Podobne tezy znajdują się w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 22 listopada 2011  r. (IPPP1/443-1287/11-2/AS), w której czytamy: „(…) nastąpi »transfer« całości aktywów przedsiębiorstwa (…) do spółki przekształconej. Zatem dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, tj. dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie wskazać należy (…), że przedmiotem zbycia będzie całe przedsiębiorstwo, wobec czego zastosowanie znajdzie art. 6 pkt 1 ustawy i przedmiotowe przekształcenie zostanie wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług”.

Zmiana podatnika

W interpretacji tej czytamy także, że: „Wraz z przekształceniem przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową dojdzie do zmiany podatnika. Do dnia przekształcenia podatnikiem był przedsiębiorca (osoba fizyczna), a od tego dnia podatnikiem będzie spółka kapitałowa.

W związku z brakiem sukcesji podatkowej w przedmiotowej sprawie (…) na gruncie podatkowym, przedsiębiorca przekształcany i spółka przekształcona nie będzie jednym i tym samym podatnikiem”.

Przekształcenie przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę z o.o. nie jest okolicznością przewidzianą w ordynacji podatkowej, która by skutkowała uniwersalnym przejściem praw i obowiązków podatkowych na spółkę kapitałową. Takie przekształcenie przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową nie spowoduje zatem sukcesji podatkowej.

Obowiązki przedsiębiorcy i spółki

Zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT nabywca przedsiębiorstwa ma obowiązek dokonania korekty. Jeżeli więc zbywca (osoba fizyczna) wykonywał czynności opodatkowane i zwolnione, to nabywca (spółka z o.o.) będzie musiał zrobić korektę jego podatku.

Przykład

Przedsiębiorstwo Kazimierza Kowalskiego przekształciło się 20 sierpnia 2012 r. w spółkę z o.o. W rozliczeniu podatku od towarów i usług za sierpień pojawiają się więc dwie deklaracje VAT (do 20 sierpnia – Kazimierza Kowalskiego, a za okres 21-31 sierpnia – spółki).

Do czasu zakończenia swojej działalności firma Kazimierza Kowalskiego osiągnęła sprzedaż brutto w wysokości 1 mln, w tym 600 tys. zł to kwota opodatkowana VAT w wysokości 23 proc. (138 tys. zł), więc razem 738 tys. zł, czyli reszta sprzedaży (262 tys. zł) była zwolniona z VAT.

Zakup towarów, które następnie były sprzedawane, zamknął się kwotą brutto 950 tys. zł (VAT został rozliczony na bieżąco, poprzez przyporządkowanie zakupów do określonej sprzedaży). Za 20 000 zł brutto nabył on natomiast usługi (produkty), których nie można było przyporządkować do określonej sprzedaży (zwolnionej lub opodatkowanej). Zawarty w nich VAT wyniósł 3000 zł.

Kazimierz Kowalski przyjął na rok 2012 proporcję wstępną odliczenia w wysokości 80 proc.

Z kwoty 3000 zł odliczył więc 2400 zł. Tymczasem jego obrót do 20 sierpnia 2012 r. wyniósł 600.000 zł +262 000 zł = 862 000 zł.

Udział rocznego obrotu opodatkowanego w obrocie ogółem wyniósł 600 000 / 862 000 = 69,6 proc. ~70 proc. Oprócz swojej korekty spółka uwzględnia też zwrot VAT Kazimierza Kowalskiego (odliczał on 80 proc., a powinien odliczać 70 proc.) w kwocie 300 zł.

Korektę tę wykazuje się w deklaracji podatku od towarów i usług, składanej za styczeń 2013 r.

Zmiana podatnika skutkuje też tym, że spółka nie może w imieniu przekształcanej osoby fizycznej złożyć deklaracji ani jej korekty. Za okres do przekształcenia (wpisu do KRS) deklarację składa osoba fizyczna. Za okres późniejszy – spółka.

Spółka przekształcona nie będzie mogła również odliczyć podatku naliczonego z faktur wystawionych przed datą przekształcenia. Jeżeli jednak są one związane z zakupami towarów i usług, które zbywa już spółka, wydaje się, że prawo takie będzie spółce przysługiwać (podobne wnioski wynikają z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 marca 2012 r., I FSK 806/11, chociaż dotyczy on połączenia).

Jeżeli faktura jest wystawiona po przekształceniu, muszą się na niej znajdować dane spółki i musi być ona związana z odpłatnym zbyciem towaru (usługi) przez ten podmiot. Możemy wówczas odliczyć wynikający z niej podatek naliczony.

Co mówią przepisy

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową jest uregulowane przez art. 584

1

- 584

13

kodeksu spółek handlowych

.

Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Zasada ta nie dotyczy ulg podatkowych przewidzianych w przepisach prawa podatkowego.

W związku przekształceniem pojawia się odpowiedzialność, z tytułu której roszczenia przedawniają się po upływie trzech lat. Osoby działające za przedsiębiorcę przekształcanego odpowiadają solidarnie wobec tego przedsiębiorcy, spółki, wspólników oraz osób trzecich za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem, sprzecznym z prawem albo postanowieniami umowy lub statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy.

Przedsiębiorca przekształcany odpowiada wobec spółki, wspólników oraz osób trzecich za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem albo postanowieniami umowy lub statutu spółki, chyba że nie ponosi winy.

Przedsiębiorca ten odpowiada solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia. Później – za stare zobowiązania – odpowiada już tylko przedsiębiorca.

Autorjest doradcą podatkowym w spółce doradztwa podatkowego Sławomir Zieleń i Wspólnicy Spółka z o.o. w Wałbrzychu