ogólne czy specjalistyczne).

[wyimek]Zaletą organizowanych przez zewnętrzny podmiot szkoleń jest minimum formalności (podobnie jak przy studiach nie trzeba samemu składać wniosku i rozliczać projektu). Wystarczy, że zapiszemy na taki kurs pracowników[/wyimek]

[srodtytul]KADROWA I PODWŁADNI MOGĄ UCZESTNICZYĆ W WIRTUALNYCH LEKCJACH[/srodtytul]

[b]Nie wychodząc z domu lub pracy, dysponując komputerem i mając dostęp do Internetu, możemy przeszkolić siebie i podwładnych. I to za darmo[/b]

Chociaż zasadą współfinansowania projektów z funduszy unijnych jest udział własny wnioskodawcy, są od tego wyjątki. Jeden z nich polega na możliwości skorzystania z całkowicie darmowych szkoleń. Oferuje je Akademia PARP. Jest to system edukacji internetowej oferowanej w projekcie realizowanym na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i wspófinansowanym przez Unię Europejską.

W całym projekcie chodzi o promocję idei e-learningu poprzez bezpłatny kontakt z wiedzą biznesową i zdalną edukacją. Szkolenia są dostępne na portalu edukacyjnym pod adresem [link=http://www.akademiaparp.gov.pl]www.akademiaparp.gov.pl[/link]. W tej chwili mogą z nich skorzystać wszyscy pracownicy i przedsiębiorcy z mikro-, małych i średnich firm w Polsce. Wkrótce oferta portalu zostanie uruchomiona także dla dużych zakładów. Dzięki temu wszyscy zatrudnieni będą mogli pozwolić sobie na kursy, które operują przykładami z naszej praktyki biznesowej i są dostosowane do polskich realiów gospodarczych.

[srodtytul]Kursy do wyboru[/srodtytul]

Obecnie Akademia PARP prowadzi i udostępnia 11 bezpłatnych szkoleń internetowych zrealizowanych z zakresu:

- zarządzania strategicznego,

- zarządzania jakością,

- windykacji,

- marketingu,

- sprzedaży,

- relacji z klientem,

- negocjacji,

- zarządzania zasobami ludzkimi,

- public relations,

- e-commerce,

- ochrony własności intelektualnej i przemysłowej.

Ponadto od września można korzystać z najnowszego szkolenia „Jak założyć własną firmę”, adresowanego do osób zakładających działalność gospodarczą. Wszystkie szkolenia charakteryzują się wysokim poziomem merytorycznym, o który dba liczny zespół ekspertów. Ponadto każdy kurs jest interaktywny i multimedialny (zawiera autorskie animacje i dźwięk), co podnosi jego efektywność i uprzyjemnia zdobywanie wiedzy.

Co więcej uczestnicy mogą korzystać z portalu Akademii PARP i szkoleń oraz kontrolować swoje postępy (używając pre- i posttestów w każdym module), zadawać pytania opiekunom, tzw. tutorom, oraz innym uczestnikom na forum dyskusyjnym, czatach i wideoczatach. Oprócz samych lekcji stwarza to zatem szansę na prowadzenie dyskusji, wymianę doświadczeń i usuwanie wątpliwości, a nawet nawiązywanie nowych kontaktów biznesowych.

Opiekunowie są pierwszą linią kontaktu z uczestnikami, natomiast tutorzy to eksperci, którzy odpowiadają na pytania merytoryczne. Infolinia z opiekunami jest czynna sześć dni w tygodniu, od poniedziałku do soboty, od 8 do 20. To sprawia, że ze szkoleń możemy korzystać niemal w dowolnym czasie. Portal Akademii PARP prezentuje też artykuły z nowościami i przykłady firm z sektora MŚP, które odniosły sukces dzięki szkoleniom.

[srodtytul]Wystarczy 20 minut[/srodtytul]

Ponieważ materiał zawarty w każdym szkoleniu jest bardzo rozległy, podzielono go na mniejsze części: moduły i lekcje. Dzięki temu po spędzeniu około 20 – 30 minut przy komputerze uczący się ma pewność, że zapoznał się z konkretną dawką materiału, tworzącą spójną całość.

Przykładowo lekcja „Negocjacje handlowe w MŚP” składa się z 10 modułów: „Wprowadzenie – czym są i czemu służą negocjacje”, „Sposób prowadzenia negocjacji – style negocjowania”, „Komunikacja w negocjacjach”, „Przebieg procesu negocjacyjnego”, „Cechy dobrego negocjatora”, „Trudne sytuacje w negocjacjach”, „Etykieta biznesowa w negocjacjach”, „Partnerzy z innych kultur”, „Negocjacje z sieciami handlowymi” oraz „Zastosowanie teorii gier w negocjacjach”. W każdej wolnej chwili można więc zapoznać się z dowolną partią lekcji, co pozwoli opanować wiedzę zawartą w całym bloku.

[ramka][b]Co warto przeczytać[/b]

Najważniejsze dokumenty, z którymi warto się zapoznać:

- program operacyjny „Kapitał ludzki”,

- szczegółowy opis programu KL (tzw. uszczegółowienie); należy przede wszystkim zwrócić uwagę na działania 2.1 i 8.1,

- wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach programu KL,

- rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach programu operacyjnego KL (projekt nowelizacji),

- rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania przez PARP pomocy finansowej w ramach programu operacyjnego KL (projekt nowelizacji),

- plany działań na 2009 r. (obecnie w przygotowaniu).

Wszystkie dokumenty są lub wkrótce będą dostępne (plany działań) na stronie [link=http://www.mrr.gov.pl]www.mrr.gov.pl[/link] lub [link=http://www.efs.gov.pl]www.efs.gov.pl[/link].[/ramka]

[ramka][b]Komentarz: Sebastian Trzciński, starszy specjalista w PARP[/b]

Akademia PARP to największy system wysokiej jakości bezpłatnych szkoleń internetowych. Oferujemy 11 szkoleń, a od września 2008 r. można korzystać z najnowszego „Jak założyć własną firmę”.

Wysokiemu poziomowi merytorycznemu towarzyszy atrakcyjna, interaktywna i multimedialna forma.

Wystarczy poświęcić pół godziny dziennie, aby w ciągu dwóch miesięcy przejść gruntowne szkolenie z wybranej przez siebie dziedziny i otrzymać certyfikat potwierdzający zdobyte umiejętności.[/ramka]

[ramka][b]Ważne definicje[/b]

[b]Zgodnie z unijnym rozporządzeniem[/b]

[b]- szkolenie ogólne[/b] – oznacza szkolenie polegające na przekazywaniu wiedzy, która nie jest wyłącznie lub głównie związana z obecnym lub przyszłym stanowiskiem pracownika, lecz przekazuje umiejętności, które można wykorzystać w innym przedsiębiorstwie lub obszarze zatrudnienia. Przykładowo mogą to być kursy języków obcych, obsługi komputera, zarządzania, marketingu, prawa jazdy;

[b]- szkolenia specjalistyczne[/b] – polegają na przekazywaniu wiedzy głównie i bezpośrednio związanej z obecnym lub przyszłym stanowiskiem pracownika oraz na przekazywaniu umiejętności, których wykorzystanie w innym przedsiębiorstwie lub obszarze zatrudnienia jest niemożliwe lub możliwe tylko w ograniczonym stopniu. Przykładem takiej edukacji może być nauka obsługi specjalistycznego programu komputerowego, obsługi dźwigu lub wózka widłowego;

[b]- osoba znajdująca się w niekorzystnej sytuacji[/b] – to taka, która spełnia jeden z podanych warunków: pozostawała bez pracy w ostatnich sześciu miesiącach (czyli przed wysłaniem jej na szkolenie) lub nie ma wykształcenia ponadgimnazjalnego bądź zawodowego, ma powyżej 50 lat, jest osobą dorosłą, mającą na utrzymaniu co najmniej jedną osobę, pracuje w sektorze lub zawodzie, w którym dysproporcja kobiet i mężczyzn jest co najmniej o 25 proc. większa niż średnia dla gospodarki (i należy oczywiście do grupy stanowiącej w tym wypadku mniejszość), albo jest członkiem mniejszości etnicznej.[/ramka]