Przedsiębiorcy coraz częściej kupują usługi transportu powietrznego osób. I to nie tylko od krajowych, ale również od zagranicznych przewoźników, na różnych trasach – również z wyłączeniem terytorium Polski. Sprawdźmy więc, jak je rozliczyć.
Załóżmy, że przedsiębiorca kupił u zagranicznego przewoźnika bilety lotnicze na przelot służbowy własnych pracowników na linii Polska – kraj UE – Polska. Wystawca podał na fakturze swój numer identyfikacji podatkowej VAT UE i opodatkował usługę transportu lotniczego stawką 0 proc. Pojawia się pytanie: czy przedsiębiorca powinien rozliczyć import usług, wystawić fakturę wewnętrzną i wykazać zakup w deklaracji VAT-7?
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT usługobiorca nabywający usługę od podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski jest z tytułu jej nabycia podatnikiem podatku od towarów i usług. Od zasady tej jest jednak wyjątek. Mówi o nim art. 17 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z nim art. 17 ust. 1 pkt 4 nie stosuje się, jeżeli podatek należny powstały z tytułu wykonania usługi zostanie rozliczony przez usługodawcę na terytorium kraju, tj. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeśli zatem usługodawca, tj. zagraniczny przewoźnik, nie skorzysta z opcji przewidzianej w art. 17 ust. 2 tej ustawy i nie rozliczy podatku należnego na terytorium kraju (a więc Polski), zastosowanie znajdzie zasada ogólna opisana w art. 17 ust. 1 pkt 4.
To skutkuje powstaniem u polskiego przedsiębiorcy obowiązku podatkowego z tytułu nabycia usługi międzynarodowego transportu lotniczego i obowiązku wystawienia faktury wewnętrznej (na podstawie art. 106 ust. 7 ustawy) oraz wykazania tej czynności w deklaracji VAT-7.
Inaczej będzie wyglądała sytuacja, gdy przedsiębiorca nabędzie usługę międzynarodowego transportu osób od zagranicznego przewoźnika, a trasa będzie przebiegać z wyłączeniem Polski (przy niezmienionych pozostałych założeniach).
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Aby prawidłowo opodatkować usługi międzynarodowego transportu osób, niezbędne jest zatem określenie miejsca jej świadczenia.
W myśl art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług transportowych jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem art. 28 (nie znajdzie ono jednak w tym wypadku zastosowania, bo transport dotyczy osób, a nie towarów).
Ponadto, zgodnie z § 4b rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU nr 97, poz. 970 ze zm.), w przypadku świadczenia usług transportu międzynarodowego środkami transportu morskiego lub lotniczego miejscem świadczenia tych usług jest terytorium kraju (Polska).
Definicję usług transportu międzynarodowego określają przepisy ustawy o VAT (art. 83 ust. 3 pkt 2). Wynika z nich, że wtedy, gdy usługa przemieszczenia osób środkiem transportu lotniczego odbywa się w całości z wyłączeniem terytorium Polski, miejscem jej świadczenia nie będzie to terytorium.
Czynność ta nie będzie zatem opodatkowana VAT. Podatnik jako nabywca nie będzie więc zobowiązany na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT do rozliczenia tego podatku. Nie spełnił bowiem przesłanki o terytorium kraju jako miejscu świadczenia usługi. Potwierdzają to interpretacje organów podatkowych (np. Pomorskiego Urzędu Skarbowego z 23 listopada 2005 r., PV/443-378/IV/2005/MS, oraz Izby Skarbowej w Olsztynie z 10 maja 2006 r., PP/005-1-313/05).
Autorka jest doradcą podatkowym i biegłym rewidentem w kancelarii Doradców i Audytorów KDA
