Kodeks pracy przewiduje trzy kary porządkowe: upomnienie, naganę oraz karę pieniężną. Z art. 113 § 1 k.p. wynika, iż karę porządkową uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa się z akt osobowych zatrudnionego po roku nienagannej pracy. Oznacza to, że z mocy samego prawa pracodawca ma obowiązek usunięcia złożonego dokumentu z akt danej osoby. Zainteresowany nie musi nic robić w tym zakresie, wystarczy, by czekał na upływ czasu.

Ustawodawca nie zdefiniował jednak, co należy rozumieć przez „rok nienagannej pracy”. Sformułowanie to może oznaczać okres, w którym na pracownika nie została nałożona kolejna kara porządkowa. Ale może być również interpretowane jako prawidłowe wykonywanie przez daną osobę pracy umówionej z pracodawcą przez rok po zastosowaniu wobec niego kary porządkowej.

Moim zdaniem wątpliwość tę należy rozstrzygnąć na korzyść pierwszej interpretacji. Czyli przez rok nienagannej pracy powinno się rozumieć 12 miesięcy, w ciągu których pracownik nie otrzymał kolejnej – także innej niż zastosowana poprzednio – kary porządkowej. Z kolei „nienaganność” nie powinna być rozumiana jako subiektywne przekonanie przełożonego dokonującego oceny pracy.

Co się jednak stanie, jeśli pracodawca zaniedba obowiązku usunięcia z akt osobowych zawiadomienia o ukaraniu? Niedopełnienie to stanowić może podstawę wystąpienia zainteresowanej osoby do sądu pracy z odpowiednim powództwem (pozew o nakazanie pracodawcy usunięcia z akt wspomnianego zawiadomienia).

W praktyce powstaje również pytanie, od jakiego terminu – dnia zdarzenia skutkującego zastosowaniem kary czy też daty zastosowania kary porządkowej – powinno się liczyć rok nienagannej pracy. Należy przyjąć, iż rok ten liczy się od dnia zastosowania wobec pracownika kary. Może się jednak zdarzyć, że pracownik dostanie kolejną karę porządkową. Powoduje to przerwanie biegu roku nienagannej pracy i okres ten liczony jest na nowo.

Należy też pamiętać, iż pracodawca może z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej zatrudnionego zakładowej organizacji związkowej uznać karę za niebyłą przed upływem wspomnianego rocznego terminu. W takiej sytuacji powinien usunąć z akt osobowych pracownika dokument informujący o zastosowaniu tej kary. Ta sama zasada znajduje zastosowanie w razie uwzględnienia sprzeciwu przez pracodawcę albo wydania przez sąd pracy orzeczenia o uchyleniu kary porządkowej nałożonej na daną osobę.

Marcin Wojewódka, radca prawny z Wojewódka Pabisiak Kancelaria Radców Prawnych