W listopadzie zamierzam uruchomić agencję reklamową. Wcześniej nie prowadziłam żadnej działalności. Dotychczas pracowałam na umowy o dzieło. Jedna z firm, która je ze mną zawierała, będzie nadal korzystała z moich usług. Ale umowę podpisze już z moją firmą. Czy będę mogła skorzystać z ulgi w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne?

Tak. Wykonywana przez czytelniczkę umowa o dzieło nie ma w tym wypadku żadnego znaczenia. Dlatego składki na ubezpieczenia społeczne naliczane od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia może ona opłacać także wówczas, gdy w swojej działalności będzie wykonywać usługi na rzecz podmiotu, z którym wcześniej zawarła umowę o dzieło.

Od października ubiegłego roku prowadzę z koleżanką spółkę cywilną – salon kosmetyczno-fryzjerski. Z niej podlegam obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz przystąpiłam do dobrowolnego chorobowego. W grudniu urodzę dziecko i będę korzystała z zasiłku macierzyńskiego. Czy w tym czasie powinnam opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z działalności gospodarczej? W tym okresie firmą będzie zajmowała się wyłącznie moja wspólniczka.

Osoba, która z działalności nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego, w okresie jego pobierania jest zwolniona z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z działalności. Za miesiąc, w którym czytelniczka urodzi dziecko i nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustala się proporcjonalnie. Kwotę minimalnej podstawy dzieli się przez liczbę dni miesiąca i mnoży przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom. Od tak ustalonej podstawy należy opłacić składki na ubezpieczenia społeczne za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku. Natomiast w kolejnych miesiącach, w których czytelniczka będzie pobierała zasiłek za pełne miesiące, podstawa wymiaru składki wynosi 0. W okresie prowadzenia działalności i pobierania zasiłku macierzyńskiego należy natomiast opłacać składkę zdrowotną. W czasie pobierania macierzyńskiego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za czytelniczkę opłaca ZUS, a będą one naliczane od kwoty wypłacanego zasiłku.

10 maja 2007 r. rozpocząłem działalność gospodarczą. Ponieważ równocześnie pracowałem na umowę o pracę na pełnym etacie, z działalności opłacałem wyłącznie składkę zdrowotną. Z końcem października mój angaż się rozwiąże. Czy mogę opłacać składki społeczne z działalności od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeżeli wcześniej nie prowadziłem żadnej działalności i ta uruchomiona nie jest związana z wykonywaną pracą?

Tak. Od 1 listopada 2007 r. z działalności czytelnik będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Z działalności może przystąpić też do dobrowolnego chorobowego. Powinien złożyć formularz ZUS ZWUA i z działalności wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego, podając jako datę jego ustania 1 października 2007 r. Następnie składa formularz ZUS ZUA i z działalności zgłasza się do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego, zdrowotnego, podając jako datę powstania tego obowiązku 1 listopada 2007 r. Z działalności może też przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Składki od preferencyjnej podstawy czytelnik będzie mógł opłacać do 31 maja 2009 r.

Przez ostatnie siedem lat miałem zawieszoną działalność gospodarczą. Czy po jej wznowieniu mogę opłacać składki społeczne od niższej podstawy, czyli 30 proc. minimalnego wynagrodzenia?

Określenia „zawieszenie działalności gospodarczej” nie ma w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Jest to pojęcie potoczne, używane przez prowadzących działalność, gdy jej zaprzestają bez zamiaru likwidacji, a po pewnym czasie wznawiają na podstawie tego samego uprawnienia do jej prowadzenia.Prowadzący działalność podlega ubezpieczeniom od dnia jej rozpoczęcia do dnia zaprzestania jej wykonywania. Przy ustaleniu, czy istnieje obowiązek ubezpieczeń, bierze się pod uwagę faktyczne prowadzenie działalności, a nie tylko posiadanie uprawnień do jej prowadzenia (np. wpis do ewidencji działalności). Zatem osoba, która w danym okresie nie wykonywała działalności (mimo posiadanego wpisu) i wyrejestrowała się w ZUS jako osoba ubezpieczona, składając formularz ZUS ZWUA, i jako płatnik składek, składając formularze ZUS ZWPA, nie podlega w tym czasie ubezpieczeniom społecznym. Stąd jeżeli po 60 miesiącach od zaprzestania prowadzenia działalności czytelnik ponownie ją rozpocznie, to może opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od 30 proc. minimalnej pensji.