EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) popełnił błąd, unieważniając prawo do wzoru klocka stanowiącego część zestawu konstrukcyjnego dla dzieci LEGO bez oceny, czy wzór spełnia wymogi wyjątku związanego z wyglądem - uznał Sąd UE w wyroku z 25 marca 2021 r. (T-515/19).
Spółka Lego zarejestrowała wzór słynnego klocka 2 lutego 2010 r. dla „klocków stanowiących część zestawu konstrukcyjnego dla dzieci". Nie brakowało chętnych do naśladowania, którzy chcieli sprzedawać podobne klocki z zestawach. Jednym z nich jest niemiecka spółka Delta Sport. W grudniu 2016 r. wniosła o unieważnienie wzoru Lego. Twierdziła, że w myśl rozporządzenia w sprawie wzorów wspólnotowych był nieważny, ponieważ wszystkie cechy wyglądu produktu objętego spornym wzorem były podyktowane wyłącznie funkcją techniczną klocka.
Czytaj też: Element techniczny nie będzie znakiem towarowym
W kwietniu 2019 r. EUIPO stanął po stronie niemieckiej spółki i unieważnił prawo Lego do wzoru klocka.
Spółka Lego zaskarżyła tę decyzję do Sądu Unii Europejskiej, żądając stwierdzenia jej nieważności.
Sąd przypomniał, że w myśl rozporządzenia w sprawie wzorów wspólnotowych, wzór wspólnotowy nie obejmuje cech postaci produktu, które muszą być koniecznie odtworzone w dokładnej formie i wymiarach, aby umożliwić produktowi, w który włączono wzór lub w którym jest on zastosowany, aby mógł być mechanicznie złożony lub połączony z innym produktem lub mógł być umieszczony w nim, na nim lub dookoła niego, tak aby oba produkty mogły spełniać swoje funkcje. Jednak, w drodze wyjątku, mechaniczne połączenia produktów modułowych mogą stanowić istotny element innowacyjny cech charakterystycznych produktów modułowych i główną wartość handlową, z tego względu powinny kwalifikować się do ochrony.
Zatem wzór służący zapewnieniu wielokrotnego składania lub łączenia wzajemnie wymienialnych produktów w ramach systemu modułowego może być wzorem wspólnotowym.
Wnoszący o unieważnienie prawa do wzoru musi udowodnić, zaś EUIPO stwierdzić, iż wszystkie cechy postaci produktu, którego dotyczy sporny wzór, wynikają wyłącznie z funkcji technicznej tego produktu.
Izba odwoławcza w EUIPO zidentyfikowała następujące cechy postaci produktu:
1. rząd wypustek na górnej powierzchni klocka;
2. rząd mniejszych tulei na dolnej powierzchni klocka;
3. dwa rzędy większych tulei na dolnej powierzchni klocka
4. prostokątny kształt klocka;
5. grubość ścian klocka;
6. cylindryczny kształt wypustek.
Zdaniem izby odwoławczej, wszystkie te cechy wynikają wyłącznie z funkcji technicznej klocka, polegającej na umożliwieniu łączenia klocków z innymi klockami i ich rozłączania.
Izba nie zbadała jednak zasadności zastosowania wyjątku, choć spółka Lego powołała się na niego. Chodziło o to, że po obu stronach czterech wypustek usytuowanych na górnej stronie klocka występuje gładka powierzchnia - taka cecha nie została wymieniona pośród cech zidentyfikowanych przez izbę odwoławczą, pomimo że jest ona jedną z cech postaci tego produktu. Tym samym Izba naruszyła zatem prawo - uznał Sąd.
- Prawo do wzoru podlega unieważnieniu, jeżeli wszystkie cechy jego postaci wynikają wyłącznie z funkcji technicznej produktu, którego ten wzór dotyczy. Jeśli jednak przynajmniej jedna z cech postaci produktu nie wynika wyłącznie z jego funkcji technicznej, prawo do wzoru nie może zostać unieważnione - zauważył Sąd.