Pracodawca może zastosować kary porządkowe, takie jak: kara upomnienia, nagany oraz kara pieniężna. Jest to zamknięta lista kar. Innych zatem nie może stosować. Mówi o tym art. 108 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=83D7B79ABBEE4E05E008F99FDC975169?id=76037]kodeksu pracy[/link].

[srodtytul]Określony czas...[/srodtytul]

Kara nałożona może być w terminie do dwóch tygodni od uzyskania przez pracodawcę informacji o przewinieniu pracownika. Bieg tego terminu może być zatrzymany przez nieobecność pracownika w zakładzie pracy. Kara porządkowa nie może być zastosowana po upływie trzech miesięcy od zdarzenia, za które ma być nałożona.

[srodtytul]... i przewinienie[/srodtytul]

Pracodawca ma podstawę, aby nałożyć karę na pracownika, jeżeli popełnił on przewinienie polegające na nieprzestrzeganiu porządku pracy, nieprzestrzeganiu zakładowego czasu pracy, przepisów BHP czy też stawieniu się w pracy po spożyciu alkoholu. Przyczyną nałożenia kary porządkowej może być także niewykonanie poleceń przełożonego.

[b]Nakładając na pracownika karę, pracodawca musi go o tym zawiadomić na piśmie. [/b]

W piśmie pracodawca musi wskazać rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, a także datę ich naruszenia przez pracownika. Pracownik musi być również poinformowany o prawie do złożenia sprzeciwu i o terminie na jego wniesienie (art. 110 k.p.).

[srodtytul]Dozwolony sprzeciw...[/srodtytul]

Gdyby nałożenie kary pracownik uznał za bezprawne, ma siedem dni na złożenie sprzeciwu. W przepisach brak jest określenia, w jakiej formie należy go wnieść. Lepiej jednak zrobić to oczywiście w formie pisemnej. To, czy sprzeciw zostanie uwzględniony, zależy od pracodawcy. Jednak musi on przy rozpatrywaniu sprzeciwu skorzystać ze stanowiska zakładowej organizacji związkowej. Zwolniony jest z tego obowiązku, gdy pracownik nie jest reprezentowany przez taką. Gdyby sprzeciwu nie odrzucono w terminie 14 dni od chwili jego wniesienia, oznacza to, że jest uwzględniony (art. 112 k.p.).

Sprzeciw od nałożenia kary może pracownik oprzeć na:

- braku podstawy faktycznej do nałożenia kary (np. pracownik nie dopuścił się zarzucanego mu czynu),

- naruszeniu procedury nałożenia kary na pracownika (np. niewysłuchano go przed nałożeniem na niego kary),

- naruszeniu terminu do nałożenia kary na pracownika,

- nałożeniu kary, która nie jest przewidziana w kodeksie pracy,

- nałożeniu kary niewspółmiernie wysokiej w stosunku do czynu, jaki popełnił pracownik.

[srodtytul]... i dalsza droga [/srodtytul]

Gdyby pracodawca nie uwzględnił sprzeciwu pracownika, ten ostatni może w terminie 14 dni od zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu złożyć odwołanie do sądu pracy. (art. 112 § 2 k.p.). [b]Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 1999 r. (I PKN 644/98)[/b] pracownik może wystąpić do sądu z żądaniem uchylenia nałożonej na niego kary porządkowej jedynie po wyczerpaniu postępowania wewnątrz zakładu pracy. Jeżeli zatem nie wykorzystał wpierw możliwości odwołania się od nałożonej kary do pracodawcy, nie może skorzystać z drogi sądowej.

[ramka][b]Bez śladu w aktach[/b]

Karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa się z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu (art. 113 k.p.). [/ramka]