Ekwiwalent urlopowy to świadczenie jednorazowe, które szef reguluje w ostatnim dniu zatrudnienia. Tak stanowi art. 171 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=16CE313132751414394A91DEB4DDED31?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link].
Zasady jego obliczania i wypłacania określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=74468]rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz.14 ze zm.[/link], dalej rozporządzenie urlopowe).
Na ogół postępujemy według reguł obowiązujących przy wynagrodzeniu urlopowym, ale uwzględniamy pewne modyfikacje wynikające z § 15 – 19 rozporządzenia urlopowego.
Jak obliczamy ekwiwalent urlopowy
[srodtytul]Etap 1. Podstawa wymiaru [/srodtytul]
Wliczamy tu wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy, ale pomijamy te umieszczone na liście w § 6 rozporządzenia urlopowego - zobacz artykuł [link=http://www.rp.pl/artykul/419445.html]"Ustawowo należny wypoczynek jest płatny nie gorzej niż praca"[/link]
Przyjmujemy:
- składniki wynagrodzenia określone w stałej stawce miesięcznej, w wysokości należnej w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do tego ekwiwalentu,
- przeciętne wynagrodzenie zmienne wypłacone pracownikowi w ciągu trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy to składników przysługujących za okresy nie dłuższe niż miesiąc) oraz
- średnie wynagrodzenie zmie-nne wypłacone w ciągu 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (chodzi o składniki przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc).
[srodtytul]Etap 2. Stawka za jeden dzień[/srodtytul]
Aby ustalić ekwiwalent za jeden dzień urlopu, musimy sumę miesięcznych wynagrodzeń (podstawę wymiaru) podzielić przez tzw. współczynnik ekwiwalentowy (w 2010 r., tak jak w 2009 r., wynosi on 21,08 dla pracowników pełnoetatowych).
[srodtytul]Etap 3. Stawka za godzinę [/srodtytul]
Otrzymamy ją, jeśli podzielimy wynik z etapu 2 przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika. Jeśli np. pracuje osiem godzin dziennie, to przez tyle dzielimy.
A jeżeli jest pracownikiem niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, dzielimy przez siedem godzin, bo tyle wynosi dla niego norma dobowa.
[srodtytul]Etap 4. Ostateczna wartość [/srodtytul]
Aby uzyskać końcową kwotę ekwiwalentu za urlop, mnożymy stawkę za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika wypoczynku.
[ramka][b]Przykład 1[/b]
Pracownikowi, zatrudnionemu na cały etat, umowa rozwiązała się 31 grudnia 2009 r. Miał siedem dni bieżącego urlopu oraz zaległy za:
2008 r. – 13 dni,
2007 r. – 3 dni.
Do rozliczenia razem ma 23 dni urlopowe, co stanowi 184 godziny (23 x 8).
Pracownik otrzymywał:
- pensję zasadniczą 3000 zł
- dodatek funkcyjny 200 zł
- prowizję, która w poprzednich trzech miesiącach 2009 r. wynosiła:
– listopad – 500 zł
– październik – 150 zł
– wrzesień – 450 zł
Obliczenia ekwiwalentu przedstawiają się następująco.
[b]Krok 1.[/b] Wynagrodzenie miesięczne służące do ustalenia ekwiwalentu wyniesie:
3000 zł + 200 zł + [(500 zł + 150 zł + 450 zł) : 3] = 3200 zł + 366,67 zł = 3566,67 zł
[b]Krok 2.[/b] Stawka dzienna:
3566,67 zł : 21,08 = 169,20 zł
[b]Krok 3. [/b]Stawka godzinowa:
169,20 zł : 8 = 21,15 zł
[b]Krok 4.[/b] Wartość końcowa:
21,15 zł x 184 = 3891,60 zł
Tyle pracodawca musiał 31 grudnia 2009 r. wypłacić ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.[/ramka]
[srodtytul]Obniżamy współczynnik dla niepełnoetatowców[/srodtytul]
Zgodnie z § 19 ust. 3 rozporządzenia urlopowego wartość współczynnika niezbędnego do ustalenia ekwiwalentu urlopowego dla niepełnoetatowca obniża się proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy.
Oznacza to, że jeśli pracuje np. na pół etatu, to współczynnik ekwiwalentowy dzielimy przez dwa (21,08 : 2 = 10,54).
[ramka][b]Przykład 2[/b]
Pan Marian pracuje na 3/4 etatu i ma 1700 zł pensji zasadniczej oraz 20 proc. premii miesięcznej (340 zł).
Jego angaż rozwiązał się z końcem grudnia 2009 r. i przysługiwał mu ekwiwalent za 20 godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.
U pracującego na 3/4 etatu współczynnik ekwiwalentowy wynosi 15,81 (21,08 x 3/4).
Jak obliczamy ekwiwalent?
[b]Krok 1.[/b] Składniki w stałej stawce bierzemy z miesiąca ustania zatrudnienia.
1700 zł + 340 zł = 2040 zł[b]Krok 2.[/b] Stawkę dzienną uzyskujemy, dzieląc średnią miesięczną pensję przez współczynnik ekwiwalentowy właściwy dla 3/4 etatu (15,81).
2040 zł : 15,81 = 129,03 zł
[b]Krok 3.[/b] Stawkę godzinową otrzymamy, dzieląc wartość dzienną ekwiwalentu przez osiem godzin (mimo zatrudnienia na część etatu).
129,03 zł : 8 godzin = 16,13 zł
[b]Krok 4.[/b] Wysokość ekwiwalentu otrzymamy, mnożąc stawkę dzienną ekwiwalentu przez 20 godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.
16,13 zł x 20 = 322,60 zł[/ramka]
[srodtytul]U niepełnosprawnych niższa norma[/srodtytul]
Podobnie będzie z szacowaniem ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, gdy jesteś niepełnosprawnym pracownikiem. Te osoby, jeśli mają znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, nie mogą pracować dłużej niż siedem godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.
U nich wartość dzienną ekwiwalentu trzeba podzielić przez właściwą dla nich normę czasu pracy.
[ramka][b]Przykład 3[/b]
Pani Edyta jako niepełnosprawna w stopniu znacznym pracuje na cały etat. Miesięcznie zarabia 2420 zł płacy zasadniczej i 130 zł dodatku stażowego brutto.
Jej angaż rozwiązał się z końcem grudnia ubiegłego roku, a miała jeszcze 17 godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.
Jej ekwiwalent ustaliliśmy tak:
[b]Krok 1.[/b] Składniki w stałej stawce wzięliśmy z miesiąca ustania zatrudnienia.
2420 zł + 130 zł = 2550 zł
[b]Krok 2.[/b] Średnią miesięczną pensję podzieliliśmy przez współczynnik ekwiwalentowy właściwy dla pełnego etatu (21,08), aby obliczyć stawkę dzienną.
2550 zł : 21,08 = 120,97 zł
[b]Krok 3.[/b] Wartość dzienną ekwiwalentu podzieliliśmy przez siedem godzin, bo taki był rzeczywisty dobowy czas zajęć osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym.
120,97 zł : 7 godzin = 17,28 zł
[b]Krok 4.[/b] Stawkę dzienną ekwiwalentu pomnożyliśmy przez 16 godzin niewykorzystanego urlopu, aby uzyskać wartość końcową ekwiwalentu.
17,28 zł x 17 godzin = 293,76 zł
Tyle pieniędzy za niewykorzystane wakacje w naturze szef musiał wypłacić niepełnosprawnej pani Edycie na koniec grudnia 2009 r.[/ramka]
[i][b] CZYTAJ WIĘCEJ W PORADNIKU "[link=http://www.rp.pl/temat/419499.html]ILE PŁACI SZEF[/link]"[/b][/i]
