[b]– Jakie dokumenty powinien przedstawić pracownik, aby udokumentować staż pracy? Czy będą to tylko świadectwa pracy, czy może to być stempel w starym dowodzie osobistym z datą zatrudnienia i zwolnienia? Czy pracodawca powinien honorować druk ZUS Rp-7 oraz dokument rozwiązania umowy o pracę?[/b] – pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Kwestionariusz osobowy, który wypełnia pracownik przy zatrudnieniu, na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AA5F3A32C81D3388842C0DDDD3542C26?id=73963]rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (DzU nr 62, poz. 286)[/link] przewiduje punkt dotyczący przebiegu dotychczasowego zatrudnienia. Tam kandydat wpisuje swoje wszystkie wcześniejsze miejsca pracy oraz zajmowane stanowiska. Z pewnością samo oświadczenie pracownika nie wystarczy. Muszą to potwierdzać dokumenty.

[srodtytul]Ogólny i zakładowy[/srodtytul]

A jest o co grać, bo od ogólnego stażu pracy zależą konkretne uprawnienia pracownicze, np. urlopy wypoczynkowe, a często także pieniądze, np. nagroda jubileuszowa. Ogólny staż pracy to łącznie wszystkie okresy zatrudnienia u różnych pracodawców. Natomiast zakładowy to czas zatrudnienia u konkretnego pracodawcy, ale chodzi tu o wszelkie okresy pracy u niego. Wlicza się bowiem wszystkie okresy zatrudnienia u tego pracodawcy bez względu na przerwy między nimi i ich długość [b](uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2003 r., III PZP 20/02).[/b]

Nie tylko czas faktycznego wykonywania pracy jest uwzględniany w zakładowym i ogólnym stażu pracy. Pracownicy i pracodawcy muszą także pamiętać o różnych okresach niewykonywania pracy albo wykonywania jej na innej podstawie niż umowa o pracę. Wlicza się je do stażu pracowniczego w myśl różnych przepisów. Przykładem może być okres pozostawania bez pracy, za który przyznano pracownikowi odszkodowanie (art. 51 § 2 k.p.), czy okres prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez małżonka (art. 1 ust. 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AC3001037D47658A109C41B17E109151?id=71750]ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, DzU nr 54, poz. 310)[/link]. Oba trzeba włączyć do ogólnego stażu.

[srodtytul]Wiarygodne papiery[/srodtytul]

Kodeks pracy nie przesądza jednak, jakie dokumenty musi złożyć pracownik, aby udowodnić swój staż pracy. Podobnie nie wskazuje tego [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F7B2E6EDCEC4FFF02D4DB65ED5E834E7?id=269029]ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.)[/link], dzięki której zagraniczne zatrudnienie liczy się do okresu etatowego zajęcia w Polsce.

Ponieważ dokumenty nie muszą mieć określonej postaci ani formy, mogą to być wszelkie papiery wiarygodnie uprawdopodobniające zatrudnienie. Oczywiście najmniej wątpliwości budzi u pracodawców świadectwo pracy, ale nie jest to jedyny akt potwierdzający staż. Jeśli pracownik ma stempel w starym dowodzie osobistym czy książeczce ubezpieczeniowej z datą przyjęcia i zwolnienia z pracy, szef też powinien go uznać. Podobnie może uwzględnić druk ZUS Rp-7. Co prawda jest to dokument służący do ustalenia kapitału początkowego przy wyliczeniu emerytury, ale zaświadcza o okresach zatrudnienia i wynagrodzeniu.

Prawo pracy nie określa dokumentów, które są podstawą uznania stażu, dlatego urzędnicy resortu pracy zalecają w takich wypadkach korzystać z kodeksu postępowania administracyjnego. W świetle jego art. 75 jako dowód pracodawca powinien dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy a nie jest sprzeczne z prawem. Dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

[srodtytul]Z tłumaczeniem[/srodtytul]

Także przy zagranicznym zatrudnieniu, które od 1 lutego br. wlicza się do polskiego stażu bez względu na obywatelstwo pracownika, kraj, w którym wykonywał pracę, oraz to, czy podwładny potwierdzi opłacanie składek na Fundusz Pracy, liczy się każdy dokument. Może to być zagraniczne świadectwo pracy, umowa o pracę czy zaświadczenie wystawione przez cudzoziemskiego szefa. Będą to także dokumenty zgłoszenia i podlegania ubezpieczeniu społecznemu, papiery podatkowe, paski płac, przelewy wynagrodzenia na konto bankowe pracownika, a nawet korespondencja e-mailowa między nim a pracodawcą.

Polski pracodawca powinien uwzględnić te papiery, bo w wielu krajach europejskich nie ma stosowanego u nas świadectwa pracy. Ale może domagać się przełożenia pisma, które jest dla niego niezrozumiałe, i to nawet przez tłumacza przysięgłego. Przesądza o tym art. 7[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C99D689EC9E1EA5BDED0938B7879015A?id=79664] ustawy z 7 października 1999 r. o języku polskim (DzU nr 90, poz. 999 ze zm.[/link]). Zgodnie z nim na terenie Polski obowiązuje język polski, także w prawie pracy.

[srodtytul]Inne formy[/srodtytul]

Nawet zeznania świadków będą miały zasadnicze znaczenie przy kwalifikowaniu stażu pracy. Przykładowo taką formę jego potwierdzania przewiduje ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Ponadto pracę na roli, którą w określonych okolicznościach uwzględnia się w ogólnym stażu, można dowieść zaświadczeniem z gminy. Nie ma bowiem określonego druku, na którym urząd potwierdza, że dana osoba prowadziła gospodarstwo i kiedy. Może to być pismo podpisane przez właściwego urzędnika. Wiarygodnym dokumentem będzie też ten dotyczący przekazania dziecku gospodarstwa przez rodziców.

[ramka][b]Ocenia szef[/b]

Każdy dokument w sprawie zaliczenia stażu zatrudnienia ocenia pracodawca. Dotyczy to zarówno tych, które zwyczajowo stosuje się w prawie pracy, np. świadectwa pracy, jak i innych, np. zeznań świadków. O tym, czy to wystarczający dowód, aby zaliczyć dany okres do ogólnego stażu podwładnego, decyduje wyłącznie szef. Jeśli zakwestionuje dokument, stempel w starym dowodzie czy podważy zeznania świadków, pracownikowi pozostaje spór sądowy. [/ramka]