Dochodzenie roszczenia w trybie uproszczonym możliwe jest wyłącznie na wniosek wierzyciela. Swój pozew musi on złożyć na urzędowym formularzu.

W przypadku drobniejszych spraw, w których przedsiębiorca dochodzi roszczenia wynikającego z umowy, którego wartość nie przekracza 10 tys. zł, możliwe jest prowadzenie sprawy w postępowaniu uproszczonym. Jest ono dużo krótsze w porównaniu z postępowaniem zwykłym, a przez to tańsze np. ze względu na mniejszą liczbę koniecznych wizyt w sądzie i niższe koszty obsługi prawnej.

Przedsiębiorca, który domaga się rozpoznania swojej sprawy w postępowaniu uproszczonym, powinien pamiętać, że wszystkie pisma procesowe składane w postępowaniu uproszczonym powinny być wnoszone na urzędowych formularzach. Obowiązek używania urzędowych formularzy dotyczy: pozwu, odpowiedzi na pozew, sprzeciwu od wyroku zaocznego, a także wszelkich pism zawierających wnioski dowodowe. Inne pisma składane w postępowaniu uproszczonym, jak np. zażalenia, nie muszą być wnoszone na urzędowych formularzach.

Do złożonego na urzędowym formularzu pisma powód powinien dołączyć odpisy pozwu oraz odpisy załączników dla sądu i wszystkich uczestników postępowania. Formularz z pozwem musi być własnoręcznie podpisany przez przedsiębiorcę-powoda. Własnoręczny podpis nie może zostać zastąpiony jego mechanicznym odtworzeniem lub napisanym na maszynie lub komputerze imieniem i nazwiskiem.

Jedno roszczenie

Przedsiębiorca, który zdecyduje się na dochodzenie swoich roszczeń w postępowaniu uproszczonym, musi liczyć się z tym, że w tym trybie może on dochodzić tylko jednego roszczenia. Wyjątkiem od tej zasady jest jedynie sytuacja, w której przedsiębiorca dochodzi roszczeń wynikających z tej samej umowy lub z umów tego samego rodzaju.

Innym ograniczeniem w tym postępowaniu jest zakaz rozdrabniania roszczeń. Przedsiębiorca nie może zatem podzielić jednego dużego roszczenia, np. 100 tys. zł, na 10 drobniejszych roszczeń o wartości 10 tys. zł tylko po to, aby móc skorzystać z postępowania uproszczonego. W razie rozpoznawania sprawy w postępowaniu uproszczonym powód nie może też zmienić treści swojego powództwa.

Przedsiębiorca-powód musi także liczyć się z tym, że w postępowaniu uproszczonym pozwany może występować z powództwem wzajemnym lub zgłosić zarzut potrącenia. Warunkiem jest jednak to, aby wszystkie roszczenia pozwanego nadawały się do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym.

Z uwagi na szybkość postępowania uproszczonego przedsiębiorca-powód musi pamiętać o tym, że zgłaszanie nowych i dodatkowych dowodów jest ograniczone. W postępowaniu tym obowiązuje zasada, że strony występujące w postępowaniu uproszczonym powinny zgłosić wszystkie okoliczności faktyczne, zarzuty i wnioski dowodowe w pozwie, odpowiedzi na pozew lub na pierwszym posiedzeniu przeznaczonym na rozprawę, bądź w sprzeciwie od wyroku zaocznego.

Jeżeli dowody te nie zostaną w tym terminie zgłoszone, to powołanie się na nie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy osoba, która chce je powołać, wykaże, że wcześniej nie mogła tego zrobić albo że potrzeba ich powołania wynikła później. Powód dodatkowo może przytoczyć nowe okoliczności faktyczne i wnioski dowodowe nie później niż w ciągu tygodnia od doręczenia mu pism pozwanego. Jeśli będzie chciał to uczynić później, to będzie musiał domagać się przywrócenia terminu.

Procedura odwoławcza

Na krótszy czas rozstrzygania sprawy w postępowaniu uproszczonym duży wpływ ma także procedura rozpoznawania apelacji od wyroku wydanego przez sąd I instancji. Przede wszystkim każda ze stron może zrzec się prawa do apelacji i wówczas wyrok staje się prawomocny od razu po jego wydaniu.

Jeśli jednak którakolwiek ze stron będzie chciała złożyć apelację, to wówczas może ona złożyć wniosek o uzasadnienie do protokołu bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku. Strona może jednak zrzec się doręczenia uzasadnienia wyroku i wtedy termin na wniesienie apelacji biegnie od dnia ogłoszenia wyroku.

W postępowaniu uproszczonym apelację rozpoznaje sąd w składzie jednego sędziego. Sąd może ją rozpoznać nawet na posiedzeniu niejawnym. Stronie jednak przysługuje prawo zażądania w odpowiedzi na apelację lub w apelacji, aby odbyła się rozprawa. Sąd II instancji może zmienić wyrok albo uchylić go i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania w sądzie rejonowym w trybie uproszczonym albo zwykłym.

Podstawa prawna: