Komisja Europejska ogłosiła projekt zmian w dyrektywie w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych. To ważne dla polskich firm, mających udziały w spółkach za granicą czy posiadających zagranicznego udziałowca.
W projekcie są regulacje ograniczające możliwości bezpodatkowego przekazywania dywidend między takimi spółkami. Najważniejszym jej punktem wydaje się dość obszerna klauzula obejścia prawa. Przewiduje ona, że organy skarbowe państw członkowskich nie powinny przyznawać korzyści podatkowych wynikających z dyrektywy podatnikom korzystającym ze sztucznych struktur tworzonych w celu obejścia podatków. Zwraca też uwagę definicja takiej sztucznej struktury. Będzie nią seria transakcji krążących, czyli prawdopodobnie np. wypłata dywidend przez łańcuch spółek, w którym kwota będzie wracała do spółki na szczycie struktury.
Nie jest jednak do końca jasne, co przez takie krążące transakcje należy rozumieć. Jako sztuczne określono m.in. także te, w których korzyści podatkowe nie odzwierciedlają ryzyka biznesowego.
Takie sformułowania mogą nastręczać kłopotów przy ich wprowadzaniu do polskiego prawa, a później w stosowaniu. Wygląda na to, że zostały stworzone w celu walki z oszustwami, ale zasadniczo na użytek krajów o dużej kulturze w relacjach podatnika z władzami skarbowymi. W Polsce jednak, w której te władze są często bardzo nieufnie nastawione do podatników, może to powodować kwestionowanie również transakcji uzasadnionych biznesowo.
Przykładowo stwierdzenie, że korzyści podatkowe z jakiejś transakcji nie idą w parze z ryzykiem biznesowym, może być przez władze skarbowe, zwłaszcza w mniejszych ośrodkach, zrozumiane błędnie i zastosowane do bardzo szerokiego katalogu transakcji. Mogłoby to wypaczać podstawowy cel dyrektywy, czyli ułatwienia w inwestowaniu w różnych krajach Unii.
Wydaje się, że wraz z wprowadzeniem do polskiego prawa postanowień znowelizowanej dyrektywy władze skarbowe powinny przeprowadzić akcję informacyjną oraz szkolenia dla urzędników. Pomoże to uniknąć nadużyć na tle niewłaściwego interpretowania nowych regulacji.
—oprac. roch
Autorka jest doradcą podatkowym, menedżerem w Accreo
