Kto może rozliczać VAT tylko od marży

Taki sposób ustalania podstawy opodatkowania pozwala uniknąć konieczności odprowadzania VAT należnego od całej kwoty sprzedaży, jeżeli nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego.

[srodtytul]Nie tylko towary używane[/srodtytul]

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT w przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odprzedaży [b]podstawą opodatkowania VAT jest marża. Jest to różnica między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca, a kwotą nabycia pomniejszoną o VAT.[/b] Taki sposób obliczenia podatku dotyczy przedmiotów, które podatnik nabył od:

- osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem ani w rozumieniu polskiej ustawy, ani w innych krajach UE;

- podatników, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 (towary używane, przy których nabyciu sprzedawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia) lub art. 113 (zwolnienie podmiotowe ze względu na sprzedaż nieprzekraczającą 50 tys. zł);

- podatników, jeżeli VAT od dostawy tych towarów także naliczony był od marży;

- podatników z innych krajów UE, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od VAT na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;

- podatników z innych krajów UE, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana na zasadach odpowiadających polskim regulacjom VAT marża (kupujący musi posiadać dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach).

[srodtytul]Akcyza nie obniża[/srodtytul]

W niektórych sytuacjach przedsiębiorcy mają problemy z ustaleniem podstawy opodatkowania. Z ustawy o VAT wynika, że marża to różnica między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca, a kwotą nabycia, pomniejszona o VAT. Niestety, oznacza to, że przedsiębiorca, który sprowadza samochód z zagranicy, nie może obniżyć marży o zapłacony podatek akcyzowy. To dlatego, że nie jest to kwota zapłacona zbywcy.

Świadczy to, że na wysokość marży nie wpłyną także inne podatki i opłaty (np. wykupienie ubezpieczenia i tablic wyjazdowych, opłaty związane z rejestracją pojazdu) czy też wydatki na paliwo.

[srodtytul]Uproszczenia za zgodą urzędu[/srodtytul]

Jeżeli rodzaj poszczególnych przedmiotów kolekcjonerskich lub specyfika ich dostaw czyni skomplikowanym lub niemożliwym określenie marży dla każdego towaru, podatnik może za zgodą naczelnika urzędu skarbowego obliczać ją jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w miesiącu lub kwartale (w zależności od tego, jaki okres rozliczeniowy wybrał podatnik). Gdy łączna wartość nabyć jest w okresie rozliczeniowym wyższa od łącznej wartości dostaw takich przedmiotów, różnica jest przenoszona na następny okres rozliczeniowy. Jeżeli jednak utrzymuje się ona przez 12 miesięcy, to podatnik traci prawo do obliczania marży za okres rozliczeniowy.

[srodtytul]Kiedy konieczne zawiadomienie[/srodtytul]

Przedsiębiorcy mogą odprowadzać podatek od marży także przy dostawie:

- dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków uprzednio importowanych przez podatnika,

- dzieł sztuki nabytych od ich twórców lub spadkobierców twórców,

- dzieł sztuki nabytych od podatnika, o którym mowa w art. 15, innego niż wymieniony w ust. 4 i 5, które podlegały opodatkowaniu według stawki 7-proc.

[b]W przypadku dostawy towarów importowanych kwotę nabycia, którą należy, uwzględnić przy obliczaniu marży przyjmuje się w wysokości równej kwocie podstawy opodatkowania zastosowanej przy imporcie towarów powiększonej o VAT z tytułu tego importu.[/b]

[wyimek]Opodatkowania VAT marża nie stosuje się do nowych środków transportu (w rozumieniu ustawy o VAT) będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.[/wyimek]

Zasady te stosuje się w przypadku, gdy podatnik zawiadomił na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o naliczaniu podatku od marży. Zawiadomienie jest ważne przez dwa lata, później trzeba złożyć je ponownie.

Takie zawiadomienie nie obliguje jednak do naliczania podatku od marży. Przedsiębiorca może stosować zasady ogólne. Wtedy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dostawy tych towarów.

[srodtytul]Koszty funkcjonowania firmy[/srodtytul]

Jedno z częściej zadawanych pytań przez podatników naliczających VAT od marży dotyczy możliwości odliczania VAT z faktur dotyczących ogólnych kosztów funkcjonowania firmy. Przykładem jest [b]interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 23 marca 2009 r. (IPPP2/443-61/09-4/AS)[/b]. Z pytaniem wystąpiła spółka, która oprócz prowadzenia komisu samochodowego kupuje samochody osobowe od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Następnie sprzedaje je jako towary używane na zasadzie „VAT marża”. Spółka chciała wiedzieć, czy ma prawo odliczać VAT od takich kosztów, jak: czynsz, części, telefon? Izba Skarbowa potwierdziła, że jest to możliwe. Podatnik, stosując zasadę opodatkowania według szczególnej procedury opodatkowania marży, ma bowiem prawo do odliczenia na zasadach ogólnych podatku naliczonego związanego z kosztami prowadzonej działalności.

Istotne jest także, że pośrednik, który kupi uszkodzoną maszynę lub pojazd, może odliczać VAT od części i napraw. Potwierdza to m.in. [b]interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 8 kwietnia 2009 r. (IPPP2/443-85/09-2/MS)[/b].

[srodtytul]Samochody z UE[/srodtytul]

Faktury VAT marża są wykorzystywane m.in. przez firmy sprowadzające używane samochody z innych państw UE. [b]Interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 10 grudnia 2008 r. (ITPP2-443-896/07/AJ)[/b] potwierdza, że w sytuacji, gdy chodzi o samochody kupowane od osób fizycznych na podstawie umów cywilnoprawnych, jest to prawidłowe. Istotne jest jednak, aby nie były to nowe środki transportu w rozumieniu ustawy o VAT (np. jeśli nie upłynęło sześć miesięcy od rejestracji, to samochód jest nowym środkiem transportu).

[srodtytul]Auta osobowe od polskich przedsiębiorców[/srodtytul]

Największym problemem dla przedsiębiorców zajmujących się handlem używanymi samochodami są auta osobowe sprzedawane przez polskie firmy. Chodzi o pojazdy, od których odliczono część VAT (50 proc. gdy zostały kupione, gdy obowiązywał tzw. wzór Lisaka, lub 60 proc., jeśli do zakupu doszło pod rządami obecnych przepisów). Sprzedaż takiego samochodu jest zwolniona od VAT na mocy § 13 ust. 1 pkt 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7C4011EF006375B7E7B5947F9B271B7B?id=291166]rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU nr 212, poz. 1336)[/link]. Zdaniem fiskusa w takiej sytuacji firma, która kupiła samochód do dalszej odsprzedaży, nie może naliczyć podatku tylko od marży. Problemem tym zajmowała się m.in. [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 20 lutego 2009 r. (IPPP2/443-148/09-2/KK).[/b]

Spółka, która wystąpiła z pytaniem, przyznała, że art. 120 ustawy o VAT nie wskazuje wyraźnie na sytuację nabycia towaru używanego od podatnika VAT czynnego dokonanego na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia. Brak możliwości skorzystania w takiej sytuacji z procedury „VAT marża” prowadzi jednak do sytuacji, w której sprzedaż takich samych towarów (używanych samochodów osobowych) nabytych na takich samych zasadach (zwolnienie od VAT) jest traktowana odmiennie, a to narusza podstawową zasadę tego podatku tj. jego neutralność dla przedsiębiorców.

Spółka wyjaśniła, że gdy nabywa od osoby fizycznej samochód za 10 000 zł i następnie dolicza swoją marżę w wysokości 1000 zł, to cena sprzedaży tego samochodu wynosi 11 220 zł (10 000 zł ceny nabycia + 1000 zł marży + 220 zł VAT). Jeżeli natomiast przy tej samej kwocie marży (1000 zł) spółka zbywa samochód, kupiony od podmiotu gospodarczego (transakcja zwolniona od VAT na mocy § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia), to cena jego sprzedaży wynosi aż 13 420 zł (10 000 zł ceny nabycia + 1000 zł marży + 2420 zł VAT). Jednocześnie spółka nie ma również możliwości obniżenia podatku należnego o naliczony, bo ten drugi nie wystąpił.

Izbę skarbową te argumenty nie przekonały. Wyjaśniła, że [b]wspólną cechą wszystkich sytuacji, kiedy możliwe jest opodatkowanie marży, jest fakt, że we wcześniejszej fazie obrotu podmiot sprzedający używany towar pośrednikowi pozbawiony był prawa do odliczenia VAT.[/b] Tymczasem sprzedający samochody osobowe przedsiębiorcy odliczyli część tego podatku z faktury zakupu.

[ramka][b]Antyk musi mieć ponad 100 lat[/b]

Ustawa o VAT definiuje przedmioty, przy sprzedaży których opodatkowana może być tylko marża. Są to:

- dzieła sztuki, m.in.: obrazy, kolaże, druki i litografie sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, odlewy rzeźby, fotografie (wykonane przez artystę, opublikowane przez niego lub pod jego nadzorem, podpisane i ponumerowane, ograniczone do 30 egzemplarzy we wszystkich rozmiarach oraz oprawach),

- przedmioty kolekcjonerskie, np. znaczki pocztowe lub skarbowe, stemple pocztowe, kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości zoologicznej, botanicznej, mineralogicznej, anatomicznej, historycznej, archeologicznej, paleontologicznej, etnograficznej lub numizmatycznej,

- antyki, czyli przedmioty inne niż dzieła sztuki i przedmioty kolekcjonerskie, których wiek przekracza 100 lat,

- towary używane – ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż dzieła sztuki, antyki i towary używane. Do tej kategorii nie zalicza się także metali lub kamieni szlachetnych. [/ramka]

masz pytanie, wyślij e-mail do autora [mail=k.pilat@rp.pl]k.pilat@rp.pl[/mail]