Takie rozstrzygnięcie zapadło 29 stycznia przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w sprawie Sławomira Siwego, przewodniczącego związku zawodowego Celnicy PL.
Pełnił on służbę w Izbie Celnej w Opolu. Pod koniec 2013 r. został z niej dyscyplinarnie zwolniony. Dyrektor izby zarzucił mu naruszenie dobra służby. Miało się to przejawiać w tym, że związkowiec m.in. organizował akcję protestacyjną przeciwko nieuwzględnieniu Służby Celnej w systemie emerytur mundurowych, podważał autorytet rządu i kwestionował regulacje prawne.
To miało uzasadnić zwolnienie dyscyplinarne na mocy art. 105 ust. 9 ustawy o służbie celnej. Przewiduje on, że funkcjonariusza można zwolnić, gdy nie gwarantuje on należytego wykonywania obowiązków służbowych, w szczególności gdy wymaga tego dobro Służby Celnej lub gdy nastąpiła utrata zaufania niezbędnego do wykonywania obowiązków służbowych.
Sprawa trafiła na wokandę. W skardze na decyzje organów związkowiec podniósł, że zwolnienie nastąpiło wbrew ustawie o związkach zawodowych, która chroni działacza przed zwolnieniem, także dyscyplinarnym. Do rozwiązania stosunku pracy potrzebna jest bowiem zgoda organizacji związkowej, w której działa dana osoba, a w tej sprawie jej nie było.
– Decyzje o zwolnieniu mnie były niezgodne z konstytucyjnymi gwarancjami swobody wypowiedzi i wolności działania związków zawodowych. W swoich działaniach występowałem jako przewodniczący związku, a nie jako funkcjonariusz – podkreślał na rozprawie Siwy.
Jednak w ocenie pełnomocniczki organów celnych zachowanie działacza wyczerpywało przesłanki zwolnienia dyscyplinarnego, gdyż było sprzeczne z obowiązującymi pragmatykami służbowymi. Miało się także opierać się na nieprawdziwych informacjach, które oczerniały wysokich funkcjonariuszy celnych i samą służbę.
WSA jednak uchylił zaskarżone decyzje. Argumentem było to, że działalność związkowa jest pod szczególną ochroną prawną, dlatego nie można rozwiązać stosunku służbowego funkcjonariusza będącego jednocześnie działaczem związkowym bez zgody organizacji związkowej.
– Organy nie zbadały, w jakim zakresie ustawa o związkach zawodowych ma przełożenie na zastosowanie pragmatyk zawodowych, ustawy o Służbie Celnej i konstytucji. Sama działalność związkowa nie może być przesłanką zwolnienia – uzasadniała wyrok sędzia Ewa Pisula-Dąbrowska.
Jej zdaniem nie można opierać decyzji o zwolnieniu na subiektywnych poglądach przełożonego. Dyrektor izby, a następnie szef służby celnej muszą za to wykazać konkretne fakty i dowody, które mają rzeczywiste przełożenie na dobre imię służby czy ich zachowanie.
Wyrok nie jest prawomocny.
sygnatura akt: II SA/Wa 615/14, II SA/Wa 716/14
