Członek zarządu spółki może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na czas pełnienia przez niego tej funkcji, czyli umowy na czas wykonywania określonej pracy.
[srodtytul]Kontrakt terminowy...[/srodtytul]
Umowa o pracę na czas wykonywania określonej pracy jest umową o charakterze terminowym. Oznacza to, że czas jej trwania jest z góry ograniczony. Jednak w odróżnieniu od umowy zawartej na czas określony, gdzie koniec umowy jest konkretnie zaplanowany już w chwili jej zawierania i zwykle oznaczony konkretną datą, okres trwania umowy zawartej na czas wykonywania określonej pracy nie jest na ogół dokładnie znany stronom. A to dlatego, że zwykle zależy od czynników od nich niezależnych lub trudnych z góry do określenia.
[srodtytul]... ma swoje dobre...[/srodtytul]
Nie ma przy tym przeszkód prawnych dla powiązania czasu trwania tej umowy z czasem pełnienia funkcji w zarządzie spółki. Wskazywał na to wyraźnie [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 25 stycznia 2007 r. (I PK 213/06)[/b], stwierdzając, że umowa o pracę zawarta na czas pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki handlowej jest umową o pracę na czas wykonania określonej pracy (art. 25 § 1 kodeksu pracy).
Istotną zaletą umowy zawartej na czas wykonywania określonej pracy jest fakt, że jej rozwiązanie następuje równocześnie z momentem zakończenia pracy, na realizację której została ona zawarta. Strony nie muszą tu więc składać dodatkowych oświadczeń. Zatem w razie zatrudnienia członka zarządu na czas pełnienia jego funkcji konsekwencją zaprzestania jej piastowania (np. w następstwie odwołania go ze stanowiska) będzie rozwiązanie umowy o pracę zgodnie z art. 30 § 1 pkt 5 k.p.
Według tego przepisu angaż rozwiązuje się z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania był zawarty. Przy czym bez znaczenia jest, czy w tym momencie pracownik był gotów dalej pracować, czy też przebywał na zwolnieniu lekarskim, urlopie lub np. osiągnął wiek przedemerytalny w rozumieniu art. 39 k.p.
[srodtytul]... i złe strony[/srodtytul]
Wadą zastosowania umowy o pracę zawartej na czas wykonywania określonej pracy jest natomiast to, że pracodawca co do zasady nie ma możliwości wcześniejszego rozwiązania jej za wypowiedzeniem. Możliwości takiej nie przewiduje bowiem kodeks pracy. Strony nie mogą także wprowadzić do umowy klauzuli dopuszczającej wcześniejsze jej rozwiązanie za dwutygodniowym wypowiedzeniem, jak to jest w przypadku umów zawieranych na czas określony.
Jednakże od zasady wyłączającej możliwość rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas wykonywania określonej pracy za wypowiedzeniem istnieją dwa wyjątki. Dotyczą one możliwości wypowiedzenia umowy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. W razie bowiem ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy umowa o pracę zawarta na czas wykonania określonej pracy może być rozwiązana przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem (art. 41[sup]1[/sup] § 2 k.p.).
Ponadto ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników zawiera również regulacje dopuszczające możliwość wcześniejszego wypowiedzenia umowy zawartej na czas wykonania określonej pracy. W myśl bowiem art. 5 ust. 7 tej ustawy w razie wypowiadania pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia umowy o pracę zawarte na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy mogą być rozwiązane przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Zatem w przypadku, gdy u danego przedsiębiorcy następuje zwolnienie grupowe, może on wypowiedzieć także umowę zawartą na czas wykonywania określonej pracy. Ponadto w razie zwolnień indywidualnych z przyczyn niedotyczących pracowników pracodawca także ma możliwość wypowiedzenia umowy zawartej na czas wykonywania określonej pracy. Wynika to z odesłania do art. 5 ust. 7 zawartego w art. 10 ust. 1 tej ustawy. Stanowi to istotne rozszerzenie sytuacji, w których można wypowiedzieć umowę zawartą na czas wykonania określonej pracy.
Przyczyny niedotyczące pracownika muszą jednak w przypadku zwolnień indywidualnych stanowić wyłączny powód wypowiedzenia. Zatem spółka zatrudniająca ponad 20 pracowników może wypowiedzieć członkowi zarządu umowę na czas wykonywania określonej pracy, jeśli wyłącznym powodem rozstania byłyby okoliczności niedotyczące tego pracownika (np. zmiany organizacyjne lub ograniczenie zakresu działania firmy).
[i]Autor jest sędzią w Sądzie Okręgowym w Kielcach[/i]