Dodatek stażowy to ekstraskładnik wynagrodzenia, który pracodawca wypłaca pracownikowi, gdy osiągnie on pewien okres pracy. Zwykle zasady jego przyznawania określają przepisy wewnętrzne - układ zbiorowy lub regulamin wynagradzania.

Kodeks pracy pozwala różnicować wynagrodzenia pracowników na podstawie lat pracy. Art. 18§ 2 pkt 4 k.p. stanowi, że zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie naruszają działania polegającego na: ustalaniu warunków zatrudniania i zwalniania pracowników, zasad wynagradzania i awansowania oraz dostępu doszkolenia podnoszącego kwalifikacje zawodowe - z uwzględnieniem kryterium stażu pracy. Zaakceptował to też Sąd Najwyższy (por. wyrok z 8 grudnia 2005r., I PK 103/05). Jego zdaniem sytuacja, w której pensje pracowników o innej długości stażu pracy będą się różnić, nie narusza zasad równego traktowania i niedyskryminacji w zatrudnieniu.

Wydawać by się mogło, że staż to bardzo bezpieczne kryterium różnicowania wynagrodzeń. Tak też uznaje się w praktyce i uchodzi on za kryterium "nie do podważenia". Tę zasadę koryguje jednak Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu, który dopuszcza, że w pewnych okolicznościach dodatek ten może być dyskryminujący.

Zasadniczo ETS przyjmuje, że dłuższy staż pracy koresponduje ze wzrostem doświadczenia pracownika, a co za tym idzie -zwiększą efektywnością jego pracy. Wówczas dodatek stażowy jest uzasadniony (por. wyrok z 17 października 1989 r., sprawa 109/88, Danfoss).

Trybunał zakłada jednak, że taki dodatek nie narusza zasady równego traktowania tylko wtedy, gdy przyznany jest odpowiednio do wzrostu wartości pracy stosownie do dłuższego okresu zatrudnienia. Może więc zachodzić dyskryminacja, gdy szef przyznaje dodatek w oderwaniu od wartości pracy.

Według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości o tym, czy zróżnicowanie wysokości wynagrodzenia poprzez wypłatę dodatku stażowego będzie stanowić nierówne traktowanie, decyduje rodzaj wykonywanej pracy i jej wartość. Inaczej trzeba oceniać pracę mało skomplikowaną, na której wykonywanie pozwala ograniczone, szybko nabyte doświadczenie, a inaczej pracę specjalistyczną, wymagającą ciągłego podnoszenia kwalifikacji.

Pracownik może bowiem wykazać, że w krótkim czasie uzyskał doświadczenie, które pozwala mu wykonywać pracę o takiej samej jakości, jak temu z dłuższym stażem. W związku z tym różnicowanie wysokości pensji na podstawie lat pracy będzie bezzasadne lub zasadne tylko w początkowym okresie (por. wyrok z 3 października 2006 r., sprawa C-17/05, B.F. Cadman; wyrok z 10 marca 2005 r., C-196/02, Nikoloudi; wyrok z 2 października 1997 r., sprawa C-1/95, Hellen Gerster v. Freistaat Bayern; wyrok z 7 lutego 1991 r., sprawa C-148/89, Helga Nimz v. Freie und Hansestadt Hamburg).

Na to stanowisko ETS powinni zwrócić szczególną uwagę pracodawcy w Polsce. Często w przepisach wewnętrznych przyznają oni dodatki stażowe w całkowitym oderwaniu od wartości pracy nadanym stanowisku. Na weryfikację szczególnie narażone są te regulacje, gdzie dodatek stażowy przyznawany jest bez górnego pułapu (np. 1 proc. wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy) i gdy dotyczy bardzo prostych prac, przy których wystarczy krótki okres zatrudnienia, aby nabyć doświadczenie zapewniające pełną efektywność.