Pierwszy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Umieszcza się tu m.in. informacje dotyczące systemu i rozkładu czasu pracy, porę nocną, termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia. Nie wprowadza się go, jeżeli u pracodawcy obowiązują w tym zakresie postanowienia układu zbiorowego pracy lub gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników (art. 104 § 2 k.p.).
Zatrudniający co najmniej 20 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania (art. 77
2
§ 1 k.p.). Oprócz wynagrodzenia można tu też wprowadzić rodzaj i zasady przyznawania innych świadczeń ze stosunku pracy (premii, nagród, dodatków).
Regulamin pracy mogą wprowadzić także zakłady zatrudniające poniżej 20 pracowników.
Potwierdził to Główny Inspektorat Pracy w stanowisku z 20 maja 2009 (GPP-152-4560-31/09/PE/RP). Zdaniem GIP jest to dopuszczalne, choć art. 104 § 2 k.p. zawiera sformułowanie „regulaminu pracy nie wprowadza się, jeżeli w zakresie przewidzianym w § 1 obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy lub gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników”. Nie przesądza to o niedopuszczalności wprowadzenia go przez zatrudniającego mniej niż 20 pracowników.
Za takim poglądem przemawia brak przepisu przewidującego utratę mocy obowiązującej regulaminu pracy w razie zmniejszenia się liczby zatrudnionych u pracodawcy poniżej 20 pracowników. „Skoro u takiego pracodawcy może nadal obowiązywać regulamin pracy, to nie ma przeszkód prawnych do ustalenia go przez zatrudniającego mniej niż 20 pracowników.
Należy przy tym zauważyć, że z uwagi na tryb stanowienia regulaminu pracy, gdy u pracodawcy działa zakładowa organizacja związkowa lub zostanie ona utworzona, jest to rozwiązanie korzystniejsze dla pracowników, bo wymaga uwzględnienia przy ustalaniu treści regulaminu stanowiska ich przedstawicieli” – uznał GIP.
Z kolei art. 77
2
§ 1 k.p. dotyczący regulaminu wynagradzania w swojej konstrukcji nie zabrania utworzenia go przez pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników.
Doradca do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy na setkę
Zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy. Pełni ona funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bhp. Natomiast zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
Szef mający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli zatrudnia do:
• 10 pracowników albo
• 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
