Z art. 172 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=16CE313132751414394A91DEB4DDED31?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] wynika, że wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy odpowiada pensji, jaką zatrudniony otrzymałby, gdyby nie wziął urlopu, lecz pracował.

Tę zasadę realizuje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=74468]rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.[/link], dalej rozporządzenie urlopowe).

Obliczanie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy wygląda tak.

[srodtytul]KROK 1. WERYFIKACJA SKŁADNIKÓW[/srodtytul]

Pensję za urlop zwiększają zasadniczo wszystkie rodzaje składników wynagrodzenia i świadczeń ze stosunku pracy, jakie otrzymujesz, z wyjątkiem:

- jednorazowych bądź nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania lub za konkretne osiągnięcie, głównie nagród,

- wynagrodzenia za czas gotowości do pracy i przestoju niezawinionego przez ciebie,

- nagród jubileuszowych,

- wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy i za inne usprawiedliwione nieobecności w pracy,

- ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,

- dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,

- wynagrodzenia chorobowego określonego w art. 92 k.p.,

- nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,

- odpraw emerytalnych, rentowych i innych,

- wynagrodzenia i odszkodowania należnego w razie rozwiązania stosunku pracy,

- kwoty wyrównań pensji do wysokości minimalnej płacy,

- dopłat ze środków FGŚP albo z FP przysługujących zatrudnionym objętym przestojem ekonomicznym bądź ograniczonym wymiarem czasu pracy, na podstawie przepisów antykryzysowych.

Gdy składniki gaży, jakie uzyskujesz, przeszły pozytywnie przez takie sito, pora na drugi etap weryfikacji. Musisz go podzielić na trzy grupy.

[srodtytul]GRUPA 1: w stałej stawce miesięcznej [/srodtytul]

Chodzi o składniki określone kwotą miesięczną (np. 2000 zł) albo jednakowym procentem od podstawy w stałej stawce miesięcznej (np. 25 proc. pensji zasadniczej wynoszącej 3000 zł).

Przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop uwzględniamy je w wysokości przysługującej ci w miesiącu wykorzystywania wypoczynku.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Pan Jan otrzymuje 2200 zł pensji zasadniczej oraz premię miesięczną w wysokości 20 proc. płacy podstawowej.

Od lutego 2010 r. dostanie podwyżkę pensji zasadniczej do 2500 zł. Załóżmy, że będzie przebywał na urlopie wypoczynkowym od 22 stycznia do 9 lutego br. Pan Jan pobiera wyłącznie składniki wynagrodzenia ustalone w stałych stawkach miesięcznych, dlatego nie ma potrzeby ich przeliczenia.

Dostaje je w takiej kwocie, jakby w ogóle nie poszedł na urlop. Zawsze jednak analizujemy kwoty z miesiąca wykorzystywania urlopu. Bierzemy więc pod uwagę wzrost gaży, jaki nastąpił od 1 lutego.

Za styczeń 2010 r. pan Jan otrzyma zatem 2640 zł, a za luty 3000 zł.[/ramka]

[srodtytul]GRUPA 2: zmienne za okresy nie dłuższe niż miesiąc [/srodtytul]

Są to m.in. skonstruowane w inny sposób niż wymienione w grupie 1 premie miesięczne i dodatki (np. od 10 do 40 proc. gaży zasadniczej w stałej stawce miesięcznej), stawki godzinowe, akordowe, prowizyjne, wynagrodzenie normalne i dodatki za pracę nocną i nadliczbową.

Tylko z tych tworzymy podstawę wymiaru pensji za urlop, wliczając je w łącznej wysokości wypłaconej ci podczas trzech miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia wypoczynku, a jeśli ulegają znacznym wahaniom, to z 12 miesięcy.

[srodtytul]GRUPA 3: za okresy dłuższe niż miesiąc[/srodtytul]

Chodzi o stałe i zmienne składniki, jak premie kwartalne, dodatki za nadgodziny z tytułu pracy w ponadmiesięcznych okresach rozliczeniowych. Nie przyjmujemy ich do podstawy wymiaru płacy za urlop. Pomijamy je, uiszczając w standardowych terminach, a czas ich pobierania traktujemy jako okres zatrudnienia.

[srodtytul]KROK 2. PODSTAWA ZE ZMIENNYCH ELEMENTÓW[/srodtytul]

Ponieważ składniki stałe nie powodują konieczności dokonywania jakichkolwiek przeliczeń, dalsze etapy będą dotyczyć wyłącznie składników zmiennych za okresy nie dłuższe niż miesiąc.

Jeśli je wyodrębniłeś, to do podstawy wymiaru pensji za urlop przyjmujemy je w łącznej wysokości wypłaconej ci w ciągu trzech albo nawet 12 miesięcy występujących przed miesiącem rozpoczęcia urlopu.

[b]1. W standardowych sytuacjach[/b]

Zasada ta nie dotyczy jedynie stawek godzinowych, ponieważ oczywiste jest, że mnożymy je przez tyle godzin, ile podwładny powinien przepracować w trakcie urlopu.

[ramka][b]Przykład 2[/b]

Pani Oliwia pracuje na 3/4 etatu, po sześć godzin dziennie. Otrzymuje wynagrodzenie według stawki 14 zł za godzinę roboczą.

Zamierza skorzystać z urlopu wypoczynkowego od 14 do 21 stycznia 2010 r., gdy zgodnie z harmonogramem powinna przepracować 36 godzin. Wynagrodzenie za ten urlop wynosi 504 zł (14 zł x 36 godzin).[/ramka]

[ramka][b]Przykład 3[/b]

Pan Tadeusz uzyskuje pensję zasadniczą 4250 zł oraz zmienne premie miesięczne wynoszące od 10 do 35 proc. stawki zasadniczej.

Oba składniki zakład uiszcza załodze do końca miesiąca. Zakładamy, że pan Tadeusz będzie na urlopie wypoczynkowym od 20 stycznia do 3 lutego 2010 r. W 2009 r. otrzymał premie w wysokości:

w październiku 15 proc. stawki zasadniczej (637,50 zł), w listopadzie 20 proc. podstawy (850 zł), w grudniu 17 proc. podstawy (722,50 zł).

Podstawę wymiaru wynagrodzenia za urlop ustalamy wyłącznie z premii i wynosi ona 2210 zł (637,50 zł + 850 zł + 722,50 zł).[/ramka]

[b]2. W razie dłuższej choroby[/b]

Inaczej ustalamy podstawę wymiaru pensji za urlop, gdy zatrudnionego dotknęła choroba obejmująca pełny miesiąc lub miesiące w okresie trzech lub 12 poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

Taki miesiąc eliminujemy z podstawy wymiaru i cofamy się w poszukiwaniu miesiąca, gdy podwładny przepracował choć jeden dzień (§ 11 ust. 1 rozporządzenia urlopowego).

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Przyjmijmy, że pan Tadeusz z przykładu 3 chorował cały sierpień 2009 r., we wrześniu wrócił tylko na kilka dni do pracy, przez jego resztę był na zwolnieniu lekarskim, a pod koniec października znowu dopadła go niedyspozycja zdrowotna i trwała do końca listopada 2009 r.

W takiej sytuacji podstawę wymiaru wynagrodzenia za urlop rachujemy na podstawie składników poborów wypłaconych pracownikowi we wrześniu, październiku i grudniu poprzedniego roku. Listopad 2009 r. pomijamy natomiast jako pełny miesiąc choroby.[/ramka]

Problemów takich nie ma, jeśli choroba trwała tylko część miesiąca. Wówczas do podstawy wymiaru pensji za wypoczynek bierzemy wynagrodzenie uiszczone za pozostałe dni tego miesiąca.

Nie trzeba go uzupełniać do kwoty należnej za cały miesiąc ani też martwić się, że bez tego na tym stracimy. To nieprawda, składniki zmienne, jakie dostaliśmy za przepracowane dni w tym miesiącu, dzielimy bowiem potem przez godziny, za jakie je faktycznie uzyskaliśmy.

[b]3. Zmiany w poborach[/b]

Inny wyjątek szacowania podstawy wynagrodzenia za wypoczynek z trzech albo 12 wcześniejszych miesięcy dotyczy zmiany w składnikach zmiennych za okresy nie dłuższe niż miesiąc (np. likwidacji zmiennej premii) albo ich wysokości, czyli obniżki lub podwyżki, jaką otrzymałeś przed rozpoczęciem urlopu bądź w miesiącu jego wykorzystywania.

W tych okolicznościach podstawę wymiaru płacy za urlop ustalamy – zgodnie z § 10 rozporządzenia urlopowego – za cały okres w niej uwzględniony, według nowej stawki danego składnika, nawet niższej.

W ten sposób za czas wakacji uzyskasz wynagrodzenie jak najbardziej odzwierciedlające to, jakie byś dostał, gdybyś wtedy pracował.

[ramka][b]Przykład 5[/b]

Pani Izabela otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne w wysokości 100 zł od sprzedanego komputera. Pracodawca wypłaca je do 10 dnia następnego miesiąca. Zakładamy, że będzie korzystała z urlopu wypoczynkowego od 28 stycznia do 9 lutego 2010 r. Od 1 lutego br. z powodu kryzysu szef obniżył jej stawkę prowizyjną do 90 zł.

Do podstawy wymiaru włączamy łączną wartość tego wynagrodzenia, jakie dostała w październiku, listopadzie i grudniu 2009 r. za sprzedaż odpowiednio 50, 60 i 57 komputerów.

Podstawę tę liczymy według obniżonej stawki prowizyjnej, czyli tak:

- prowizja wypłacona w październiku (za wrzesień) 50 komputerów x 90 zł = 4500 zł

- prowizja wypłacona w listopadzie (za październik) 60 komputerów x 90 zł = 5400 zł

- prowizja wypłacona w grudniu (za listopad) 57 komputerów x 90 zł = 5130 zł[/ramka]

Podstawa wymiaru wynagrodzenia za urlop wynosi zatem 15 030 zł (4500 zł + 5400 zł + 5130 zł).

[b]4. Krótkie zatrudnienie[/b]

Z kolejnym odstępstwem mamy do czynienia, kiedy pracujesz mniej niż wymagane trzy albo 12 miesięcy. Podstawę wymiaru płacy za wypoczynek tworzymy wówczas według pensji za czas przepracowany, dzieląc ją przez godziny rzeczywiście przepracowane w tym okresie. Kwestię tę reguluje § 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego.

[srodtytul]KROK 3. STAWKA GODZINOWA[/srodtytul]

W następnym etapie podstawę wymiaru ze zmiennych składników wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż miesiąc (uzyskaną w kroku 2) dzielimy przez liczbę godzin, jaką przepracowałeś w okresie włączonym do tej podstawy, wliczając w to godziny nadliczbowe.

[srodtytul]KROK 4. WARTOŚĆ KOŃCOWA[/srodtytul]

Stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin do przepracowania w trakcie urlopu. W ten sposób otrzymujemy wysokość pensji za urlop ze składników zmiennych.

[ramka][b]Przykład 6[/b]

Pan Zygmunt jest robotnikiem w fabryce mebli. Za skręcenie jednego krzesła dostaje 4 zł, a całą pensję otrzymuje do końca miesiąca. Zamierza iść na urlop wypoczynkowy od 10 do 18 lutego 2010 r.

W styczniu 2010 r. zrobi 1200 krzeseł, w grudniu 2009 r. było to 1100 krzeseł, w listopadzie 2009 r. 1000. W miesiącach tych przepracował odpowiednio 170, 169 i 170 godzin.

Należne mu wynagrodzenie za urlop uzyskamy, licząc po kolei:

- podstawę wymiaru pensji za urlop, która obejmuje zsumowane wynagrodzenie akordowe wypłacone w styczniu 2010 r. oraz w grudniu i listopadzie 2009 r.

(1200 krzeseł x 4 zł) + (1100 krzeseł x 4 zł) + (1000 krzeseł x 4 zł) = 4800 zł + 4400 zł + 4000 zł = 13 200 zł

- dzielimy podstawę wymiaru przez godziny faktycznie przepracowane w okresie wziętym do podstawy wymiaru 13 200 zł : 509 godzin = 25,93 zł

- uzyskaną stawkę mnożymy przez liczbę godzin, jakie pan Zygmunt powinien przepracować podczas urlopu (zakładamy, że jest to 56 godzin)

25,93 zł x 56 godzin = 1452,08 zł (tyle pan Zygmunt powinien otrzymać za lutowy urlop).[/ramka]

[i][b]CZYTAJ WIĘCEJ W PORADNIKU "[link=http://www.rp.pl/temat/419499.html]ILE PŁACI SZEF[/link]"[/b][/i]