[b][i]Odpowiada Jarosław Cholewa - aplikant adwokacki w KACZOR KLIMCZYK PUCHER WYPIÓR ADWOKACI Spółka Partnerska:[/i] [/b]
Pracodawca, zawierając z pracownikiem umowę o pracę, stara się zabezpieczyć przed konsekwencjami nienależytego wykonywania przez pracownika umowy. Wśród wielu dostępnych rozwiązań prawnych może również rozważać wprowadzenie kary umownej za naruszenie wyraźnie sprecyzowanych w umowie obowiązków pracowniczych.
Zwrócić należy jednak uwagę na autonomiczność regulacji kodeksu pracy – zgodnie bowiem z treścią art. 300 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu prac[/link]y przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] stosuje się do stosunku pracy odpowiednio, i to jedynie w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy. Regulacje kodeksu cywilnego muszą być zgodne z zasadami prawa pracy.
Kara umowna, jako instytucja o ściśle cywilistycznym charakterze, uregulowana w rozdziale kodeksu cywilnego dotyczącym skutków niewykonania zobowiązań, stanowi szczególną regulację w systemie odpowiedzialności za szkodę wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.
Tymczasem kodeks pracy przewiduje odrębny od prawa cywilnego system odpowiedzialności materialnej pracowników, w tym odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną pracodawcy na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych i za mienie powierzone pracownikowi (art. 114-127 k.p.), a także odszkodowania dla pracodawcy z tytułu naruszenia przez pracownika postanowień umowy o zakazie konkurencji przewidzianej w art. 101[sup]2[/sup] § 1 k.p.
Na gruncie tego poglądu orzecznictwo konsekwentnie przyjmuje, że możliwość zastosowania kar umownych na gruncie prawa pracy jest ograniczona wyłącznie do umów o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy.
Pracodawca, który zdecyduje się na zawarcie postanowienia przewidującego obowiązek zapłaty kary umownej za nienależyte wykonywanie obowiązków pracowniczych, musi brać pod uwagę, że sądowe próby egzekucji takiego zobowiązania pracownika obarczone są dużym ryzykiem niepowodzenia.
