[b] Nauczyciel pracuje w 9/18 wymiaru w szkole, na 10/18 w internacie i jedną godzinę ponadwymiarową. W szkole ma w poniedziałek dwie godziny, we wtorek trzy, w czwartek cztery, w piątek jedną. Przebywał na zwolnieniu lekarskim w czwartek i piątek, w związku z czym nie otrzymał wynagrodzenia za godzinę ponadwymiarową. Za dni nieobecności w pracy przydział godzin ponad- wymiarowych obniża się o 1/5 za każdy dzień. Czy obliczenia nie powinny wyglądać tak: 1 x 3/5 = 0,6 i czy w efekcie za te 0,6 godziny ponadwymiarowej nauczyciel nie powinien jednak otrzymać gratyfikacji?[/b]

Ponieważ nauczyciel pracuje cztery dni w tygodniu, każdy dzień jego nieobecności obniża wymiar godzin ponadwymiarowych o 1/4. Wyliczenie powinno więc przebiegać tak: 1 x 2/4 = 0,5 godziny ponadwymiarowej. I za te 0,5 godz. nauczyciel musi dostać wynagrodzenie, jeśli ją przepracował.

Ale te zasady obowiązują wtedy, gdy pracodawca stosuje [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176683]rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 2 lutego 2005 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej (DzU z 2005 r. nr 22, poz. 182 ze zm.)[/link]. Lub wprowadził jego zasady do regulaminu wynagradzania nauczycieli.

[srodtytul]Uzupełniamy pensum[/srodtytul]

Pensum nauczyciela, czyli obowiązujący go wymiar czasu pracy jest uzależniony od kilku czynników. Najważniejszy z nich to stanowisko, czyli czy jest to praca w charakterze nauczyciela, wychowawcy, czy też nauczyciela bibliotekarza. Rodzaj szkoły, w której nauczyciel lub wychowawca jest zatrudniony, to kolejny o zasadniczym znaczeniu. W rezultacie tygodniowa liczba godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wacha się od 15 do 30 godzin.

Gdy nauczyciel jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, organ prowadzący szkołę może go zobowiązać do obowiązkowego podjęcia pracy w innej szkole lub szkołach w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych (art. 22 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=182007]Karty nauczyciela, dalej KN[/link]). Ale musi być spełniony podstawowy warunek: nauczyciel musi wykonywać pracę w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązującego go wymiaru. Nauczyciel zatrudniony w wymiarze niższym nie może mieć uzupełnionego pensum. Wszystko dlatego że pensum uzupełniamy w wymiarze nie większym niż połowa (1/2) obowiązującego nauczyciela wymiaru czasu pracy na danym stanowisku i w określonej szkole.

Dla nauczyciela zatrudnionego w wymiarze 9/18 etatu pensum może zostać uzupełnione maksymalnie o kolejne 9/18 etatu.

[srodtytul]Przydzielamy ponadwymiarówkę[/srodtytul]

Godziny ponadwymiarowe to przydzielone nauczycielowi godziny zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Mogą zostać przydzielone nauczycielowi jedynie w szczególnych przypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (art. 35 KN).

Muszą być przy tym zgodne z jego specjalnością. A ich maksymalna liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Na więcej nauczyciel musi się zgodzić, ale i tu jest limit 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin.

[srodtytul]Rozliczamy według regulaminu[/srodtytul]

Szczególne warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe określa organ prowadzący szkołę, będący jednostką samorządu terytorialnego, w drodze regulaminu (art. 30 ust. 6 pkt 2 KN). To tu powinny się znaleźć postanowienia dotyczące rozliczania przydzielanych nauczycielom godzin ponadwymiarowych. W szczególności, w jaki sposób godziny te są wynagradzane oraz czy w razie ich nieprzepracowania z powodu np. usprawiedliwionej nieobecności w pracy wynagrodzenie będzie wypłacane, czy nie.

Przepisy regulaminu mogą być skonstruowane według podobnych reguł co określone w rozporządzeniu w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej. Jeśli tak jest, wtedy wynagrodzenie za jedną godzinę ponadwymiarową oblicza się przez podzielenie stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela (łącznie z dodatkiem za warunki pracy, jeżeli praca w godzinach ponadwymiarowych odbywa się w warunkach trudnych, uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia) przez miesięczną liczbę godzin tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć realizowanych w ramach godzin ponadwymiarowych (§ 7 rozporządzenia).

Natomiast w celu jego ustalenia w tygodniach, w których przypadają dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy nauczyciela lub dni ustawowo wolne od pracy, za podstawę ustalenia liczby godzin ponadwymiarowych przyjmuje się tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć określony dla nauczycieli zatrudnionych w danej placówce. Ten wymiar zajęć pomniejszamy o 1/5, a w wypadku czterodniowego tygodnia pracy o 1/4 tego wymiaru za każdy dzień usprawiedliwionej nieobecności w pracy lub dzień ustawowo wolny od pracy. Liczba godzin ponadwymiarowych, za które przysługuje wynagrodzenie w takim tygodniu, nie może być jednak większa niż liczba godzin przydzielonych nauczycielowi w planie organizacyjnym.

Pamiętajmy, że wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe przydzielone w planie organizacyjnym nie przysługuje za dni, w których nauczyciel nie realizuje zajęć z powodu m.in. usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

[srodtytul]Płacimy lub nie[/srodtytul]

Godziny ponadwymiarowe nauczyciela liczymy z jego osobistego pensum, niezależnie od rodzaju godzin zajęć, które prowadzi.

Przeprowadźmy wyliczenia dla nauczyciela pracującego przez cztery dni w tygodniu na 0,5 etatu (wymiar 9/18) w szkole i na 10/18 w internacie, który przez dwa dni w jednym tygodniu był na zwolnieniu lekarskim.

Najpierw ustalamy liczbę godzin ponadwymiarowych po uzupełnieniu etatu:

9/18 + 10/18 = 19/18 = 1 i 1/18 etatu

Następnie 1/18 etatu (1 i 1/18 – 1 = 1/18) przeliczamy na godziny.

Przy założeniu że nadgodziny będą liczone od pełnego pensum 18 godzin, otrzymamy:

1/18 x 18 = 1 godzina ponadwymiarowa nauczyciela

Gdy godzina pracy ponadwymiarowej nauczyciela przypadła w dzień jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, wówczas wynagrodzenie za nią nie przysługuje. Będzie się należało, jeżeli przepisy regulaminu obowiązującego w szkole przewidują jego wypłatę w takich okolicznościach.

Jeżeli jednak nauczyciel w takim tygodniu przepracował planowaną godzinę pracy ponadwymiarowej, wówczas wynagrodzenie z tego tytułu obliczamy dokonując pomniejszenia w zależności od liczby dni pracy w tygodniu.