- Czy w przypadku, gdy pracownik wyrządzi szkodę osobie trzeciej i ubezpieczyciel wypłaci świadczenie z polisy OC przedsiębiorstwa, ubezpieczycielowi przysługuje prawo regresu do pracownika – sprawcy szkody? – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 828 § 1 kodeksu cywilnego jeżeli umowa ubezpieczenia nie stanowi inaczej, z dniem zapłaty przez ubezpieczyciela odszkodowania roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej, odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania.
Przepisy prawa pracy przewidują natomiast, że w razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, to pracodawca jest wyłącznie zobowiązany do naprawienia szkody. Poszkodowany może dochodzić bezpośrednio od pracownika naprawienia szkody tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdy z przyczyn faktycznych nie może dochodzić naprawienia szkody od pracodawcy (wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2008 r., II CSK 618/07). W takich przypadkach zastosowanie znajdą przepisy kodeksu pracy dotyczące odpowiedzialności pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy, włączając w to ograniczenia kwotowe odpowiedzialności.
W doktrynie i orzecznictwie dominuje pogląd, że mimo zmiany art. 828 § 2 kodeksu cywilnego, mającej miejsce w 2007 r., zgodnie z którym aktualnie wyłączenie nabycia roszczeń regresowych dotyczy jedynie osób pozostających z ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym (wcześniej dotyczyło również pracowników ubezpieczonego), nabycie roszczeń regresowych względem pracownika, który nieumyślnie wyrządził szkodę zakładowi pracy, nie nastąpi ze względu na pierwszeństwo regulacji prawa pracy względem przepisów prawa cywilnego w zakresie następstw prawnych wyrządzenia szkody przez pracownika (uchwała Sądu Najwyższego z 7 listopada 1977 r., III CZP 80/77). Zastrzec jednak należy, że istnieje stanowisko odmienne, zgodnie z którym ubezpieczyciel może wystąpić w takiej sytuacji z roszczeniem regresowym do pracownika.
W celu uniknięcia wątpliwości związanych z kwestią regresu ubezpieczyciela do pracownika należy sprawdzić, jak kwestię tę regulują postanowienia warunków ubezpieczenia. W większości przypadków roszczenie regresowe do pracownika jest wyłączone. Najczęściej stosowanym sposobem takiego wyłączenia jest definiowanie ubezpieczającego lub ubezpieczonego w taki sposób, że pojęcia te obejmują również pracowników przedsiębiorstwa, któremu udzielono ochrony prawnej. W takiej sytuacji ubezpieczyciel nie może wystąpić z regresem do pracownika będącego ubezpieczonym, a więc podmiotem, któremu udzielono ochrony ubezpieczeniowej.
—Bartosz Nadworski, prawnik, Dittmajer i Wspólnicy
