Pracownik wynagradzany jest tylko stawką zasadniczą. Zatem gdy idzie na urlop wypoczynkowy, tylko ten składnik mu wypłacam, bez przeliczeń.

Słyszałam jednak, że gdy w trzech miesiącach poprzedzających miesiąc korzystania z urlopu miał godziny nadliczbowe, to są to zmienne składniki i należy je też wliczyć do urlopowego. Czy to prawda? Jak to zrobić?

– pyta czytelniczka.

Tak, to prawda. Dodatek za godziny nadliczbowe jest składnikiem zmiennym, który powinien być uwzględniony w wynagrodzeniu urlopowym. Ale nie zawsze.

Jeśli pracownik wynagradzany jest stałą pensją zasadniczą, to za miesiąc, w którym korzysta z urlopu wypoczynkowego, przysługuje mu, co do zasady, właśnie ta pensja. Jest ona bowiem składnikiem stałym wynagrodzenia przysługującym za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc.

A takie składniki uwzględniamy w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości wynikającej z umowy o pracę pracownika i wypłacamy je za miesiąc, w którym był na wakacjach, bez przeliczeń.

Tak wynika z § 7 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=155FB5A6EFDF6188106E4983193C1493?id=74468]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.[/link]; dalej rozporządzenie urlopowe).

[ramka]Przykład 1

Pan Bartosz jest wynagradzany stawką zasadniczą w wysokości 3000 zł.

W październiku korzystał z 40 godzin urlopu wypoczynkowego, pozostały czas pracował zgodnie z obowiązującym go grafikiem.

Za ten miesiąc otrzyma zatem stałą stawkę miesięczną w wysokości 3000 zł.

[/ramka]

A co, gdy pracownik wynagradzany stałą stawką miesięczną w trzech miesiącach poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego wykonywał pracę nadliczbową?

Wtedy oprócz wynagrodzenia zasadniczego, w miesiącu wykorzystywania urlopu wypoczynkowego, dostanie tzw. dopłatę urlopową liczoną od wynagrodzenia i dodatków z tytułu tych nadgodzin. Są to bowiem, co do zasady, zmienne składniki wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc.

Te uwzględniamy w podstawie wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a jeśli ich wysokość ulega znacznym wahaniom, to z maksymalnie 12 miesięcy (§ 8 rozporządzenia urlopowego).

Uzyskaną sumę dzielimy przez liczbę godzin, w czasie których podwładny wykonywał pracę w okresie tych trzech (12) miesięcy. A wynik mnożymy przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w okresie urlopu, zgodnie z obowiązującym go harmonogramem czasu pracy, gdyby z tego urlopu nie korzystał (§ 9 rozporządzenia urlopowego).

[ramka]Przykład 2

Pracownik wynagradzany stawką zasadniczą wynagrodzenia w wysokości 3000 zł w listopadzie 2010 r. korzystał z urlopu wypoczynkowego w wymiarze 40 godzin.

Od sierpnia do października wypracował po pięć godzin nadliczbowych dobowych z 50-proc. dodatkiem. Z tego tytułu w każdym miesiącu pracownik otrzymał, oprócz wynagrodzenia zasadniczego:

- w sierpniu 127,90 zł (3000 zł : 176 godz. = 17,05 zł x 5 godz. = 85,25 + [17,05 zł x 50 proc. x 5 godz.])

- we wrześniu 127,90 zł (3000 zł : 176 godz. = 17,05 zł x 5 godz. = 85,25 + [17,05 zł x 50 proc. x 5 godz.])

- w październiku 133,95 (3000 zł : 168 godz. = 17,86 zł x 5 godz. = 89,30 + [17,86 zł x 50 proc. x 5 godz.])

Oprócz wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 3000 zł pracownik otrzyma tzw. dopłatę urlopową 29,20 zł, co wynika z następującego wyliczenia:

127,90 zł + 127,90 zł + 133,95 zł = 389,75 zł : 535 godz. = 0,73 zł x 40 godz. = 29,20 zł

Łącznie pracownik w listopadzie 2009 r. otrzyma wynagrodzenie w wysokości 3029,20 zł.

[/ramka]

 [srodtytul]Inaczej ze średniotygodniowymi

Jeśli u pracodawcy obowiązuje dłuższy niż miesięczny okres rozliczeniowy, dodatki z tytułu pracy nadliczbowej wynikającej z przekroczenia średniotygodniowej normy czasu pracy nie mają wpływu na wysokość wynagrodzenia urlopowego.

To dlatego że są składnikiem zmiennym wynagrodzenia przysługującym za okresy dłuższe niż jeden miesiąc. Takich składników nie uwzględniamy w wynagrodzeniu urlopowym, lecz wypłacamy w przewidzianym dla nich terminie płatności (§ 12 ust. 1 rozporządzenia urlopowego).

Wynagrodzenie za nadgodziny średniotygodniowe jest, tak jak wynagrodzenie i dodatki za nadgodziny dobowe, składnikiem zmiennym za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc.

[ramka]Co uwzględniamy, a czego nie

W podstawie wynagrodzenia urlopowego uwzględniamy wynagrodzenie i inne świadczenia z tytułu umowy o pracę. Wyłączamy natomiast:

- jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,

- wynagrodzenie za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,

- gratyfikacje (nagrody) jubileuszowe,

- wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

- ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy,

- dodatkowe wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,

- wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

- kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,

- nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, należności przysługujące z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,

- odprawy emerytalne lub rentowe albo inne odprawy pieniężne,

- wynagrodzenie i odszkodowanie przysługujące w razie rozwiązania stosunku pracy.

[/ramka]