Dzięki temu mogą liczyć na świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Do tych natomiast zaliczane są świadczenie rehabilitacyjne oraz zasiłki: chorobowy, macierzyński i opiekuńczy.
Tak wynika z art. 2[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176768] ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm., ustawa)[/link]. Ponadto przepis ten wymienia jeszcze zasiłek wyrównawczy, ale o niego tak ubezpieczone osoby nie mogą się ubiegać. A to dlatego, że ten zasiłek przysługuje tylko ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy.
Jak zatem przystąpić do ubezpieczenia chorobowego? Od kiedy ono obowiązuje? Ile kosztuje?
[srodtytul]Potrzebny wniosek[/srodtytul]
O tym, kto podlega obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu, mówi art. 11 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link]. Są to pracownicy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Ponadto na swój wniosek ubezpieczeniem tym mogą zostać objęci m.in. ci, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, oraz osoby z nimi współpracujące.
Wniosek taki zgłasza się na druku ZUS ZUA. To dokument przeznaczony na zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych/ubezpieczenia zdrowotnego. Jego wzór można znaleźć na stronie internetowej ZUS ([link=http://www.zus.pl/]www.zus.pl[/link] w zakładce formularze).
Natomiast [b]objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących następuje od dnia wskazanego we wniosku. Tak się stanie, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowego nastąpi w ciągu siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeniowego.
W pozostałych przypadkach objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek w tej sprawie zostanie złożony w ZUS.[/b]
Od kiedy osobie tak ubezpieczonej przysługiwać będą świadczenia przewidziane na wypadek choroby i macierzyństwa?
[b]Zasiłek macierzyński i opiekuńczy przysługują już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.[/b] Przy czym okoliczności uprawniające do takich świadczeń muszą powstać w okresie podlegania temu ubezpieczeniu. [b]Inaczej jest z zasiłkiem chorobowym.[/b]
[srodtytul]Wypłata należności...[/srodtytul]
Zasiłek ten przysługuje bowiem osobie prowadzącej pozarolniczą działalność, która przystąpiła dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego, po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. Tak wynika z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy. Tu trzeba pamiętać, że do okresów ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy tego ubezpieczenia, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Ponadto, aby doszło do wypłaty zasiłku chorobowego, osoba ubezpieczona musi się stać niezdolna do pracy, co potwierdzi zaświadczenie lekarskie. Oczywiście, choroba musi przypadać na okres, gdy trwa ubezpieczenie chorobowe.
[b]Czasem przedsiębiorca ma prawo do zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia ubezpieczenia[/b]. Dotyczy to absolwentów szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych. Tak samo jest, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy. Ma to miejsce również, gdy był posłem lub senatorom, który przystąpił do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
[srodtytul]... w stosownej wysokości[/srodtytul]
Świadczenie chorobowe wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych właściwy ze względu na siedzibę płatnika składek. Ile go będzie? Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego osoby niebędącej pracownikiem nie może być wyższa niż przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w dniu poprzedzającym powstanie prawa do zasiłku chorobowego. Tak wynika z art. 48 ust. 1 ustawy. Orzekał też o tym [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 12 lutego 2004 r. (II UK 235/03)[/b]. Miesięczny zasiłek wynosi co do zasady 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku, a za okres przebywania w szpitalu 70 proc. Tak wynika z art. 11 ust. 1 i ust. 1a ustawy.
Z kolei w pełnej wysokości podstawy świadczenie jest wypłacane, gdy niezdolność do pracy lub niemożność jej wykonywania powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub przypadła w okresie ciąży. Tak samo jest, gdy niedyspozycja powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.
[srodtytul]Jakie koszty [/srodtytul]
Ile natomiast wynosi wysokość składki na ubezpieczenie chorobowe?
Jest to 2,45 proc. podstawy wymiaru (równej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe), czyli kwota zadeklarowana, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2009 r. jest to 46,94zł) – wyjaśnia ekspert z kancelarii Mamiński & Wspólnicy sp.k.
Natomiast dla osób korzystających z ulgi w opłacaniu składek, kwota zadeklarowana nie niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2009 r. to 9,38zł). Podstawa dobrowolnego ubezpieczenia nie może przekroczyć 250 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale (obecnie 7703,70 zł), stąd łatwo policzyć, że aktualnie maksymalna składka wynosi 188,74zł – dodaje specjalista.
[ramka][b]Uwaga [/b]
Prawo do zasiłku chorobowego nie przysługuje przedsiębiorcy, który wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym zgłosił po powstaniu niezdolności do pracy.[/ramka]
[ramka][b] Młode kobiety powinny pomyśleć o płaceniu składek[/b]
[b]Przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego niesie pewne koszty w postaci konieczności opłacania składek. Nie każdego na to stać. Komu jednak powinno się to szczególnie opłacać?[/b]
[i]Odpowiada Marek Kijowski, adwokat w Mamiński & Wspólnicy sp.k:[/i]
Porównując ciężary i korzyści, stwierdzić należy, że dla niektórych przedsiębiorców dobrowolne ubezpieczenie chorobowe może być szczególnie warte uwagi. Dotyczy to przede wszystkim osób, które potencjalnie mogą być tym, kto skorzysta z zasiłków – a więc młode kobiety, które planują w najbliższym czasie powiększenie rodziny. Są to także osoby mające małoletnie dzieci (im przysługuje zasiłek opiekuńczy – w przypadku zwolnienia ubezpieczonego od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ośmiu lat, co ma miejsce m.in. w przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły oraz porodu, choroby lub pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.
O przystąpieniu do ubezpieczenia powinny pomyśleć także osoby cierpiące na dolegliwości zdrowotne. Każdy przedsiębiorca musi jednak sam rozważyć, czy ponoszenie opłat składkowych, nawet w stosunkowo niewielkiej wysokości, nie będzie dla niego nadmiernym obciążeniem, ale należy pamiętać, że rezygnacja z ich opłacania spowoduje brak jakiegokolwiek wsparcia finansowego w razie choroby lub urodzenia dziecka. [/ramka]
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki [mail=s.gortynska@rp.pl]s.gortynska@rp.pl[/mail]