Dyrektor firmy był na delegacji w Szwajcarii. Tam wynajął tłumacza do rozmów handlowych i podpisał z nim umowę o dzieło. Tłumacz ma miejsce stałego zamieszkania w Szwajcarii, tam była również wykonana usługa. Pieniądze wypłacono z firmowej karty kredytowej i bezpośrednio przekazano tłumaczowi, który potwierdził odbiór na formularzu umowy (wszystko działo się w Szwajcarii). Gdzie należy opodatkować usługę (chodzi o PIT)? Czy do zaliczenia wydatku do kosztów wystarczy umowa o dzieło oraz wyciąg z karty kredytowej dokumentujący zapłatę?
Osoby fizyczne, które nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że opodatkowany u nich jest tylko ten dochód, który osiągnęły na terytorium Polski. Co do zasady, wynagrodzenie wypłacane na rzecz nierezydenta z umowy o dzieło jest opodatkowane w Polsce 20-proc. zryczałtowanym podatkiem (art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). Stawka ta może być jednak zmieniona postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
W tym wypadku jest to umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Rzeczpospolitą Polską i Szwajcarią, sporządzona w Bernie 2 września 1991 r. Zgodnie z jej art. 4 ust.1 określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w umawiającym się państwie oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze”.
Miejsce zamieszkania w Polsce ma osoba, która posiada tu centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium RP dłużej niż 183 dni w ciągu roku (art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o PIT).
Z pytania wynika, że tłumacz nie posiada w Polsce ani miejsca zamieszkania, nie przebywa tu dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, ani nie uzyskuje w Polsce dochodu. Jest zatem rezydentem podatkowym Szwajcarii i nie stosujemy do niego ustawy o PIT.
W tym wypadku należy zastosować art. 14 umowy, który odnosi się do kategorii wolnych zawodów. Dochód, który tłumacz zamieszkały na stałe w Szwajcarii uzyskał z umowy o dzieło, jest opodatkowany tylko tam, chyba że dysponuje on zwykle stałą placówką dla wykonywania swej działalności w Polsce. Przyjmując zatem, że tłumacz nie ma placówki w Polsce, nie ma obowiązku pobierania podatku od wypłaconych mu wynagrodzeń.
Należy jednak pamiętać, że mimo braku obowiązku poboru podatku musimy sporządzić i przesłać zarówno tłumaczowi, jak i właściwemu dla opodatkowania osób zagranicznych urzędowi skarbowemu informację IFT-1. Trzeba to zrobić w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego. W informacji tej należy wykazać wynagrodzenie, które zostało wypłacone tłumaczowi. Tak wynika z art. 42 ust. 6 ustawy o PIT.
Do odliczenia kosztów uzyskania przychodu wystarczy wyciąg z karty kredytowej spółki dokumentujący zapłatę oraz umowa o dzieło z odpowiednią adnotacją tłumacza, że przyjął wynagrodzenie. Do dokumentacji można dołączyć zaświadczenie potwierdzające, że osoba wykonująca usługę jest tłumaczem.
Andrzej Ossowski i Rafał Macierza są radcami prawnymi w Kancelarii Adwokatów i Radców P. J. Sowisło z Poznania
