Zwrócił na to uwagę WSA w Gliwicach w wyroku z 17 maja 2011 (III SA/Gl 2236/10).
W ocenie sądu „z konstrukcji przepisu § 1 art. 115
wynika także, iż odpowiedzialność wspólnika ma charakter osobisty, solidarny, ale i subsydiarny, ponieważ egzekucja wobec wspólnika będzie mogła być podjęta jedynie w przypadku bezskuteczności (w całości lub w części) prowadzonego wobec spółki postępowania egzekucyjnego”.
Nie wynika to wprawdzie wprost z art. 115 op, ale z art. 108 § 4 op. Zgodnie z nim egzekucja zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej może być wszczęta dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna.
Powództwo wolno wnieść wcześniej
Potwierdza to również art. 31 § 1 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nim wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika). Z § 2 wspomnianego przepisu wynika jednak, że jego § 1 nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
W praktyce zatem istotne jest odróżnienie możliwości wydania rozstrzygnięcia w sprawie odpowiedzialności osoby trzeciej od możliwości jego realizacji. Zwrócił na to uwagę WSA we Wrocławiu w wyroku z 20 grudnia 2010 (I SA/Wr 1066/10).
Zdaniem sądu „do czasu skutecznego wykazania bezskuteczności egzekucji wobec spółki orzeczenie o odpowiedzialności osoby trzeciej nie może być wykonane, co nie oznacza jednak, że nie może zostać wydane”.
Wobec wszystkich, ale niekoniecznie jedno
Fiskus ma obowiązek prowadzenia postępowań dotyczących odpowiedzialności za zaległości podatkowe wobec wszystkich osób, które mogą ją ponosić. Nie oznacza to jednak, że ma obowiązek prowadzenia jednego postępowania z udziałem wszystkich wspólników jednocześnie (w tym również byłych).
Potwierdzają to orzeczenia sądów administracyjnych. Przykładem jest cytowany już wyrok WSA w Gliwicach z 17 maja 2011.
Sąd orzekł, że choć byłoby pożądane prowadzenie jednego postępowania przeciwko wszystkim zobowiązanym osobom, do czego podstawy dostarcza art. 166 § 1 op, to nie może być poczytywane za błąd prowadzenie odrębnych postępowań, pod warunkiem że postępowania te obejmują wszystkich zobowiązanych.
Podobnie wynika również z wyroku NSA z 9 marca 2009 (I FPS 4/08). W jego ocenie kwestia ta „ma charakter techniczny”.
Czytaj również:
Zobacz serwisy:
W urzędzie skarbowym » Zaległości podatkowe » Odpowiedzialność za zaległości podatkowe
Dobra Firma » Firma » Spółki » Prawa i obowiązki wspólników
Dobra Firma » Firma » Spółki » Odpowiedzialność w spółce