Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła w mojej firmie kontrolę. W drodze decyzji nałożono na mnie obowiązek niedopuszczania do pracy jednego z pracowników, który nie przedstawił aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Rozstrzygnięciu temu inspektor pracy nadał rygor natychmiastowej wykonalności. Nie wyjaśnił jednak powodu nadania rygoru. Czy to nie uzasadnia wstrzymania natychmiastowego wykonania decyzji?

– pyta czytelnik.

Nie, ponieważ okoliczność podana przez czytelnika nie ma zasadniczego znaczenia, jeżeli nakaz inspektora pracy dotyczy dopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy. Pogląd ten potwierdza postanowienie ?Naczelnego Sądu Administracyjnego ?z 1 marca 2011 r. (sygn. akt I OSK 289/11).

Zdaniem NSA dopuszczenie do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy stanowi podstawę uzasadniającą nadanie decyzji inspektora pracy rygoru natychmiastowej wykonalności w myśl art. 108 § 1 k.p.a. Stosownie bowiem do tego przepisu decyzji tego rodzaju nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli jest to niezbędne m.in. ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego. Przyjmując takie rozwiązanie, ustawodawca uznał, że jest ono konieczne ze względu na dobra i wartości określone w tym właśnie przepisie.

W ocenie NSA wstrzymanie wykonania decyzji opatrzonej rygorem natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 § 1 k.p.a. byłoby działaniem sprzecznym z założeniem ustawodawcy i niweczyłoby cel takiego uregulowania. NSA podkreślił w powyższym orzeczeniu, że o pozytywnym rozstrzygnięciu wniosku przedsiębiorcy o wstrzymanie wykonania decyzji nie może przesądzać indywidualny interes pracodawcy, zwłaszcza gdy we wniosku nie wykazano w żaden sposób możliwości powstania znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków jej wykonania.

W powyższej sprawie istotne jest także inne orzeczenie NSA. W wyroku z 15 lipca 2010 r. (II OSK 1134/09) sąd ten wskazał, że wykonanie decyzji nieostatecznej ma charakter wyjątkowy, dlatego też przesłanki nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności nie mogą być interpretowane rozszerzająco, lecz muszą być poddawane wykładni ścisłej. Jedną z nich jest „niezbędność" niezwłocznego wprowadzenia rozstrzygnięcia decyzji w życie. Odwołując się do pojęcia „niezbędności" niezwłocznego działania, ustawodawca uznaje, że może to nastąpić wówczas, gdy w danym czasie i w danej sytuacji nie można się obejść bez wykonania praw lub obowiązków, o których rozstrzyga się w decyzji, ponieważ zwłoka w ich wykonaniu zagraża dobrom chronionym, określonym w art. 108 § 1 k.p.a. Zagrożenie to musi mieć realny charakter i nie może być tylko prawdopodobne, a okoliczność ta musi być uwidoczniona w uzasadnieniu postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności.

NSA stwierdził ponadto, że wniosek o uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności może być rozpatrzony wyłącznie w toku postępowania odwoławczego i nie może zmierzać do uchylenia decyzji jako takiej w całości.

Jednocześnie należy wskazać, że wydanie wskazanej przez czytelnika decyzji wynika z upoważnienia zawartego w art. 11 pkt 1 ustawy ?z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie z tym przepisem w razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione odpowiednio do nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie ?w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

podstawa prawna:

- art. 108, art. 135 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 267)

- art. 11 pkt 1 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn. DzU z 2012 r. poz. 404 z późn.)