Cofnięcie wypowiedzenia nie wiąże pracownika

Zdarza się, że pracodawca po złożeniu pracownikowi wypowiedzenia umowy o pracę dochodzi do wniosku, że było ono wadliwe albo też nieuzasadnione i decyduje się na jego cofnięcie. Nie ma problemu, jeśli pracownik wyrazi zgodę na takie postępowanie pracodawcy. Jeżeli jednak nie zgodzi się na cofnięcie wypowiedzenia, to będzie ono w pełni skuteczne.

[srodtytul]Nie ma swobody[/srodtytul]

Złożenie przez firmę pracownikowi wypowiedzenia umowy o pracę jest traktowane jako oświadczenie woli, do którego mają zastosowanie przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link]. Zasadniczo pracodawca nie ma możliwość swobodnej zmiany zdania i odwołania swojego wcześniejszego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę.

A to dlatego, że odwołanie oświadczenia woli, które zostało złożone pracownikowi, może być skuteczne tylko wówczas, gdy doszło do niego jednocześnie ze złożonym oświadczeniem lub wcześniej (art. 61 k.c.).

Zmiana stanowiska przez pracodawcę, który wpierw zdecydował się na rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem, a następnie uznał, że jest to dla niego niekorzystne, nie jest wiążąca dla pracownika. Pracownik może bowiem całkiem swobodnie nie zgodzić się z odwołaniem wręczonego mu wypowiedzenia. W takim przypadku odwołanie wypowiedzenia jest bezskuteczne, co oznacza, że okres wypowiedzenia wynikający z tego oświadczenia biegnie i umowa rozwiąże się po upływie tego okresu.

Wskazywał na to także [b]Sąd Najwyższy w uchwale z 23 października 1986 r. (III PZP 62/86)[/b], stwierdzając, że skuteczne cofnięcie przez zakład pracy wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę wymaga zgody tego pracownika, pomimo wcześniejszego odwołania się pracownika od wypowiedzenia do sądu.

Podobny pogląd wyraził [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 27 marca 2006 r. (I PK 128/05)[/b], podkreślając przy tym, że adresatem oświadczenia pracodawcy o cofnięciu wypowiedzenia powinien być pracownik, a nie przedstawiciel związków zawodowych. Dlatego też złożenie oświadczenia o cofnięciu wypowiedzenia innej osobie niż pracownikowi jest bezskuteczne, gdyż tylko ten pracownik może wyrazić zgodę na odwołanie wręczonego mu wypowiedzenia.

[ramka][b]Przykład[/b]

Firma złożyła wypowiedzenie umowy o pracę Adamowi Z., ponieważ liczyła na zatrudnienie nowego specjalisty.

Gdy jednak okazało się,że specjalista nie zostanie zatrudniony, napisała do Adama Z. pismo, w którym stwierdziła, że cofa swoje wypowiedzenie. Adam Z. uznał jednak, że jest już za późno, gdyż znalazł sobie nową pracę i nie zgadza się na cofnięcie wypowiedzenia.

Po upływie okresu wypowiedzenia Adam Z. zażądał wydania mu świadectwa pracy, a gdy firma odmówiła, wystąpił do sądu pracy żądając zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy oraz zasądzenia od niego odszkodowania za niewydanie mu tego dokumentu w terminie.

W odpowiedzi na pozew, firma podnosiła, że wypowiedzenie nie może wywoływać skutków, gdyż zostało następnie cofnięte. Sąd jednak uwzględnił powództwo podnosząc, że oświadczenie pracodawcy o cofnięciu wypowiedzenia nie jest wiążące dla pracownika, co oznacza, że w razie braku jego zgody na cofnięcie wypowiedzenia dochodzi do rozwiązania umowy o pracę po upływie okresu wypowiedzenia.[/ramka]

[srodtytul]Gdy jest zgoda[/srodtytul]

Nie ma problemu, gdy pracownik wyrazi zgodę na cofnięcie wypowiedzenia, wówczas bowiem złożone wypowiedzenie traci moc, czyli nie prowadzi do rozwiązania umowy o pracę po upływie okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie uważa się wówczas za nieistniejące prawnie i niebyłe.

Dla uniknięcia ewentualnych sporów, co do uzyskania zgody pracownika, najkorzystniejsze dla pracodawcy byłoby uzyskanie pisemnej zgody pracownika, np. w formie opatrzonej podpisem pracownika adnotacji uczynionej na piśmie pracodawcy o odwołaniu wypowiedzenia.

Skuteczna jednak będzie także i zgoda wyrażona ustnie, czy też poprzez takie zachowanie się pracownika, z którego można wywnioskować, że zgadza się na cofniecie wypowiedzenia.

[ramka][b]Przykład[/b]

Przedsiębiorstwo X złożyło Jolancie J. wypowiedzenie umowy o pracę z powodu jej nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. Jolanta J. wniosła od tego wypowiedzenia odwołanie do sądu pracy, składając zarazem zaświadczenie ze szpitala usprawiedliwiające jej nieobecność w pracy.

Przedsiębiorstwo X złożyło wtedy Jolancie J. pismo o cofnięciu wypowiedzenia umowy o pracę. Jolanta J. wyraziła zgodę na to cofnięcie i sama cofnęła złożony pozew. Wskutek tych czynności sprawa w sądzie została umorzona, a umowa o pracę nie uległa rozwiązaniu.[/ramka]

[srodtytul]Powołanie się na wady [/srodtytul]

Jeśli pracodawca nie uzyska zgody swego pracownika na cofnięcie złożonego wypowiedzenia, może próbować uchylić się od skutków swego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem poprzez powołanie się na wady oświadczenia woli. W takim przypadku oceny skuteczności takiego odwołania należy dokonywać na podstawie przepisów kodeksu cywilnego regulujące wady oświadczenia woli (art. 82 – 88 k.c.).

Wady oświadczenia woli, które mogłyby powodować nieważność oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, to przede wszystkim brak możliwości świadomego i swobodnego podjęcia takiej decyzji oraz błąd, podstęp lub groźba bezprawna, które dają możliwość uchylenia się od skutków wypowiedzenia.

[i]Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach [/i]