Zasadnicze znaczenie ma tu art. 81 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link]. Zgodnie z nim pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia za czas gotowości do pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania i doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy.

Przysługuje mu wtedy wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką miesięczną lub godzinową, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został określony, 60 proc. wynagrodzenia. W każdym jednak razie wynagrodzenie to nie może być niższe od minimalnego.

[srodtytul]Dwie przesłanki [/srodtytul]

Przepis ten przewiduje dwie przesłanki uzyskania prawa do wynagrodzenia, mimo nieświadczenia pracy. Są to zachowanie przez pracownika gotowości do pracy oraz doznanie przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy uniemożliwiających wykonywanie pracy.

Tak też wypowiadał się [b]Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 18 sierpnia 2005 r. (I PK 32/05)[/b]. Istotne jest przy tym, że wynagrodzenie za gotowość do wykonywania pracy nie jest ograniczone czasowo ani też nie może być pomniejszone o kwoty, które pracownik w tym okresie zarobił u innego pracodawcy. Tak też wskazywał[b] Sąd Najwyższy w wyroku z 11 stycznia 2006 r. (II PK 111/05). [/b]

[srodtytul]Inne świadczenia [/srodtytul]

W praktyce powstawały spory odnośnie do możliwości odliczania z wynagrodzenia określonego w art. 81 § 1 k.p. innych świadczeń otrzymywanych przez pracownika w tym czasie. Dotyczyło to w szczególności pobieranego zasiłku dla bezrobotnych.

Jeśli pracownik był gotów do świadczenia pracy, lecz nie mógł jej wykonywać z przyczyn dotyczących pracodawcy, to ma prawo do pełnego wynagrodzenia za czas tej gotowości. Nie ma przy tym żadnych podstaw prawnych do zaliczenia na poczet tego wynagrodzenia zasiłku dla bezrobotnych otrzymywanego wówczas przez pracownika.

Pracodawca nie może bowiem zwolnić się z obowiązku wypłaty wynagrodzenia poprzez zaliczenie na jego poczet świadczenia wypłaconego przez inny podmiot i z innego tytułu prawnego. Tak też wskazywał [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 7 marca 2001 r. (I PKN 287/00)[/b], stwierdzając wyraźnie, że zasiłek dla bezrobotnych nie podlega zaliczeniu na poczet należnego pracownikowi na podstawie art. 81 § 1 k.p. wynagrodzenia na czas gotowości do pracy.

[ramka][b]Przykład[/b]

Adam Z. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony do 31 lipca 2009 r. Po upływie tego terminu na polecenie pracodawcy nadal przychodził do pracy i wykonywał ją na dotychczasowych zasadach. Pracował tak przez trzy tygodnie. Gdy ponownie stawił się do pracy, pracodawca wydał mu świadectwo pracy, wskazując, że był zatrudniony do 31 lipca. Adam Z. wystąpił do sądu z żądaniem ustalenia, że był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Pracodawca wnosił o oddalenie powództwa. Proces toczył się przez rok, w czasie którego Adam Z. pobierał przez cztery miesiące zasiłek dla bezrobotnych. Ostatecznie wygrał proces, bo sąd stwierdził, że w przypadku błędnego uznania przez pracodawcę, że stosunek pracy rozwiązał się z upływem czasu, na jaki umowa była zawarta, pracownik ma roszczenie o dopuszczenie do pracy i o wynagrodzenie za czas gotowości do jej wykonywania.

Sąd ustalił, że Adam Z. był gotów do pracy przez okres sześciu miesięcy. Pracodawca wypłacił mu wynagrodzenie za czas gotowości do pracy, ale odliczył z niego pobierany przez Adama Z. zasiłek dla bezrobotnych. Adam Z. ponownie złożył pozew do sądu. Sąd uwzględnił jego żądanie, gdyż pracownik ma prawo do wynagrodzenia za cały czas gotowości do pracy i nie ma podstaw do zaliczenia na jego poczet zasiłku dla bezrobotnych.[/ramka]

[ramka][b]Ważne[/b]

Jeśli pracownik wykazywał gotowość do wykonywania pracy nawet przez okres kilku lat i nie był do niej dopuszczany, to za cały ten czas nabywa prawo do wynagrodzenia na podstawie art. 81 § 1 k.p.[/ramka]

[i]Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach[/i]