Szybkie rozstanie z pracodawcą jest nadzwyczajnym rozwiązaniem, nie może więc być stosowane bez ograniczeń. Przepisy przewidują tę możliwość tylko w określonych wypadkach.

[srodtytul]Zdrowie cenne[/srodtytul]

Zatrudniony może odejść, [b]jeśli warunki, w jakich wykonuje swoje obowiązki, są szkodliwe dla zdrowia, a firma odmawia przeniesienia go do innej pracy zgodnej z jego kwalifikacjami i nieszkodzącej zdrowiu[/b].

O negatywnym wpływie pracy na zdrowie nie może przesądzać subiektywna opinia zainteresowanego. Oddziaływanie to musi być potwierdzone orzeczeniem lekarskim, i to nie od zwykłego lekarza rodzinnego. Należy przynieść orzeczenie wystawione w trybie określonym w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FA820D40B871BE3BE9DAAC43094E624F?id=74016]rozporządzeniu ministra zdrowia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (DzU z 1996 r. nr 69, poz. 332 ze zm.)[/link].

Jeśli firma nie weźmie tego orzeczenia pod uwagę i nie przeniesie danej osoby do bezpiecznej pracy w określonym w orzeczeniu terminie, zainteresowany może odejść. Musi jedynie złożyć pisemne oświadczenie, w którym poda przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia.

Inną sytuacją uzasadniającą szybkie rozstanie jest [b]niewywiązywanie się przez firmę z realizacji podstawowych obowiązków względem pracownika[/b]. Taką możliwość daje art. 55 § 1[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F1C33FEB9012A0DEBD28CEC0026D9879?id=76037]kodeksu pracy[/link].

[b]Ani przepisy, ani orzecznictwo nie określiły zamkniętego katalogu obowiązków, których naruszenie pozwala odejść bez wypowiedzenia.[/b] Do tych podstawowych zalicza się m.in. wypłatę wynagrodzenia, zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, poszanowanie dóbr osobistych i godności pracownika. Z orzecznictwa wynika jednak, że przesłanką upoważniającą do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy.

[b]Osoba, która porzuca firmę z powodu nierealizowania przez pracodawcę obowiązków, może się domagać odszkodowania[/b]. Przysługuje ono w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa była zawarta na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy – w wysokości wynagrodzenia za dwa tygodnie.

Jeśli jednak pracownik odejdzie bez wystarczająco uzasadnionych powodów, musi się liczyć z ewentualnym dochodzeniem odszkodowania przez porzuconą firmę.

[srodtytul]Uprzedzam o odejściu[/srodtytul]

[b]Jest też nadzwyczajny tryb zakończenia stosunku pracy za tzw. uprzedzeniem.[/b] W tym wypadku zatrudniony ma prawo do poinformowania pracodawcy z kilkudniowym wyprzedzeniem o swoim odejściu. Również tryb rozwiązania umowy za uprzedzeniem jest zarezerwowany dla kilku określonych wyraźnie sytuacji.

Przede wszystkim dotyczy zatrudnionych w firmach przejętych przez innego pracodawcę. Zgodnie z art. 23[sup]1[/sup] § 4 k.p. w terminie dwóch miesięcy od przejścia zakładu lub jego części na innego pracodawcę każdy może bez wypowiedzenia za siedmiodniowym uprzedzeniem rozwiązać stosunek pracy.

[ramka][b]Rozstanie bez wypowiedzenia[/b]

- Nieuzasadnione rozwiązanie umowy na podstawie art. 55 § 1[sup]1[/sup] k.p. usprawiedliwia żądanie odszkodowania od pracownika niezależnie od tego, czy firma poniosła szkodę – [b]wyrok z 29 kwietnia 2005 r. – sygn. III PK 2/05[/b].

- Rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 23[sup]1[/sup] § 4 k.p. nie uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej, o której mowa w art. 8 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, chyba że przyczyną jego rozwiązania była poważna zmiana warunków pracy na niekorzyść zainteresowanego – [b]uchwała z 18 czerwca 2009 r., sygn. II PZP 1/09[/b].

- Pracownik może wskazać kilka przyczyn rozwiązania umowy bez wypowiedzenia ze względu na ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków, a rozwiązanie umowy w tym trybie jest uzasadnione, gdy choćby jedna ze wskazanych przyczyn jest usprawiedliwiona – [b]wyrok z 10 kwietnia 2008 r., sygn. III PK 88/07[/b].[/ramka]

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora: [mail=t.zalewski@rp.pl]t.zalewski@rp.pl[/mail]