Mobbing i molestowanie w miejscu pracy: przeciwdziałanie niepożądanym zjawiskom

Jak ofiary molestowania mogą walczyć z niechcianym traktowaniem?

Może warto na wstępie podkreślić, że ofiarom przysługuje przede wszystkim ochrona dóbr osobistych z kodeksu cywilnego. Ochrona z kodeksu pracy jest wtórna, choć czasem znacznie bardziej efektywna. Innymi słowy, molestowanie i mobbing są i były zawsze czynami niedozwolonymi, czyli – jak mówią prawnicy – deliktami. Natomiast kodeks pracy wprowadził dodatkowe narzędzia ochrony dóbr osobistych oraz nową podstawę ewentualnej odpowiedzialności prawnej pracodawcy. Dlatego pracodawca powinien, tak jak w przypadku obowiązku przeciwdziałania mobbingowi, posiadać wewnętrzne regulacje, które stworzą pracownikom możliwość rozwiązywania takich problemów na wczesnym etapie, gdy taka sytuacja jest jeszcze do opanowania. Powinny one przewidywać także procedurę badania takich przypadków, aby je wyjaśnić. Bywa, że zarzut molestowania jest bezpodstawny i wykorzystywany do tego, aby zaszkodzić innemu pracownikowi albo przełożonemu. Najlepszym i najprostszym rozwiązaniem jest stworzenie atmosfery, w której pracownicy, którym nie podoba się zachowanie innych osób, mają prawo głośno wyrazić swój sprzeciw. Takie sygnalizowanie sprzeciwu jest zresztą bardzo pomocne dowodowo przy rozstrzyganiu, czy doszło do niepożądanego zachowania o charakterze seksualnym, o którym mowa w art. 183a § 6 kodeksu pracy. Pracodawcy mają bowiem ogromne problemy przy rozwiązywaniu spraw dotyczących osób, które były wcześniej ze sobą związane. Współpracownicy inaczej reagują na pewne gesty między takimi pracownikami i nie muszą wiedzieć, że taki związek właśnie się rozpadł. Wtedy też trudno rozstrzygnąć, od którego momentu mamy o czynienia z niepożądanymi zachowaniami i kto zawinił w danej sytuacji. Bardzo dużo jest też takich sytuacji, że mężczyzna czuje się ośmielony flirtem w godzinach pracy i trudno później przyjąć mu do wiadomości, że przekroczył granice dozwolonego zachowania, jeżeli te granice nie są mu wyraźnie postawione. Dlatego bardzo ważne jest, żeby tak jak w przypadku mobbingu pracodawca zachęcał zatrudnionych do jak najwcześniejszego sygnalizowania przypadków, z którymi zatrudnieni sobie nie radzą, których nie akceptują.