[b]15 września podpisaliśmy umowę-zlecenie z byłym studentem. Zarabiał 5000 zł i przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. 16 września kontrakt cywilnoprawny zastąpił etatem. Podpisał umowę o pracę, z której dostaje pensję zasadniczą w wysokości 5000 zł i zmienną prowizję, która w tym miesiącu wynosiła 500 zł.
Od 24 do 30 września zatrudniony przebywał na zwolnieniu lekarskim, a 20 września przepracował cztery nadgodziny. Jak zrobić listy płac za wrzesień? Domyślam się, że muszą być dwie (ze zlecenia i z etatu). Czy w związku z tym koszty uzyskania przychodu i kwotę wolną naliczamy na każdej z tych list osobno? Pracownik ma podstawowe KUP i złożył PIT-2.[/b]
W opisywanym przypadku mamy do rozliczenia dwa przychody: z umowy-zlecenia i z etatu. W związku z tym musimy zrobić dwie listy płac. Pierwszą na kwotę 5000 zł. A drugą?
Właściwy dla niej przychód to suma wynagrodzeń:
- za przepracowaną część miesiąca,
- chorobowego,
- za nadgodziny dobowe oraz
- z prowizji.
[srodtytul]Za chorobę…[/srodtytul]
Zacznijmy od wynagrodzenia chorobowego. Co do zasady pracownik nabywa do niego prawo po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (tzw. okres wyczekiwania). Wyjątek dotyczy m.in. absolwentów szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych.
Nie wiemy, czy w opisywanym przypadku ten warunek został spełniony. Jeżeli nie, to okres niezdolności do pracy z tytułu choroby należy uznać za nieobecność usprawiedliwioną bez prawa do świadczeń z tytułu choroby. Wystarczy obliczyć wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca.
Inaczej, gdy absolwent został objęty ubezpieczeniem chorobowym lub do niego przystąpił w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu. Wtedy wynagrodzenie chorobowe trzeba wyliczyć przyjmując do podstawy jego wymiaru pensję przysługującą w miesiącu choroby, w tym wynagrodzenie za nadgodziny. A co ze składnikami zmiennymi, tj. prowizją od sprzedaży?
Zasada jest taka: w podstawie wymiaru zasiłku (tym samym wynagrodzenia chorobowego) nie uwzględnia się takich składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.
Zatem miesięczne prowizje lub premie nie zostaną uwzględnione w podstawie wymiaru wynagrodzenia za czas choroby, jeżeli ten warunek będzie spełniony.
Na potrzeby omawianego przypadku przyjmijmy, że zatrudniony przez czytelnika absolwent
- zachowuje prawo do prowizji za okres choroby,
- jest objęty ubezpieczeniem chorobowym bez okresu wyczekiwania i ma prawo do wynagrodzenia z tytułu niezdolności do pracy.
[srodtytul]…i przepracowane dni [/srodtytul]
Oprócz wynagrodzenia chorobowego musimy jeszcze obliczyć wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. Bo przecież nie dość, że pracownik chorował, to jeszcze rozpoczął pracę na etacie w połowie września. Jak tego dokonać?
1) stałą stawkę wynagrodzenia zasadniczego dzielimy przez obowiązujący we wrześniu wymiar czasu pracy, a otrzymany wynik mnożymy przez ilość godzin roboczych, których pracownik nie przepracował we wrześniu z powodu zawarcia stosunku pracy 16 dnia tego miesiąca, czyli przez 88 godzin (11 dni x 8 godzin),
2) stałą stawkę wynagrodzenia zasadniczego dzielimy przez 30, a otrzymany wynik mnożymy przez liczbę dni zwolnienia lekarskiego,
3) wyniki z obu poprzednich działań odejmujemy od stałej pensji, wskutek czego otrzymamy wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca.
Dokonując tych rachunków, stosujemy łącznie art. 11 i 12 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.)[/link].
[srodtytul]Rekompensata za nadgodziny[/srodtytul]
A teraz gratyfikacja za nadgodziny. Przyjmując, że praca nie weszła w porę nocną, za cztery nadgodziny dobowe zatrudnionemu przysługuje normalne wynagrodzenie i 50-proc. dodatek.
To pierwsze obejmuje wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania oraz dodatkowe składniki o charakterze stałym, jeśli pracownik nabywa do nich prawo na podstawie wewnętrznych przepisów płacowych[b] (wyrok SN z 3 czerwca 1986 r., I PRN 40/86)[/b].
Z kolei dodatki liczymy od osobistego zaszeregowania pracownika określonego stawką godzinową lub miesięczną, nie uwzględniając dodatkowych składników[b] (uchwała z 3 kwietnia 2007 r., II PZP 4/07)[/b].
Licząc normalne wynagrodzenie za jedną nadgodzinę, sumujemy wszystkie jego składniki, następnie dzielimy przez obowiązujący w danym miesiącu wymiar czasu pracy, a stawkę godzinową przez liczbę nadliczbówek. Przy pensji stałej z dodatkami postępujemy podobnie.
Różnica jest tylko taka, że stawkę godzinową mnożymy przez stopy procentowe nadgodzin (50 albo 100 proc.) i dopiero przez liczbę godzin nadliczbowych.
W przypadku z pytania i normalne wynagrodzenia, i dodatki liczymy od pensji stałej. Prowizje wypłacamy w normalnym terminie płatności.
[srodtytul]Przywileje podatkowe[/srodtytul]
Na koniec rozważmy kwestię podwójnych list płac i związanych z nimi kosztów uzyskania przychodu oraz ulgi podatkowej. Ta ostatnia będzie jedna, bo przysługuje tylko pracownikom, którzy złożyli PIT-2. Inaczej KUP.
Stosujemy je zarówno przy umowie o pracę, jak i zleceniu, pamiętając jednak, że na etacie są stałe: podstawowe (111,25 zł) lub podwyższone (139,06 zł). U zleceniobiorców trzeba je policzyć, odejmując od przychodu składki ZUS i wynik mnożąc przez 20 proc.
[ramka]Zobaczmy teraz, jak przeprowadzić poszczególne rachunki i zrobić listy płac dla osoby, która we wrześniu pracowała na etacie i zleceniu.
[b]KROK 1. Pensja chorobowa[/b]
Zwolnienie lekarskie wystawiono na okres od 24 do 30 września 2010 r., tj. na siedem dni. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi w opisywanym przypadku wynagrodzenie wypłacone za wrzesień, z wyłączeniem prowizji, ale z uwzględnieniem wynagrodzenia za nadgodziny (wynosi ono 170,48 zł - patrz krok 3).
Wynagrodzenie za siedem dni choroby we wrześniu wynosi 805,39 zł. Obliczyliśmy to tak:
5000 zł + 170,48 = 5170,48 x 13,71 proc. = 708,87 zł
5170,48 zł – 708,87 zł = 4461,61 zł
4461,61 zł : 30 = 148,72 zł
148,72 zł x 7 dni = 1041,04 zł
1041,04 zł x 80 proc. = 832,83 zł
Wynagrodzenie chorobowe nie wchodzi do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (art. 18 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy z 4 grudnia 2009 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link]. Odliczamy jednak od niego składki zdrowotne.
[b]KROK 2. Pensja za przepracowaną część miesiąca[/b]
5000 zł : 176 godzin = 28,41 zł
28,41 zł x 88 godzin = 2500,08 zł
5000 zł : 30 = 166,67 zł
166,67 zł x 7 dni = 1166,69 zł
5000 zł – (2500,08 zł + 1166,69 zł) = 1333,23 zł
[b]KROK 3. Pieniądze za nadgodziny[/b]
normalna pensja 5000 zł : 176 godzin = 28,41 zł x 4 nadgodziny = 113,64 zł
dodatki 5000 zł : 176 godzin = 28,41 zł x 50 proc. = 14,21 zł x 4 nadgodziny = 56,84 zł
razem 170,48 zł
[b]LISTA PŁAC DLA ZLECENIOBIORCY [/b]
Przychód 5000 zł
[b]KROK 1. Składki społeczne [/b]
emerytalna 5000 zł x 9,76 proc. = 488 zł
rentowe 5000 zł x 1,5 proc. = 75 zł
chorobowa (dobrowolna) 5000 zł x 2,45 proc. = 122,50 zł
razem 685,50 zł
[b]KROK 2. Składki zdrowotne[/b]
podstawa wymiaru 5000 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł
składka pełna 4314,50 zł x 9 proc. = 388,31 zł
składka odliczana od podatku 4314,50 zł x 7,75 proc. = 334,37 zł
[b]KROK 3. KUP[/b]
5000 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł x 20 proc. = 862,90 zł
[b]KROK 4. Zaliczka do US[/b]
podstawa opodatkowania 5000 zł – (685,50 zł + 862,90 zł) = 3451,60 zł; po zaokrągleniu 3452 zł
podatek 3452 zł x 18 proc. = 621,36 zł
zaliczka do US 621,36 zł – 334,37 zł = 286,99 zł; po zaokrągleniu 287 zł
[b]KROK 5. Kwota do wypłaty[/b]
5000 zł – (685,50 zł + 388,31 zł + 287 zł) = 3639,19 zł
[b]LISTA PŁAC DLA PRACOWNIKA[/b]
przychód 2836,54 zł (832,83 zł [chorobowe] +1333,23 zł [za przepracowaną część miesiąca] + 170,48 zł [za nadgodziny] + 500 zł [prowizja])
[b]KROK 1. Składki społeczne[/b]
podstawa pomniejszona o wynagrodzenie chorobowe 2003,71 zł
emerytalna 2003,71 x 9,76 proc. = 195,56 zł
rentowe 2003,71 zł x 1,5 proc. = 30,06 zł
chorobowa 2003,71 zł x 2,45 proc. = 49,09 zł
razem 274,71 zł
[b]KROK 2. Składki zdrowotne[/b]
podstawa 2836,54 zł – 274,71 zł = 2561,83zł
składka pełna 2561,83 zł x 9 proc. = 230,56 zł
składka odliczana od podatku 2561,83 zł x 7,75 proc. = 198,54 zł
[b]KROK 3. Zaliczka do US[/b]
podstawa opodatkowania 2836,54 zł – (274,71 zł + 111,25 zł) = 2450,58 zł; po zaokrągleniu 2451 zł
podatek (2451 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 394,85 zł
zaliczka do US 394,85 zł – 198,54 zł = 196,31 zł;
po zaokrągleniu 196 zł
[b]KROK 5. Kwota do wypłaty[/b]
2836,54 zł – (274,71 zł + 230,56 zł + 196 zł) = 2135,27 zł[/ramka]
[ramka][b]Licząc wynagrodzenie chorobowe, pamiętajmy, że:[/b]
- przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, w tym również za niedziele i święta oraz inne dni ustawowo wolne od pracy objęte zaświadczeniem lekarskim ZUS ZLA,
- w podstawie jego wymiaru uwzględniamy przychód pomniejszony o składki na ubezpieczenia społeczne, finansowane przez pracownika, których łączna kwota wynosi 13,71 proc.,
- w rachunkach używamy dzielnika 30, bez względu na to, ile faktycznie dany miesiąc miał dni.[/ramka]
