Kiedy od samochodów i paliwa można odliczyć cały naliczony VAT

Przedsiębiorcy nie muszą się więc do nich stosować i mogą się ubiegać o zwrot nadpłaconej daniny. Pojawiły się jednak wątpliwości co do praktycznych skutków orzeczenia Trybunału.

[srodtytul]Trybunał o prawie do odliczenia[/srodtytul]

[b]Przypomnijmy, że korzystny dla podatników wyrok ETS zapadł 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 Magoora sp. z o.o. Przeciwko dyrektorowi Izby Skarbowej w Krakowie[/b]. Został wydany w następstwie pytania prejudycjalnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (postanowienie z 17 maja 2007 r.).

Teza wyroku jest następująca: „Art. 17 ust. 6 akapit drugi VI dyrektywy stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie, przy transpozycji tej dyrektywy do prawa wewnętrznego, uchyliło całość przepisów krajowych dotyczących ograniczeń prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczonego przy zakupie paliwa do samochodów używanych dla celów działalności podlegającej opodatkowaniu, zastępując je, w dniu wejścia w życie tej dyrektywy na swym terytorium, przepisami ustanawiającymi nowe kryteria w tym przedmiocie, jeżeli – co winien ocenić sąd krajowy – te ostatnie przepisy powodują rozszerzenie zakresu zastosowania wskazanych ograniczeń. Powyższy przepis w każdym razie stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie zmieniło później swoje ustawodawstwo, obowiązujące od wyżej wskazanego dnia, w sposób, który rozszerza zakres zastosowania tych ograniczeń w stosunku do sytuacji istniejącej przed tym dniem”.

[srodtytul]Co wynika z orzeczenia[/srodtytul]

Wynika z tego, że Trybunał:

- wskazał, że klauzula stałości (>patrz ramka niżej) działa już przy wprowadzaniu aktu implementującego dyrektywę; taki akt prawny może co najwyżej zachować dotychczasowe wyłączenia,

- ocenę tego, czy nastąpiło złamanie klauzuli stałości, pozostawił sądowi pytającemu (WSA w Krakowie); ETS nigdy nie ocenia bowiem przepisów państw członkowskich sprzed ich akcesji do Wspólnoty,

- stwierdził, że od momentu akcesji (czyli od 1 maja 2004 r.) żadna późniejsza nowelizacja ustawy o VAT nie może pogarszać sytuacji podatników, wprowadzając nowe – nieznane dotychczas przepisom krajowym – wyłączenia,

- wskazał, że od 22 sierpnia 2005 r. w wyniku nowelizacji ustawy o VAT nastąpiło pogorszenie sytuacji podatników, jeśli chodzi o odliczenia podatku od samochodów.

Dodajmy, że ETS nie ograniczył w żaden sposób skutków tego wyroku w czasie.

[srodtytul]Od paliwa i od samochodów[/srodtytul]

Formalnie wyrok ETS w sprawie Magoora dotyczył tylko zgodności z prawem wspólnotowym polskich przepisów regulujących odliczenie VAT od paliwa do samochodów. ETS nie wypowiadał się natomiast w kwestii odliczenia podatku od samych samochodów (od ich zakupu, importu, wewnątrzwspólnotowego nabycia czy leasingu).

Pamiętajmy jednak, że konstrukcja odliczenia VAT od paliwa jest ściśle sprzężona z odliczeniem podatku od samochodów (ich zakupu, importu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, leasingu). Przyjęto zasadę, że jeśli przy nabyciu samochodu można odliczyć całość podatku, to wówczas podatek od paliwa do tego pojazdu także podlega odliczeniu. Ta zasada w istocie się nie zmieniała. Zmieniały się właśnie przepisy określające kryteria, jakie muszą spełniać samochody, by podatnik miał prawo do pełnego odliczenia VAT (>patrz tekst niżej).

W związku z tym wyrok w sprawie Magoora ma także odpowiednie zastosowanie do odliczeń podatku od samych samochodów (od ich zakupu, importu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, leasingu).

[srodtytul]Skutki dla podatników[/srodtytul]

Na skutki tego wyroku należy patrzeć przede wszystkim przez pryzmat kolejnych zmian w przepisach o VAT (>patrz tekst niżej). Trzeba bowiem pamiętać, że niezgodność polskich przepisów ze wspólnotowymi zachodzi w takich sytuacjach, gdy zmiany te wprowadziły w życie nowe, nieistniejące dotychczas w przepisach krajowych, wyłączenia. W zakresie, w którym utrzymały dotychczasowe wyłączenia bądź też częściowo je wyeliminowały, są one zgodne z przepisami wspólnotowymi.

W każdym z trzech omówionych obok stanów prawnych zakresy prawa do odliczenia krzyżowały się. Każda z nowelizacji u jednych podatników poprawiała, u innych pogarszała ich sytuację prawną. Z tego względu za każdym razem konieczna będzie indywidualna ocena sytuacji prawnej konkretnego podatnika.

Należy zatem sprawdzić, czy w danym wypadku podatnik miałby prawo do odliczenia (i kiedy w największym zakresie), według któregokolwiek z dotychczas obowiązujących stanów prawnych. Przykładowo sprawdzając, czy miał prawo do odliczenia przy zakupie samochodu:

- w grudniu 2004 r., należy zbadać, jaka byłaby sytuacja podatnika w stanie prawnym obowiązującym do 1 maja 2004 r.,

- w listopadzie 2005 r., należy zbadać, jaka byłaby sytuacja podatnika w stanie prawnym obowiązującym do 1 maja 2004 r. oraz między 1 maja 2004 r. a 22 sierpnia 2005 r.

Jeśli w którymś z poprzednich stanów prawnych podatnikowi przysługiwałoby prawo do odliczenia, ale obowiązujące w dacie powstania tego prawa przepisy krajowe nie pozwalały na odliczenie, to znaczy, że nastąpiło złamanie klauzuli stałości. Konsekwencją tego będzie odmowa zastosowania przepisu wprowadzającego ograniczenia i ocena prawa do odliczenia tylko na podstawie ogólnych reguł zawartych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

[ramka][b]Klauzula stałości chroni prawa podatników[/b]

Klauzulę stałości (stand-still) wprowadził art. 17 ust. 6 VI dyrektywy. Zgodnie z nim, do czasu określenia w przepisach unijnych wyłączeń (ograniczeń) prawa do odliczenia VAT, państwa członkowskie mogły utrzymać wszystkie wyłączenia (ograniczenia) istniejące w prawie krajowym, gdy dyrektywa (dla tych państw) weszła w życie. Obowiązująca obecnie dyrektywa 112 (która zastąpiła VI dyrektywę) utrzymuje klauzulę stałości, jednocześnie zastrzegając, że wobec nowych państw członkowskich (przystępujących do UE po 1979 r.) istotne są wyłączenia i ograniczenia z prawa do odliczenia istniejące w dniu ich przystąpienia do Unii.

Obecnie obowiązująca ustawa o VAT weszła w życie 21 kwietnia 2004 r., a stosowana jest (w zakresie ograniczeń w odliczaniu VAT od samochodów i paliwa) od 1 maja 2004 r. Klauzula stałości mówi o utrzymaniu ograniczeń istniejących przed dniem akcesji (wejścia w życie dyrektyw). Powstała więc wątpliwość, co należy przez to rozumieć. Można się spotkać z dwoma poglądami:

- nowa ustawa o VAT mogła wprowadzić dowolne ograniczenia w prawie do odliczenia, a klauzula stałości ma zastosowanie dopiero począwszy od nowelizacji ustawy o VAT,

- już przy wprowadzaniu nowej ustawy o VAT prawodawca krajowy związany był klauzulą stałości.

To pierwsze stanowisko często prezentowały organy podatkowe, odpowiadając na pytania podatników dotyczące prawa do odliczenia podatku od samochodów.

Natomiast w orzecznictwie ETS można się spotkać z drugim poglądem. [b]W wyroku C-409/99 Metropol (notabene także dotyczącym odliczenia od samochodów po akcesji państwa do UE, tyle że w Austrii) wskazał, że klauzula stałości przewiduje zachowanie krajowych wyłączeń prawa do odliczenia, które istniały przed wejściem w życie VI dyrektywy.[/b]

W związku z klauzulą stałości państwa członkowskie nie mogą wprowadzać nowych (wcześniej nieistniejących) wyłączeń i ograniczeń prawa do odliczenia podatku. Mogą natomiast zmniejszyć zakres dotychczasowych wyłączeń. Nowy przepis wprowadzający wyłączenie jest zgodny z dyrektywą, o ile takie wyłączenie z prawa do odliczenia było przewidziane już wcześniej. Jeśli w państwie członkowskim już po akcesji część ograniczeń zostanie wyeliminowana (w stosunku do stanu sprzed akcesji), to nie można już później do nich wrócić. Także w tym wypadku działa bowiem klauzula stałości.

[b]Reasumując, w związku z klauzulą stałości polski ustawodawca nie mógł 1 maja 2004 r. wprowadzić i stosować żadnych większych ograniczeń w prawie do odliczania podatku naliczonego niż te, które istniały i były faktycznie stosowane na dzień poprzedzający akcesję Polski do Wspólnoty (czyli 30 kwietnia 2004 r.). Nie mógł także uszczuplić praw podatników – w zakresie odliczeń – w żadnej kolejnej nowelizacji ustawy o VAT.[/b] [/ramka]

[srodtytul]JAK ZMIENIAŁY SIĘ REGUŁY ODLICZENIA[/srodtytul]

Zasady odliczenia VAT od samochodów i paliwa do nich zmieniały się w ciągu ostatnich lat kilkakrotnie. To utrudnia ustalenie, w jakim zakresie regulacje te naruszają przepisy unijne.

Dla rozstrzygnięcia, jaki jest aktualny zakres prawa do odliczenia, istotne jest, jakie regulacje obowiązywały bezpośrednio przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, jakie zostały wprowadzone 1 maja 2004 r. wraz z wejściem w życie nowej ustawy o VAT, a także w wyniku jej nowelizacji 22 sierpnia 2005 r.

[srodtytul]Przed 1 maja 2004 r. [/srodtytul]

Prawo do odliczenia podatku naliczonego nie przysługiwało przy zakupie (imporcie) samochodów osobowych oraz innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg (art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT z 1993 r.). Nabycie innych samochodów dawało podatnikowi prawo do odliczenia. Przepisy wykonawcze (zawarte w rozporządzeniu z 22 marca 2002 r.) wymagały dodatkowo, aby dany samochód – który nie był osobowy – był homologowany w Polsce.

Dla określenia rodzaju samochodu decydujący był wpis w dowodzie rejestracyjnym (który ma walor dokumentu urzędowego, korzystającego z domniemania zgodności jego treści z rzeczywistością i jednocześnie jest ostateczną decyzją administracyjną).

[ramka][b]Przykład[/b]

Samochód kombi z kratką o ładowności 550 kg, homologowany jako ciężarowy, tak też jest zarejestrowany. W stanie prawnym obowiązującym do 1 maja 2004 r. można było odliczać podatek przy zakupie tego samochodu, jak i od paliwa do niego.[/ramka]

[ramka][b]Przykład[/b]

Samochód kombi z kratką o ładowności 530 kg, homologowany jako osobowy. Został zarejestrowany (na podstawie zaświadczenia ze stacji diagnostycznej) jako samochód ciężarowy. Przed 1 maja 2004 r. nie można było odliczać podatku przy zakupie tego samochodu ani od paliwa do niego. Nie ma bowiem homologacji jako samochód ciężarowy.[/ramka]

[ramka][b]Przykład [/b]

Samochód kombi z kratką o ładowności 480 kg, homologowany jako ciężarowy, tak też zarejestrowany. Przed 1 maja 2004 r. nie można było odliczać podatku przy zakupie tego samochodu ani od paliwa do niego. Nie zostało bowiem spełnione kryterium ładowności.[/ramka]

[srodtytul]Od 1 maja 2004 r. do 21 sierpnia 2005 r.[/srodtytul]

Nowa ustawa o VAT znacznie ograniczyła możliwość pełnego odliczenia podatku przy zakupie (wewnątrzwspólnotowym nabyciu i imporcie) samochodów. Podobnie jak poprzednio nie można było odliczyć całości podatku od samochodów osobowych.

Nie dawał prawa do odliczenia całości podatku także zakup samochodów, które nie spełniały kryterium dopuszczalnej ładowności, obliczanego według wzoru określonego w ustawie (istotna dla dopuszczalnej ładowności była liczba miejsc siedzących w samochodzie). Był to tzw. wzór Lisaka, zgodnie z którym dopuszczalna ładowność musiała wynosić co najmniej

[b]DŁ = 357 kg + n x 68 kg[/b]

gdzie:

[b]DŁ[/b] – oznacza dopuszczalną ładowność

[b]n[/b] – oznacza liczbę miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy.

Jeśli samochód miał dopuszczalną ładowność nie mniejszą od tej z wzoru Lisaka, wówczas podatnik miał prawo do pełnego odliczenia VAT od niego, a także od paliwa do tego pojazdu.

Przy zakupie pozostałych samochodów, tj. osobowych oraz niespełniających kryterium dopuszczalnej ładowności, można było natomiast odliczyć 50 proc. podatku, jednak nie więcej niż 5000 zł.

Dane techniczne pojazdu istotne dla odliczenia ustalane były na podstawie świadectwa homologacji (decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskiwania homologacji).

Te zmiany w pewnej mierze poprawiły sytuację podatników, gdyż dały im prawo do odliczenia części podatku przy nabyciu samochodów, podczas gdy wcześniej nie mieli w ogóle prawa do odliczenia. Ponadto co do niektórych samochodów (których zakup przed 1 maja 2004 r. nie uprawniał do odliczenia) podatnicy uzyskali możliwość pełnego odliczenia VAT.

Dla znacznej części podatników oznaczały jednak pogorszenie sytuacji prawnej. O ile bowiem wcześniej, kupując samochody homologowane jako ciężarowe i mające co najmniej 500 kg ładowności, mieli prawo do odliczenia całości VAT, o tyle po zmianie zostali pozbawieni prawa do odliczenia części podatku, gdy samochód ciężarowy nie spełniał kryteriów dopuszczalnej ładowności.

[ramka][b]Przykład [/b]

Samochód typu furgon, z homologacją na samochód ciężarowy. Ładowność samochodu to 1550 kg, liczba miejsc siedzących 3. Według wzoru Lisaka graniczna dopuszczalna ładowność wynosi

357 kg + 3 x 68 kg =

= 357 kg + 204 kg = 561 kg. Samochód spełniał kryterium wynikające ze wzoru Lisaka (561 kg

[srodtytul]Od 22 sierpnia 2005 r.[/srodtytul]

Zasady odliczenia podatku przy zakupie samochodów ponownie się zmieniły w wyniku nowelizacji ustawy o VAT, jaka weszła w życie 22 sierpnia 2005 r.

Do pełnego odliczenia uprawnia obecnie zakup (nabycie wewnątrzwspólnotowe, import) wszelkich pojazdów samochodowych (prócz samochodów osobowych), których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony. Można także odliczać podatek od paliwa do napędu tych samochodów.

Do odliczenia całości podatku uprawnia także zakup m.in. takich samochodów, jak:

- wielozadaniowe i vany z jednym rzędem siedzeń i kratką (zarówno ciężarowe jak i osobowe),

- wielozadaniowe i vany z kartką, gdzie długość części bagażowej jest większa od części osobowej (zarówno ciężarowe jak i osobowe),

- pojazdy z otwartą częścią ładunkową,

- pojazdy, gdzie kabina kierowcy i nadwozie to oddzielne części pojazdu,

- pojazdy specjalne o określonych w ustawie o VAT przeznaczeniach,

- pojazdy przeznaczone do przewozu co najmniej dziesięciu osób łącznie z kierowcą.

W wypadku pozostałych pojazdów można odliczyć 60 proc. podatku, jednak nie więcej niż 6000 zł. Przy czym w ogóle nie można odliczyć VAT od paliwa do ich napędu.

Ta zmiana ustawy o VAT także nie miała jednoznacznego charakteru. W pewnym zakresie poprawiała sytuację podatników, wprowadzając wyższe limity odliczeń częściowych, inaczej definiując te samochody (pojazdy), które dają prawo do odliczenia całości podatku. Przykładowo podatek (i od paliwa, i od samochodów) można odliczyć przy niektórych samochodach osobowych z kratką (typu wielozadaniowy bądź van).

Jednak skutkiem tej zmiany było też wyłączenie możliwości pełnego odliczenia VAT (także odliczenia podatku od paliwa) w stosunku do pewnych kategorii pojazdów, których zakup dawał wcześniej prawo do odliczenia całości podatku.

[ramka][b]Co wynikało ze wzoru Lisaka[/b]

Przy zastosowaniu tego wzoru minimalna dopuszczalna ładowność pozwalająca na zakwalifikowanie auta do grupy pojazdów z pełnym odliczeniem VAT wynosiła, w zależności od liczby miejsc w samochodzie:

- z jednym miejscem 425 kg,

- z dwoma miejscami 493 kg,

- z trzema miejscami 561 kg,

- z czterema miejscami 629 kg,

- z pięcioma miejscami 697 kg.

Jak widać, w odniesieniu do większości samochodów graniczna ładowność (wynosząca wcześniej 500 kg) została zwiększona. Jedynie w odniesieniu do samochodów z dwoma miejscami do siedzenia (i jednym, jeśli takie było) ładowność ta została zmniejszona. [/ramka]

[srodtytul]CO MÓWIĄ POLSKIE SĄDY[/srodtytul]

[b]Jak skutki orzeczenia ETS interpretują polskie sądy administracyjne? Na ogół uznają, że podatnikom przysługuje prawo do odliczenia, jeśli mieli je przed wprowadzeniem nowej ustawy o VAT, względnie przed jej nowelizacją z sierpnia 2005 r.[/b]

Od czasu wydania wyroku ETS w sprawie Magoora pojawiły się już wyroki WSA dotyczące zakresu prawa do odliczenia VAT od samochodów i paliwa do nich.

W zasadzie można mówić o ukształtowaniu się jednolitej linii orzecznictwa (>patrz ramka niżej), którą można streścić następująco: [b]można odliczać VAT naliczony od samochodów, jeśli byłoby to możliwe w stanie prawnym obowiązującym na 30 kwietnia 2004 r., względnie w stanie prawnym obowiązującym na 21 sierpnia 2005 r.[/b]

[srodtytul]Krakowski wyrok[/srodtytul]

[b]Dlatego pewnym zaskoczeniem był wyrok WSA w Krakowie z 3 kwietnia 2009 r. (I SA/Kr 147/09), który zapadł właśnie w sprawie, w której wystosowano pytanie wstępne do ETS.[/b] Sąd bowiem zajął stanowisko jeszcze korzystniejsze dla podatników.

Sprawa dotyczyła samochodu, który na 30 kwietnia 2004 r. dawał prawo do odliczenia całości podatku, a od 1 maja 2004 r. już nie. Sąd stwierdził, że z uwagi na naruszenie klauzuli stałości ograniczenia w odliczaniu VAT od tego pojazdu i paliwa do niego nie powinny być stosowane.

[b]W uzasadnieniu wyroku zasugerował jednak, że wszystkie dotychczasowe zmiany przepisów dotyczące odliczeń od samochodów i paliwa były w całości niezgodne z prawem wspólnotowym, gdyż w każdym wypadku naruszały klauzulę stałości.[/b]

Jak czytamy w tym wyroku: „w konsekwencji przekroczenia z dniem 1 maja 2004 r. przez państwo polskie granic dopuszczalnych ograniczeń, wyznaczonych przez art. 17 ust. 6 akapit drugi VI dyrektywy, od tego dnia nie mają zastosowania wszelkie określone w prawie krajowym ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego zawartego w zakupach dotyczących wydatków na nabycie paliwa do samochodów wykorzystywanych w działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług”.

[srodtytul]Osobowe też bez ograniczeń?[/srodtytul]

Innymi słowy, zdaniem krakowskiego sądu, podatnicy mogą odliczać cały VAT przy zakupie wszystkich samochodów (także osobowych) i przy zakupie paliwa do wszystkich samochodów.

Z poglądem tym nie można się zgodzić. Z uzasadnienia wyroku wynika bowiem, że każda zmiana przepisów dotyczących odliczenia VAT od samochodów stanowiła pogorszenie stanu prawnego i w całości naruszała klauzulę stałości. W związku z tym – zdaniem sądu – przepisy ograniczające odliczenie VAT od samochodów i paliwa do nich nie mogą mieć w ogóle zastosowania w żadnym przypadku.

Należy jednak zwrócić uwagę, że:

- 30 kwietnia 2004 r. nie można było odliczać całości podatku od wszystkich samochodów osobowych;

- między 1 maja 2004 r. a 21 sierpnia 2005 r. nie można było odliczać całości podatku od wszystkich samochodów osobowych;

- po 22 sierpnia 2005 r. można było odliczać podatek od samochodów osobowych, o których mowa w art. 86 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy o VAT.

[srodtytul]Jednak zgodne z dyrektywą[/srodtytul]

Po przystąpieniu Polski do UE istniejący zakres odliczeń został zatem w odniesieniu do samochodów osobowych utrzymany na dotychczasowym poziomie (takim, jaki był bezpośrednio przed wejściem Polski do UE), a 22 sierpnia 2005 r. nastąpiło nawet polepszenie sytuacji podatników. Nie doszło do złamania klauzuli stałości. W tym zakresie nie można więc postawić zarzutu, że polskie przepisy są niezgodne z prawem wspólnotowym. Zatem – moim zdaniem – ograniczenia wynikające z art. 86 ust. 3 i 4 oraz art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT nadal mają zastosowanie.

[b]Potwierdzeniem tego stanowiska jest wyrok WSA w Gliwicach z 24 kwietnia 2009 r. (III SA/Gl 146/09), a więc wydany już po krakowskim orzeczeniu, w którym sąd odmówił stwierdzenia nadpłaty w związku z korektą podatku naliczonego od zakupu paliwa do zwykłego samochodu osobowego.[/b]

[ramka][b]WSA o konsekwencjach wyroku Trybunału[/b]

Oto przykłady orzeczeń, w których sądy wypowiedziały się na temat zakresu prawa do odliczenia VAT od samochodów i paliwa.

[b]W wyroku z 12 lutego 2009 r. (I SA/Go 35/09) WSA w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził:[/b] „art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT sprzeciwia się celowi, jak i treści VI dyrektywy, a zwłaszcza jej art. 17 ust. 6, w zw. z art. 17 ust. 2. Owa niezgodność będzie dotyczyć tych sytuacji, w jakich rozszerzono zakres ograniczenia rzeczywiście stosowanego przed wejściem w życie VI dyrektywy do polskiego porządku prawnego, a przewidzianego w art. 25 ust. 1 pkt 3a ustawy z 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, w zakresie podatku naliczonego przy zakupie paliwa przeznaczonego do samochodów używanych dla działalności opodatkowanej”.

[b]Z kolei WSA w Bydgoszczy w wyroku z 17 lutego 2009 r. (I SA/Bd 23/09) stwierdził:[/b] „Klauzula stałości wynikająca z obowiązywania art. 17 ust. 6 VI dyrektywy ochrania tylko ww. wskazane ograniczenie, o którym jest mowa w art. 25 ust. 1 pkt 3a ustawy z (...) 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym (...). Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie zaistniała sytuacja niekorzystna dla podatnika (...) sąd zobowiązany był odmówić stosowania w odniesieniu do danej sprawy przepisu art. 88 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 86 ust. 3 i 5 ustawy o podatku od towarów i usług. Organy podatkowe zaś dokonując ponownego rozpatrzenia sprawy powinny dokonać oceny zakresu przysługującego stronie skarżącej prawa do odliczenia podatku naliczonego (…) mając na względzie ograniczenie do odliczenia podatku naliczonego rzeczywiście stosowane przed wejściem w życie VI dyrektywy, a mianowicie to, które wynikało z art. 25 ust. 1 pkt 3a ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym”.

[b]Także WSA we Wrocławiu w wyroku z 19 lutego 2009 r. (I SA/Wr 969/08) uznał,[/b] że „Sąd nie może wyjść poza zakres normy art. 17 ust. 6 VI dyrektywy. Skoro art. 17 ust. 6 VI dyrektywy daje państwom członkowskim możliwość zachowania ograniczeń rzeczywiście stosowanych, to należy stwierdzić, że takim rzeczywiście stosowanym ograniczeniem była norma zawarta w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1993 r. (...) ograniczająca prawo do odliczenia w odniesieniu do nabywanych przez podatnika samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg. Dlatego też sąd stoi na stanowisku, że takiemu właśnie ograniczeniu będzie przysługiwać ochrona wynikająca z klauzuli stałości przewidzianej w art. 17 ust. 6 VI dyrektywy. Jeżeli jednak zaistnieją sytuacje, w stosunku do których art. 86 ust. 4 i 5 ustawy o VAT będzie zmniejszał rzeczony zakres ograniczenia podatku naliczonego na korzyść podatników, wówczas to jemu należy przyznać pierwszeństwo w stosowaniu w odniesieniu do tych konkretnych podatników”.

[b]WSA w Olsztynie w wyroku z 12 marca 2009 r. (I SA/Ol 59/09) uznał natomiast,[/b] że „Przepis ten [tj. art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy VAT – przyp. aut.] (...) naruszył zasadę wyrażoną w art. 17 ust. 6 VI dyrektywy, jaką jest ochrona istniejącego stopnia harmonizacji wyrażająca się w utrzymaniu przez Polskę jedynie ograniczeń istniejących w momencie wejścia w życie przepisów wspólnotowych. Skoro art. 17 ust. 6 VI dyrektywy daje państwom członkowskim możliwość zachowania ograniczeń rzeczywiście stosowanych, to należy uznać, że takim rzeczywiście stosowanym ograniczeniem była norma zawarta w art. 25 ust. 1 pkt 3a ustawy (...) z 1993 r. ograniczająca prawo do odliczenia w odniesieniu do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych benzynowych, oleju napędowego oraz gazu wykorzystywanego do napędu samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg. Z tych przyczyn sąd uznaje, że takiemu właśnie ograniczeniu przysługiwać będzie ochrona wynikająca z klauzuli stałości przewidzianej w art. 17 ust. 6 VI dyrektywy”.

[b]Podobne stanowisko zajął też WSA w Warszawie w wyroku z 3 kwietnia 2009 r. (III SA/Wa298/09).[/b] [/ramka]