Choć największe mrozy mamy już raczej za sobą, to nadal pracodawcy powinni pamiętać o obowiązkach w stosunku do pracowników zatrudnionych na zewnątrz. Niewiedza w tym zakresie lub celowe uchybienia mogą słono kosztować zakład pracy – zarówno finansowo, jak też utratę rąk do pracy.

Okres zimowy kończy się dopiero 31 marca. Najbliższy miesiąc może jeszcze zaskoczyć pracodawców i pracowników niskimi temperaturami, a tym samym koniecznością wywiązania się z pewnych obowiązków.

Temperatura w pomieszczeniu

W ostatnich miesiącach, kiedy temperatura spadała poniżej 0oC, pracodawcy mieli obowiązek kontrolować, czy nie miało to wpływu na temperaturę w pomieszczeniach, w których wykonywana była praca. Zgodnie bowiem z przepisami BHP, do prawidłowego wykonywania obowiązków niezbędna jest minimalna temperatura:

- 14oC w przypadku wykonywania pracy fizycznej,

- 18oC w przypadku lekkiej pracy fizycznej lub pracy biurowej.

To na pracodawcy ciąży obowiązek zapewnienia prawidłowej temperatury, zabezpieczenia przed wyziębieniem, zapewnienia właściwej wentylacji i cyrkulacji powietrza.

Na zewnątrz więcej przywilejów

Pracownicy wykonujący pracę na powietrzu, są chronieni szczególnymi przepisami BHP. Przede wszystkim pracodawca musi udostępnić im pomieszczenia, w których będą mogli się ogrzać lub skryć przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz przygotować i spożyć ciepły posiłek. Wymagana temperatura powinna w takim pomieszczeniu wynosić 16oC. Na każdego pracownika powinno przypadać minimalnie 0,1 m2, a powierzchnia takiego pomieszczenia nie może być mniejsza niż 8 m2.

Jeżeli z obiektywnych przyczyn pracodawca nie ma możliwości zapewnić takiego pomieszczenia, nie zwalnia go to z obowiązku udostępnienia innego miejsca, w którym zatrudnieni będą mogli się ogrzać.

Obiad nie dla każdego

Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów określa zasady wydawania napojów i posiłków regeneracyjnych oraz listę osób uprawnionych do ich otrzymywania. Nie każdy jednak, nawet w przypadku wykonywania pracy na zewnątrz, ma prawo do ciepłego posiłku. Istotna jest intensywność wykonywanej pracy.

Kluczowy tu wydatek energetyczny, związany z wysiłkiem fizycznym, zależy od płci. Dla kobiet ustalono go na poziomie 1000 kcal w ciągu zmiany roboczej, a dla mężczyzn – 1500 kcal. W okresie zimowym – tj. od 1 listopada do 31 marca – wydatek energetyczny uprawniający do ciepłego posiłku jest więc obniżony. W pozostałej części roku wynosi on 1100 kcal dla kobiet i 2000 dla mężczyzn.

Wydawanie posiłków nie jest natomiast uzależnione od temperatury panującej na zewnątrz. Nawet więc, gdy do końca marca będzie już ciepło, prawo do posiłków trzeba ustalać, bazując na obniżonych, zimowych normach.

Inaczej jest z ciepłymi napojami. Obowiązek ich wydawania osobom pracującym na zewnątrz powstaje, gdy temperatura spadnie poniżej 10oC. Pracodawca ma obowiązek zapewnić napoje w ilości zaspokajającej potrzeby podwładnych przez całą zmianę roboczą.

Firmowa odzież

Kodeks pracy oraz inne przepisy prawa pracy określają rodzaj odzieży, który firma ma obowiązek zapewnić pracownikom wykonującym ciężkie prace z narażeniem na zimno i niekorzystne warunki atmosferyczne. W przypadku pracy w niskich temperaturach, zatrudnionych należy wyposażyć w odzież chroniącą przed mrozem, w tym w nakrycia głowy, odzież chroniącą kończyny górne i dolne oraz odzież termiczną.

Kara lub utrata pracownika

Jeżeli pracodawca nie zapewnia załodze odpowiednich warunków BHP i naraża ich zdrowie lub życie, wówczas pracownicy mogą odmówić wykonywania zadań służbowych, zachowując przy tym prawo do wynagrodzenia (art. 210 § 1 kodeksu pracy). Gdy zaś kontrola wykaże uchybienia i zaniedbania w tym zakresie, wówczas dodatkowo pracodawcę czeka kara grzywny w wysokości do 30 tys. zł. Ochrona w tym zakresie dotyczy każdego, niezależnie od formy zatrudnienia.

- Magdalena Ciałkowska, menedżer ds. Zarządzania Zasobami Ludzkimi i Administracji Kadrowo-Płacowej w Dziale Usług Księgowych BDO